علی فرمانده

بخش اول از سلسله مقالات ساختارشناسی اجتماعی:

روانشناسی خیزش ها و خیزشهای روانی

پیشینه بر سلسله مقالات :

در طی دو سال گذشته ،به همراه تعدادی از دوستان و هم نظران ، بحث های متعددی را در زمینه های مختلف اجتماعی و سیاسی به پیش برده ایم. در عین حال ،صحبت از جمع بندی این بحث ها و به نگارش درآوردن آن همیشه مد نظر ما نیز بوده است. بحث اساسی ما در مورد نگارش، بر این پایه استوار بوده است ، که مبنای نگارشی همیشه می باید ابعادی را مورد توجه قرار دهد که بدان کمتر پرداخت شده و نه اینکه تکرار گفتمان دیگران، زیرا ما بعنوان چپ، نمی باید برای نشان دادن به هم پیوستگی یمان تکرارکننده بیان هم باشیم، که برعکس بیان های ما می باید مکمل یکدیگر باشند!  در عین حال می باید زمانی بحث ها را بصورت نوشتاری بیرون دهیم، که شرایط ارائه سلسله وار آن نیز میسر باشد. دلیل این مسئله نیز بسیار روشن است، اول آنکه برای علاقه مندان، قطع ویا فاصله بسیار طولانی بین مقاله ها ، به هم پیوستگی آنان را تضمین نمی کند. دوم آنکه ، بحث ها می باید به اندازه کافی کوتاه و منسجم باشد، که ارائه خود آن، به بحث ها و پلمیک های دیگری دامن زند. از اینرو کلیه مباحث و نظراتی که در این سلسله مقاله ها درج می گردد، نمی تواند یک بحث کامل پنداشته شود. علاقه ما بر این است که بتوان ، با به کارگیری و در کنش و واکنش با نظرات مختلف، هر یک از این مباحث شکافته شوند و به یک جمع بندی مشترک برسند. از اینرو کلیه این مقالات ، آغاز کارند و نه پایان آن.

نکته دیگراینکه، اگرچه من ویراستار این سطور این هستم، ولی نظرات و تفکرات و پالایش های تحلیلی، صرفا از آن من نیست. این را می باید از آن دوستان بسیار گرانقدری دانست که چه در ایران و چه در خارج از کشور، وقت خود را به این مهم اختصاص داده اند و می دهند، تا مطالبی تهیه گردد که بتوان آنها را به دیگران ارائه داد و منتظر کنش ها و واکنشهای دیگران هم بود.

دیدگاه همگی ما بر این پایه استوار است که امروز چپ نمیتواند صرفا نماینده دگراندیشی سیاسی باشد، اگر ما به عنوان چپ ، نگاهی اجتماعی داریم، اگر ما به عنوان چپ ، تحولات رادر تمامی عرصه های اجتماعی می خواهیم، و اگر ما به عنوان چپ، نقطه آغازمان تمامی عرصه های اجتماعی است، پس نمی توان و نباید، دگراندیشیدنمان ، نمادی صرفا سیاسی داشته باشد. می باید بتوانیم جامعه را در تمامی عرصه های زندگی روزانه آن مورد توجه قرار دهیم، می باید حتا بتوانیم ، پدیده های سیاسی جامعه مان را در پیوند با عرصه های دیگر فرهنگی، اجتماعی و روانشناسی و اقتصادی قرار دهیم و نه نیم نگاهی تاریخی ، که نگاهی تاریخی نیز به این عرصه ها داشته باشیم. حیات جامعه انسانی بطور عام و حیات اجتماعی انسان بطور خاص ، تک بعدی نیست که ما صرفا به دلیل بحران های متعدد سیاسی، عجولانه آن را  به یک بعد، آنهم تنها سیاسی محدود کنیم.

مقدمه بر مقاله:

در این بخش، هدف، ارائه یک نمای کلی از خیزش هاست که در ادامه  سعی خواهم کرد، بخشی از آن را باز کنم و بیشتر بدان بپردازم.

همانگونه که از تیتر مقاله مشخص است، سعی خواهم کرد به دو مشخصه در هم تنیده بپردازم، یعنی روانشناسی خیزش ها در یک بعد اجتماعی و خیزش های روانی به عنوان انگیزه روحی شرکت جویی در یک حرکت اجتماعی. شاید بهتر باشد یکبار دیگر هم تاکید کنم که با این زاویه به مسئله خیزش ها نگاه کردن، به مثابه نفی تحلیلی دیدگاه های دیگر نیست. من فکر میکنم که این بعد کمتر مورد توجه قرار گرفته است. به نظر من، برای غلبه بر ترس حائل بر جامعه در مقابله با رژیم اسلامی می باید ، چرایی این ایجاد ترس را شناخت تا بدان غلبه یافت. زمانی که رژیم اسلامی در اکثر نهادهای سرکوب خود، از کارشناسان جنگ روانی استفاده میکند ، چرا ما به این مسئله کمتر بها می دهیم و به جای راه جویی، در پی راه حلهای صرفا سیاسی هستیم؟ راه حلهای سیاسی می باید از کانالهای بسیاری بگذرد تا مورد تایید و توجه مردم قرار گیرند و انگیزه آنان را تقویت نماید. البته اکثرا با این مسئله موافقند ولی در عمل، کمتر کنکاشی در این مورد صورت گرفته است. انگیزه مقاله، دامن زدن به چنین مباحثی است.

 گذری تاریخی بر موضوع:

ازد وره پس از حمله اعراب به ایران، به خصوص از زمانی که سلسله های پادشاهی دست نشانده خارجی، بر مسند حکومتی آمدند و در حقیقت جامعه ایران نه به عنوان یک جامعه متخاصم بلکه یک جامعه مورد تعرض و سرکوب  قرار گرفته، به حیات خود ادامه داد، به تدریج ترس نهادینه شده ای بر کلیت جامعه چتر باز کرد، که کمتر جنبش و خیزشی را می توان سراغ داشت که توانسته باشد، این ترس را از دل نسل ها بیرون کشد. اکثر جنبش های فکری و اجتماعی از اینرو ، یا در عرض حیات یک نسل نابود شدند، یا اگر بعنوان نهاد تفکری به حیات خود ادامه دادند ، دیگر آن بنیاد معترض اولیه خود را دارا نبودند. قهرمانان این جنبش ها نیز اگر چه در دل تاریخ این مرز و بوم نهفته اند و در پنهان و آشکار ، هر از گاهی سر برمی آورند، ولی بیشتر به عنوان فداییان تفکر جدید آن دوره، از آنها نام برده می شود و جز آهی بر از دست رفتنشان، کمتر کلمه دیگری بر زبان عامه جاری است. آهی که از امیدی دیگر و منکوب شدنی دیگر خبر می دهد. شکست های متوالی تاریخی ، سرکوب حامیان و دوستداران، منکوب وحشیانه تفکر و حکومت های لرزان از بالا تعیین شده، آنچنان شرایطی را ایجاد کرده است، که بسیاری از ضرب المثلهای ما نیز آن رنگ و بویی را گرفته است که پیامدی چون دم بر بستن یا فریاد کشیدن ویا انزجار ندارد و هردو عکس العمل ، از پیامدهای ترس هستند. این پیشینه، جامعه ایران را دو رنگی کرده است یا سیا ه و یا سفید و از تنوع رنگی و یا تنوع واکنشی، خبری نیست. در چنین شرایطی ، یا جا معه منکوب شده است و یا منکوب کننده. در دوران سکوت، منکوب شوندگی است و در دوره خیزش و فریاد ، منکوب کننده گی هر تفکر و یا صدای دیگری. در این دوران ها ، یا شاهد فرزانگی رهبرانیم یا اهریمن شدنشان. در این میان و برمبنای این تفکر نهادینه شده ترس ،  ما شاهد پدیده دیگری نیز هستیم و آن تک رهبری کلیت جامعه. تک رهبری که، هم به اوج کشاندنش راحتر است و هم به زیر پا انداختنش، در زمان اروج فریاد منکوب شده.

شاید این سئوال ایجاد شود که چرا هم فریاد و هم سکوت را، از روی ترس می بینم؟ جواب به این سئوال را از روی یک تمایز می توان دید. فریاد وسکوتی که از ترس نباشد، بلکه برای تاکتیکی است تا شما را به هدف برساند، دارای چند مشخصه است. اول اینکه چشم به آینده دارد، دوم اینکه می تواند با فاصله به همه چیز نگاه کند و شرایط را در یک به هم پیوستگی ببیند و از اینرو کنش ها و واکنش ها را مورد مطالعه قرار  دهد و سوم اینکه عمل است و نه عکس العمل. در مورد ترس اجتماعی، هیج کدام از این مشخصه ها وجود ندارد. اول اینکه چشم به حال دارد و هدف، دور کردن آنی خطر است. دوم اینکه شرایط را از درون خود و در میان خود می بیند و چشمش، افق های دیگر را نمی بیند. سوم اینکه عکس العملی است به یک تهاجم، به یک نهیب، که جان بر لب آمده ، یا آخرین توانش را به فریادی تبدیل می کند که مهاجم را خاموش کند ( آنهم در کنار دیگران و دیگری) و یا اینکه سکوت بر لب آورد و دمی دیگر تحمل کند، چون هراسش از دشمن قوی تر بسیار است و اعتقادش به نیروی خود و خودی بس اندک. همانگونه که شما می توانید در بعد فردی، شاهد آن باشید که کسی از ترس، سکوت اختیار نماید و یا از شدت ترسش، پرخاشگری کند. البته ، برداشت بسیاری از پرخاشگران این است که آنان "بی باکند" و یا "معترض". کافی است جلوی این پرخاشگر بی باک مان، کسی را قرار دهید که قوی تر است تا ببینید، بی باکی پرخاشگرمان، چگونه آب می شود و به زمین فرو میرود. از اینرو برای شناخت از مکانیسم ترس، نمی باید رفتار مشترکی را در میان افراد جستجو کرد. انسانها با پیشینه های مختلف، چند گونه عمل می کنند.

 روانشناسی خیزش ها:

منظور از روانشناسی خیزشها در این است که کدامین تفکرات و احساسات اجتماعی در میان مردم می تواند تعیین کننده عمل ها و عکس العلل های رفتاری شان باشد.  از این منظر ، خیزش ها بعنوان یک پدیده می توانند مورد بررسی قرارگیرد.

خیزش ها از این بعد به عکس العمل هایی گفته می شوند که در حقیقت جلوگیرنده تهاجمند. بنابراین یک خیزش لزوما یک عمل تدافعی نیست و می تواند در بعد اجتماعی و جمعی خود، در آنجا که فرد خود را تنها حس نمیکند به یک تهاجم تبدیل شود. ولی چون خصلتی به صرفه تدافعی دارد، لزوما این تهاجم ایجاد شده اجتماعی، نه ادامه دار است و نه با اهداف مبارزاتی همراه. از آنجاییکه که افراد با شور و انزجار خود وارد صحنه می شوند و می توانند در طول حرکت اهدافی را مد نظر داشته باشند، هیچگونه تضمینی بر ادامه کاری تا رسیدن به هدف اعلام شده، نیست، همان شور و انزجاری که آنان را در مقابل دشمن قرار می دهد، می تواند ناامیدی و ترس موقتا به کنار رفته را، جایگزین سازد و فریاد را به سکوت برساند. از اینرو نقطه اتکا برای تبدیل خیزش ها به اعتراضات هدف مند و دگرگرا در این است که بتوان مکانیسم هایی را پیدا کرد که شور و انزجار را در حدی نگاه داشت که دشمن را همیشه زبون تر و ضعیف تر از معترضین بپندارد.

جامعه ایران در طی صده های اخیر ،شاهد خیزش های بسیاری بوده است. وجه مشترک این خیزش ها ، در شکست شان بوده است. این خیزش ها اگرچه افکار و راه کارهای متفاوتی برای رشد اجتماعی ایجاد کرده اند ولی در موج های تاریخی بعد از آن، بدلیل شکست کلیت آنان، جز ساحلهای آرامش تفکری و ایجاد امیدی دیگر،کمتر به کاردیگری آمده اند. از اینرو است که متاسفانه برخی، آنرا به حساب کمبود حافظه تاریخی مردم گذاشته و می گذارند.نمود دوره های تاریخی ایران، نه  در هم پیوستگی تغییرات، بلکه عموما، در از بین بردن کامل و ساختن نهادی دیگر بر ویرانه ها بوده است، حتا اگر آجرهای این بنا، از ویرانه ها ،به عاریت گرفته شده باشد. این تخریب و این سرکوب ، نه فقط در بعد فیزیکی برعلیه افراد و نه در بعد منکوبی تفکر، که حتا در بعد تغییر تاریخ روا رفته بر خیزش هم بوده است. از اینرو، تلاش هر نسلی ، برای صیقل دادن تفکری نو، بخشا در بازسازی تاریخی است که دگرگون شده است و از اینرو، تلاشی روشنفکرانه است برای ترسیم آنچه بر ما گذشت و ازاین کانال ، ترسیمی از نمای آن چیزی است که بر ما می گذرد. در این میان، توده های مردم ، آنانی که زندگی روزمره آنان، مورد تهاجم حکومت هاست، از این بخش بدورند.  از این رو است که در جوامع سرکوب شده، آرمان خواهی و رویای جهانی دیگر، بیشتر از آنکه آرزوی مردم کوچه و بازار باشد، آرمان خواهی منکوب شده ی روشنفکران آن است. شاید از این منظر است که هیچ کدام از خیزش ها در طی صده های گذشته به اهداف بیان شده خود نرسیده است. توده های مردم از امروز خود، فریاد می کشند و روشنفکران از برای فردای آرمانی خود. خیزش های مردمی فرآیند ، سرکوب یک  نسل است و برای روشنفکران، فرآیند سرکوب نسلها. از اینرو توده های مردم دنبال جایگزینی چهره ها هستند و روشنفکران و دگر خواهان ، دنبال ساختاری دیگر و بنیادی دیگر.اگرچه چنین تفاوتهایی را می توان دید، ولی باید گفت که انسان منکوب شده، برای ایجاد امید و برون رفت از تنهایی و ناامیدی خود، روزنه هایی را ایجاد میکند تا در تاریکی نوری ببیند. این روزنه ها در دوران شکست و پذیرش ناتوانی خویش، می تواند خود را در توهم نشان دهد. این مورد، هم در میان مردم و هم در میان روشنفکران، نمود رفتاری دارد .از اینرو اگر توده های مردم در توهم رهبری هستند، روشنفکران، در توهم آرمانی خود می توانند از حیات اجتماعی دور شوند؛ زیرا هردو ، درپی ایجاد روزنه های امید هستند، ولی هریک از منظر و نیاز خود.  

شاید می باید از این بعد، نگاهی به توهم در میان مردم انداخت. توهم از آنجا آغاز می گردد که فرد در پی جایگزینی رهبر است. هنوز به خود  و توان خود اعتقادی ندارد ، از اینرو رهبری قوی می خواهد که رودروی دشمن قداره بند بایستد، که حرف او را بزند، که فریاد او باشد، که نیاز او را ببیند، که او را در کوچکی خود در زیر پا له نکند! از اینرو چنین انتخابی، نه از روی الگوی آرمانی، که از روی حس ضعف در ایستادگی و پذیرش حقانیت خود است، در مقابل غول سرکوب حکومتی.  توهم ، برعکس آنچه مرسوم است، نه از ناآگاهی بینشی صرف، و یا عدم درک آرمان خواهی ساختاری دیگر، که از روی ضعیف دانستن خود در مقابل دشمن است. نه از اینرو که تاریخ را نمی شناسد و یا به یاد ندارد، که برعکس، تاریخ شکست، آنچنان جا پایی مستحکم در احساس او و تفکرش باقی گذاشته است ، که تاریخ به یاد آمده ، شکست های گذشته را یاد آور است. از اینرو می خواهد رهبری و قهرمانی در این میان ، حق بگیر او باشد.

خیزش های روانی:

خیزش های روانی ، به آن دسته از احساسات و تفکرات فردی بر می گردد، که می تواند تعیین کننده انگیزه فرد باشد برای کنش و واکنش های ناگهانی اجتماعی در جمع. از اینرو محور تعیین کننده ای است که چرا در شرایط مشابه ، ما شاهد رفتارهای مختلف اجتماعی از مردم هستیم.

در جوامع سرکو ب شده، اوج سرکوب را به تنهایی در منکوب اجتماعی نمی توان دید. اوج سرکوب در آنجایی است که ترس و تنهایی، هر روزه، در زندگی و حیات احساسی و تفکری تک تک اعضای یک جامعه آنچنان رسوخ می کند، که فرد در حیات اجتماعی میلیونی خود، خود را تنها می بیند! اتفاقا تمامی استراتژی ها و تاکتیک های جنگ روانی ارگانهای سرکوب، در ایجاد چنین شرایطی است. ولی از آنجایی که حیات تنها و ناامید، با وجود همه سرکوب ها، نمی تواند انسان اجتماعی را منکوب شده نگاه دارد؛ انسان منکوب شده ، چشمی به گوش و کنار هم دارد. انسانی، یاری، دوستی، فامیلی را می جوید که هم دردش باشد. از اینرو است که خیزش های روانی ایجاد می شود، از اینرو است که ما شاهد فریادیم، حتا اگر فریاد، خفه شود.

انسان ایرانی در طول حیات جمهوری اسلامی در مقایسه با دوره های قبل، هیچگاه به این حد ، منکوب شده و ناامید از دیگران نبوده است. فقر و فلاکت اجتماعی، سرکوب بیش از اندازه، نزدیکی نیروهای سرکوب گر در حد همسایه و هم شهری، چشم و گوش انسان ایرانی را به نجوای درونی خود کشیده است تا گوشی و چشمی ، او را به خطر نیاندازد. ولی انسان اجتماعی نمی تواند تا به آخر نجوا گر درونی خود باشد، چرا که انسان اجتماعی نمی تواند چشم و گوش خود را تا به آخر، بر روی نیازهایش ببندد. چرا که سرکوب می تواند حقانیت او را بگیرد، ولی نیازهای انسانی او، همیشه سپری است تا حقاینت تاریخی و انسانی او، هیچگاه  سرکوب دائمی نگردد. انسان را به منجلاب می توان کشاند ولی در منجلاب نگاه نمی توان داشت! پس، در پی هم سنگران خود می گردد. پس نجوا می کند تا فریاد شود. ولی این فریاد لزوما به دگر ساختاری نمی آنجامد؛ زیرا این فریاد امروز اوست برای امروزش. پس طلب رهبر می کند، پس طلب قهرمان می کند و آنگاه که خود نمی تواند قهرمان باشد،قهرمان می آفریند. پشت او می ایستد. ستایشش میکند، به او امید می بیند، او را از آن خود میکند و از خود می داند،ولی کمتر خود را در کنار او قرار می دهد، زیرا او را برترو بی باک تر از خود می داند، پس او را پشتیبانی می کند! هرآینه اما ، قهرمانش، رهبرش بر او پشت کند، رنجیده از خود می شود، بر انتخاب خود لعنت می فرستد، خود را ناتوان تر احساس می کند، بر فداکاریش غبطه می خورد، جهان را به کام زورمندان می بیند، و هیچ گاه به این فکر نمی کند که او، قدرت را به رهبرش و قهرمانش داده است و نه برعکس؛پس، به کناری میرود، فریادش را می خورد تا دوباره نجوایش، تحمل بدن رنج دیده اش را نداشته باشد و فریادی دیگر برآید، حتا اگر فریاد ،از آن نسل دیگرش باشد.

سخن پایانی:

در این چند سطر ، سعی کردم ، نکات اساسی این مبحث را بازکنم. طبیعتا این سطور ، جز ارائه بحث، چیز دیگری نیست. هدف از ارائه، در این بوده است که نشان دهم چرا در بسیاری موارد خیزش ها در سطح خیزش ها و در نهایت آنگاه که فراتر از اعتراض می روند، به یک تغییر بنیادی نمی انجامند. هدف اساسا این نیست که با این توضیح، نشان دهم که همیشه پاشنه بر همین در خواهد چرخید، بلکه برعکس با نشان دادن مکانیسم ها، بگویم چگونه می توان آنها را تغییر داد. نمی توان چون این ترس وجود دارد، پس سعی نماییم که رهبرشان یا قهرمانشان باشیم، که برعکس اگر در پی تحول بنیادین هستیم،می باید این ترس را از آنان بگیریم. نه اینکه از بالا برآنان و برای آنان باشیم، که برعکس در کنارشان و هم گامشان باشیم. نه اینکه، معلمانشان یا معظمامشان باشیم، که برعکس از آنان بیاموزیم و هم نسل شان باشیم. نه اینکه آرمان گرایانشان باشیم، که برعکس ، زندگی شان ، آرمان آنان را تعیین کند. نه اینکه به جای آنان به جنگیم، که با آنان بجنگیم!

بخش دوم از سلسله مقالات ساختارشناسی اجتماعی:

ساختار سیاسی  و توهم

پیشینه بر سلسله مقالات :

در طی دو سال گذشته ،به همراه تعدادی از دوستان و هم نظران ، بحث های متعددی را در زمینه های مختلف اجتماعی و سیاسی به پیش برده ایم. در عین حال ،صحبت از جمع بندی این بحث ها و به نگارش درآوردن آن همیشه مد نظر ما نیز بوده است. بحث اساسی ما در مورد نگارش، بر این پایه استوار بوده است ، که مبنای نگارشی همیشه می باید ابعادی را مورد توجه قرار دهد که بدان کمتر پرداخت شده و نه اینکه تکرار گفتمان دیگران، زیرا ما بعنوان چپ، نمی باید برای نشان دادن به هم پیوستگی یمان تکرارکننده بیان هم باشیم، که برعکس بیان های ما می باید مکمل یکدیگر باشند!  در عین حال می باید زمانی بحث ها را بصورت نوشتاری بیرون دهیم، که شرایط ارائه سلسله وار آن نیز میسر باشد. دلیل این مسئله نیز بسیار روشن است، اول آنکه برای علاقه مندان، قطع ویا فاصله بسیار طولانی بین مقاله ها ، به هم پیوستگی آنان را تضمین نمی کند. دوم آنکه ، بحث ها می باید به اندازه کافی کوتاه و منسجم باشد، که ارائه خود آن، به بحث ها و پلمیک های دیگری دامن زند. از اینرو کلیه مباحث و نظراتی که در این سلسله مقاله ها درج می گردد، نمی تواند یک بحث کامل پنداشته شود. علاقه ما بر این است که بتوان ، با به کارگیری و در کنش و واکنش با نظرات مختلف، هر یک از این مباحث شکافته شوند و به یک جمع بندی مشترک برسند. از اینرو کلیه این مقالات ، آغاز کارند و نه پایان آن.

نکته دیگراینکه، اگرچه من ویراستار این سطور این هستم، ولی نظرات و تفکرات و پالایش های تحلیلی، صرفا از آن من نیست. این را می باید از آن دوستان بسیار گرانقدری دانست که چه در ایران و چه در خارج از کشور، وقت خود را به این مهم اختصاص داده اند و می دهند، تا مطالبی تهیه گردد که بتوان آنها را به دیگران ارائه داد و منتظر کنش ها و واکنشهای دیگران هم بود.

دیدگاه همگی ما بر این پایه استوار است که امروز چپ نمیتواند صرفا نماینده دگراندیشی سیاسی باشد، اگر ما به عنوان چپ ، نگاهی اجتماعی داریم، اگر ما به عنوان چپ ، تحولات رادر تمامی عرصه های اجتماعی می خواهیم، و اگر ما به عنوان چپ، نقطه آغازمان تمامی عرصه های اجتماعی است، پس نمی توان و نباید، دگراندیشیدنمان ، نمادی صرفا سیاسی داشته باشد. می باید بتوانیم جامعه را در تمامی عرصه های زندگی روزانه آن مورد توجه قرار دهیم، می باید حتا بتوانیم ، پدیده های سیاسی جامعه مان را در پیوند با عرصه های دیگر فرهنگی، اجتماعی و روانشناسی و اقتصادی قرار دهیم و نه نیم نگاهی تاریخی ، که نگاهی تاریخی نیز به این عرصه ها داشته باشیم. حیات جامعه انسانی بطور عام و حیات اجتماعی انسان بطور خاص ، تک بعدی نیست که ما صرفا به دلیل بحران های متعدد سیاسی، عجولانه آن را  به یک بعد، آنهم تنها سیاسی محدود کنیم.

مقدمه بر مقاله:

در بخش دوم، سعی خواهم کرد وجه جدیدی از ساختار سیاسی جامعه ایران را به بحث گذاشته، توهم اجتماعی در میان اقشار مختلف و ازجمله روشنفکران را مطرح نموده و پس از آن در آخر، با تلفیق این دو نشان دهم که چرا امروز ، ما شاهد کشمکش های جناحی و پیروی بخش وسیعی ا زمردم و روشنفکران از این جناحهای حکومتی هستیم. لازم به تذکر است که در اینجا صرفا به آن بخش از ساختار سیاسی خواهم پرداخت که در خدمت ایجاد و توسعه توهم در میان مردم است. در عین حال بر این اعتقادیم که ساختار سیاسی جدید، ساختار صرف جمهوری اسلامی نیست ، اگرچه با جمهوری اسلامی آغاز گشته است.

پیشینه تاریخی ساختار سیاسی موجود در ایران:

تا قبل از انقلابات صنعتی و به پیروزی رسیدن بورژوازی جوان توسط انقلابات مختلف در اروپا و بعد از آن در آمریکا، حکومت در دست حاکمانی بود که هم ریاست حکومت و هم انتخاب کننده دولتهای خود برای اداره کشور بودند. در کشورهای مختلف این حاکمان با نامهای مختلفی شناخته می شدند ولی از انتخاب دولت توسط مردم خبری نبود. پس از پیروزی انقلابات بورژوازی و تقویت دولت های پارلمانی، ما شاهد عصر جدیدی از روی کار آمدن دولت هایی هستیم که درعین وفاداری به نظام حکومتی و قانون اساسی، به عنوان حاکمان جدید به مسند دولتی تکیه می زدند و تمایز اساسی را بین حکومت و دولت به معرض  جلوس همگانی گذاشتند. اگر تا دیروز حاکمان تک نفره می توانستند کابینه دولتی خود را انتخاب کنند و به کارهای اجرایی ، مقننه و قضاییه به پردازند. پس از پیروزی انقلابات ما شاهد رشد تمایز یافته ای ا ز سه قوه  حکومتی بودیم. البته باید توجه کرد، که در کشورهای مختلف مکانیسم انتخابی متفاوت بود و هست ولی این تمایز امروز، ساختار مشخص خود در این کشورها را دارا می باشد. به واقع تفکیک دولت به عنوان قوه مجریه و انتخابی بودن آن توسط مردم، یکی از دستاوردهای ساختار سیاسی این دروه است. این مسئله کاملا مشهود است که این تمایز به مفهوم استقلال از دیگر ارگانها و یا ساختار حکومتی آنچنان که تبلیغ آن می شود نیست. با رشد ساختاری نظام سرما یه داری، نیازهای جامعه بازار و بسیاری فاکتورهای دیگر، ما امروز شاهد نه تنها استقلال اولیه این ارگانها نیستیم ، که حتا بازی های سیاسی پشت پرده ، تلاش صاحبان بازار را به کامیابی رسانده است تا آنان تا حد زیادی صاحبان اصلی این نهادها و قوای سه گانه باشند.

در این فرآیند تاریخی اما، ایران نتوانست هم پای دیگر کشورها ، مکانیسم های تفکیک حکومتی و دولتی را حتا تا قبل از انقلاب اخیر بصورت ناقص کنونی نیز به اجرا درآورد. انقلاب مشروطیت ، تلاشی در تفکیک حکومت پادشاهی و دولت پارلمانی نمود که همانگونه که آگاهید به شکست انجامید.

با روی کار آمدن جمهوری اسلامی و سرنگونی سیستم سلطنتی ، ما برای اولین بار شاهد این تفکیک هستیم. یعنی رییس جمهوری، مسئولیت تشکیل کابینه و رهبری قوه مجریه را در دست می گیرد. اگرچه همانند هر الگوی دیگر نظام سرمایه داری که وقتی به کشورهای استبداد زده می رسد، رنگ بوی کمرنگ دموکراسی بورژوازی را نیز از دست می دهد، در ایران هم این ریاست جمهوری به واقع می باید به تایید رهبری برسد. نکته تازه در این است که تا قبل از انقلاب صرفا انتخابات مجلس شورای ملی و نهادهایی مانند شوراهای شهر و روستا ، مردم را به پای صندوق رای می کشاند ، حال آنکه در جمهوری اسلامی به میمنت نهاد جمهوری ، برای اولین بار ریاست قوه مجریه نیز در یک انتخابات توسط رای دهندگان به مسند قدرت می رسد.

چنین پدیده ی  تازه ای در حیات سیاسی جامعه ایران، نه تنها توده های مردم که حتا فعالین سیاسی و روشنفکران را با پیامدهای  جدیدی روبرو کرده است که در عین حال پیچیده گی های خود را نیز به همراه دارد.  در بخش دوم این سلسله مقالات، صرفا به آن بخشی از این ساختار جدید حکومتی خواهم پرداخت که می تواند پیچیده گی پدیده توهم در بین مردم جامعه ایران را توضیح دهد. این ساختار، پیامدهای دیگری نیز دارد که سعی خواهم کرد به نوبه خود در بخش های بعدی بدان بپردازم.

پیامد های ساختار جدید حکومتی:

ساختار جدید سیاسی در ایران، در سه مورد می تواند مورد بررسی قرار گیرد. دو مورد سیاسی آن را در این بخش باز خواهم کرد و مورد سوم که در مورد رابطه این ساختار با پیچیده شدن توهم و توهم زدایی است، را به بخش پایانی این مقاله منتقل کرده ام تا بتوانم پس از باز کردن خود مبحث توهم، رابطه ساختار سیاسی جدید با این پیچیده گی را بیان کنم.

الف - فراکسیون دولتی و فراکسیون حکومتی در درون نظام:

تفکیک دولت و حکومت در ساختار جدید سیاسی ایران را که برخی می توانند آنرا به حساب رشد حکومتی نظام بگذارند، به واقع عمل انجام شده ای بود که جمهوری اسلامی در مقابل نظام شاهنشاهی می باید به آن تن در می داد. همانگونه که انقلاب سفید و بسیار دیگر از رفرم هایی که در دوران شاه در جهت ایجاد نهادهای سرمایه داری بوجود آمد را نمی توان به حساب رشد جامعه ایران به رهبری شاه گذاشت. سرمایه داری همانند هر سیستم دیگری بسیاری از نهاد و ارگانهای خود را می باید به نظام حکومتی تحمیل کند تا روابط بازار و کالایی ، بتواند به راحتی  اهداف خود را به اجرا درآورد. رهبری مذهبی جمهوری اسلامی در لحظات آخر سرنگونی نظام شاهنشاهی و در پی سیل مردم در خیابانها نمی توانست ، نظام دیگری جز جمهوری را مطرح کند و در کنارش مارک اسلامی آن را به مردم معترض، حقنه کرد. بنابراین می باید تا حدودی نیز شکل جمهوری را اجرا نماید. اگرچه در این دوره برای اولین بار در تاریخ سیاسی ایران ما شاهد شکل انتخابی قوه مجریه و انتخاب رییس دولت و نه حکومت توسط مردم هستیم، این را نباید به حساب پویایی جمهوری اسلامی گذارد.

جمهوری اسلامی در همان اوان کودکی خود ، گرایشات مختلفی را که درمیان مذهبیون بود، به دور خود جمع کرد. حتا بخشهایی از اپوزیسیون شاه که مستقیما در کنش و واکنش رهبری انقلاب نبود ، سعی نمودند در اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری شرکت کنند و کاندیدای خود را معرفی نمایند. این خطر جدی ، که می توانست در ادامه، حیات جمهوری از نوع اسلامی آنرا به چالش بکشد؛ توسط ولایت فقیه و نقش رهبری در حیات جمهوری ، موقتا حل شد. باید به خاطر داشت که مسئله متمم قانون اساسی بود که مقام ولایت را مستحکم کرد و نقش تاییده کننده رهبری بر کاندیداهای ریاست جمهوری را قانونی بخشید، و در ادامه خود نهادهای دیگری را مسئول آن کرد. این دخالت مستقیم، صرفا پس از اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری ، مستحکم شد. خطری که در دوره های دیگر ریاست جمهوری رسما در نظام حکومتی وجود خارجی نداشت.

این جمع گردآوری شده در درون نظام، اگرچه در بیعت با رهبری قرار داشتند ولی هیچ گاه منافع اقتصادی و سیاسی خود را نه تنها به دست فراموشی نه سپردند بلکه سعی کردند این بار با ایجاد اهرمهای قدرت حکومتی و دولتی مختلف و در دست گرفتن آنها منافع خود را به پیش برند. از آنجاییکه فراکسیونهای مختلف درون نظام نمی توانستند چالش های مختلف اقتصادی و دیگر منافع خود را صرفا در دوره های چهار ساله دولتی  خلاصه کنند، تلاشهای بسیاری صورت گرفت تا دیگر قوه های حکومتی را در دست خود قرار دهند.

اگر در کشورهای مختلف سرمایه داری، فراکسیونهای مختلف حکومتی سعی دارند با به دست گرفتن قدرت دولتی ، سیاست های خود را به طور عمده به پیش برند؛ در ایران، اهرمهای بسیاری توسط فراکسیونهای حکومتی ایجاد شد تا هم بتوانند از فراز قوه های مختلف ، به پیش برنده سیاست های خود باشند و هم اینکه به اشکال مختلفی بتوانند  انتخاب دولت و یا نهادهای دولتی را تحت کنترل خود درآورند. مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای نگهبان وامثالهم، صرفا نهادهایی هستند که نمونه های آنرا نمی توان در دیگر شکل های جمهوری سراغ داشت. بنابراین دراین چنین شرایطی ما شاهد کنش ها و واکنشهای مختلفی بین فراکسیونهای حکومتی و فراکسیونهای دولتی هستیم که در کمتر کشور دیگری می توان سراغ داشت. این مسئله به خاطر خصلت اسلامی حکومت ایران نیست. انقلاب ایران در اساس یک انقلاب ضد استبدادی بود و بر علیه بنیادهای استبداد شاهی اروج یافت ونه دست بندی هایی که در اکثر انقلابات با نمونه های کلاسیک آن یورش طبقه ای بر علیه منافع طبقه متخاصم باشد. از اینرو ما حتا در انقلابات سیاسی بعدی نیز چنانچه ضد استبدادی باشند، شاهد همین مسئله کنش ها و واکنش های فراکسیونهای حکومتی و دولتی، این بار شاید بدون عمامه خواهیم بود.

ب- اپوزیسیون حکومتی و اپوزیسیون دولتی:

یکی دیگر از پیامدهای ساختار جدید، ایجاد و حضور اپوزیسیون حکومتی و دولتی است. در دروه های قبلی تاریخ ایران، به غیر از چند مقطع تاریخی مشخص، بعنوان مثال در دروه مشروطیت و یا دولت مصدق، ما شاهد حضور دائمی اپوزیسیون حکومتی و دولتی نیستیم. آنهم به این دلیل است که کلیه حکومت های قبل از جمهوری اسلامی بر مبنای ریاست شاهنشاهی و غیر انتخابی بودن کابینه دولتی است. بنابر این همگی مخالفین شاهان در دوره های مختلف فارغ از اینکه کدامین نخست وزیر ریاست کابینه دولتی را به عهده دارد، نوک حمله خود را متوجه حکومت می کردند و حتا در دروه مبارزه  بر علیه استبداد محمد رضا شاه،  اپوزیسیون او، اپوزیسیون حکومتی بود و نه دولتی.  وجود و حضور اپوزیسیون حکومتی و اپوزیسیون دولتی ، از فرآیندهای این ساختار سیاسی است، و مطمئنا در دروه بعدی پس از حیات جمهوری اسلامی نیز در شکل ساختار سیاسی باقی خواهد ماند.

اپوزیسیون حکومتی ، به شکل گسترده آن برای اولین بار در دروه قبل از جنگ ایران و عراق شکل گرفت، حال آنکه اپوزیسیون دولتی ، فقط چند ماه پس از روی کار آمدن بازرگان به عنوان نخست وزیر موقت انقلاب حیات گسترده و علنی خود را آغاز نمود.

اگرچه در حال حاضر، بخشی از مردم ایران به عنوان فعالین سیاسی و اجتماعی به کلیت نظام جمهوری اسلامی باور ندارند و اپوزیسیون حکومتی را نمایندگی می کنند ولی در میان اپوزیسیون دولتی هم می توان بخش هایی را دید که در هیچ نهاد و یا ارگان حکومتی و یا فراکسیون حکومتی نیستند ولی در عین حال به عنوان اپوزیسیون دولتی در کنار فعالین حکومتی در فراکسیون مخالف دولت قرار می گیرند. این ترکیب جدید و این نوع از اپوزیسیون ، همان گونه که در بالا هم قید کردم، یکی از پیامدهای نوین ساختار جدید سیاسی در ایران است.

چنین مکانیسمی به اپوزیسیون حکومتی این امکان را می دهد که با در کنار اپوزیسیون دولتی قرار گرفتن ، برخی از مطالبات خود را به دست آورند اما در عین حال توسط اپوزیسیون دولتی نیز مورد بهره برداری قرار گیرند. در عین حال با علم به این مسئله، خود فراکسیون های حکومتی نیز از این فرصت استفاده می کنند تا با جذب و زیر بال کشیدن ، فعالین اپوزیسیون حکومتی ، فراکسیون حکومتی و دولتی رقیب خود را به زانو در آورند.

آز آنجاییکه هنوز اپوزیسیون حکومتی به نیروی بالقوه ای برای ایجاد کانال های مبارزاتی خود نشده است، با در کنار اپوزیسیون دولتی قرار گرفتن ، اگرچه برخی از حرکتها و خیزش ها را به سوی رادیکالیسم می کشاند ولی به همان دلیل هم سریعا عکس العمل می بیند و سرکوب می شود. فراکسیونهای حکومتی و دولتی تا زمانی که اپوزیسیون حکومتی در خدمت آنان است، حتا به رادیکالیسم آنان نیز پا می دهند ولی آنجاییکه که خود این رادیکالیسم به موضوع اصلی برای رشد مبارزاتی بر علیه حکومت تبدیل می شود ، آنرا به بدترین شکلی سرکوب می کنند. بنابراین در برخی از موارد نمی توان علت رشد رادیکالیسم را در ضعیف شدن رژیم و یا رشد یابندگی حرکتهای ضد حکومتی گذاشت ویا به این غره شد که رادیکالیسم، رژیم را به عقب رانده است. در نمونه های حرکتهای دانشجویی و تا سر حد "سوسیالیستی" شدن آنان، دیدیم که عملا فراکسیون اصلاح طلب حکومتی چگونه  از بخشی از اپوزیسیون حکومتی ، برای به عقب زدن فراکسیون رقیب استفاده کرد و آنجاییکه رادیکالیسم به محور رشد مبارزاتی تبدیل شد، به شدیدترین وجهی آنرا سرکوب نمود.

با توجه به شرایط کنونی ، همانگونه که فراکسیون های حکومتی و دولتی در کنش و واکنش با یکدیگرند، می بینیم که اپوزیسیون حکومتی و دولتی نیز در این کنش ها و واکنش ها دخیل هستند. تمایزیافتگی اپوزیسیون حکومتی و دولتی اما در روند خود ، شکل خواهد گرفت.

توهم و ریشه های فرهنگی –اجتماعی در جامعه ایران:

یکی از دلایل اصلی که چرا می باید ریشه های توهم را مورد بررسی قرار داد این است که در جامعه ایران، بنا بدلایل سیاسی حاد جامعه، بحث اساسی و چگونگی ریشه کن کردن توهم در چارچوب سیاسی آن مورد بررسی قرار می گیرد. به بیان دیگر ، توهم را صرفا در عرصه توهم مردم به دلتمردان و سیستم حکومتی ارزیابی می کنیم. پیامد این امر این است که توهم اقشار دیگر مردم از جمله روشنفکران و فعالین سیاسی را نه تنها نادیده می گیریم بلکه آنان را بری از هرگونه توهم می دانیم. زیرا این دسته، ظاهرا هم هدفمندی سیاسی مشخصی دارند و هم تجربیات تاریخی و سیاسی را مد نظر دارند. این مسئله نیز خود یک توهم است.

ولی قبل از پرداختن به ریشه های توهم از منظر فرهنگی و اجتماعی آن، بهتر است نگاهی بیاندازیم به تعریف توهم.

توهم از وهم می آید، یعنی تصور باطل. این بدین مفهوم است که هر آینه، فردی یا جمعی تصوری نماید که دیگران با توجه به قرائد و شرایط نتوانند نتیجه مشترکی ، یعنی تصور مشترک، از آن پدیده را حائز نمایند، این تصور، یک تصور باطل است و یا به بیانی دیگر توهم است. بنا براین فارغ از اینکه ما تا چه اندازه نگاه اوبژکتیو به این بررسی داشته باشیم، باز هم، با توجه به منافع و یا نیازهای خود می توانیم تصورات یک گروه اجتماعی دیگر، یک طبقه دیگر و یا فرد دیگری را تصور باطل اعلام کنیم و از اینرو آنان را متوهم بنامیم. این یک واقعیت اجتماعی است که اهداف طبقات مختلف در یک جامعه مبتنی بر منافع متضاد طبقاتی ، طبیعتا آرمان جمعی را می تواند در سطح یک توهم پایین آورد. بنابراین این بخش از استفاده از توهم ، برای غیر موجه دانستن یک آرمان و یا خواست اجتماعی یک طبقه بر علیه طبقه دیگر را مورد بررسی این مقاله قرار نمی دهیم. بحث ما در آنجایی است که بین افراد و گروه های اجتماعی که در حیات اجتماعی مشترک خود، منافع مشترکی نیز دارند، چرا گروهی و یا قشری از آنان دچار تصویر باطلی می شوند که در حقیقت  می تواند حتا منافع آنان را به خطر بیاندازد.

توهم ، یک اغراق و یک تحقیر به همراه دارد. متاسفانه در ادبیات اجتماعی ما، فارغ از اینکه در یک بحث سیاسی، اجتماعی و یا فرهنگی قرار گیریم، توهم را به منزله یک اغراق می بینیم، در یک بزرگ کردن. این بزرگ کردن، می تواند بزرگ کردن آرمان باشد یا بزرگ کردن نیروی خود  یا بزرگ کردن نجات دهنده خود و یا.... ولی نکته اساسی در این است که در هر اغراقی، یک تحقیر هم است. اگر قهرمان خود، رهبر خود، آرمان خود، امید خود و روزنه ی نجات خود را بزرگتر ، پرتوان تر و حقیقی تر می بینیم، در مقابل می باید، آرمان دیگری، نیروی دیگری، روزنه نجات دیگری و قهرمان دیگری را نیز حقیر تر به حساب آوریم. این معادله اغراق و تحقیر است که نتیجه توهم را رقم می زند و همانند هر معادله دیگری فارغ از اینکه درجه تحقیر یا اغراق کمتر یا بیشتر باشد در نتیجه معادله یعنی توهم تغییری بوجود نمی آورد. واقعیت توهم ، ریشه در ناتوانی ما برای برهم زدن معادله تحقیر و اغراق است!

در جامعه ای که ریشه های مذهبی و در کنار آن عدم مکانیسم مشارکت آزاد اجتماعی و شکست های متعدد جنبش ها و انقلابات اجتماعی، هرگونه موقعیتی برای تمرین برهم زدن معادله فوق را نافرجام گذاشته است، نمی توان انتظار داشت که توهم به آسانی و صرفا با آگاهی و استدلال ، آنهم از نوع مقطعی آن، برچیده شود.

در جامعه قطبی شده ایران، که باورهای مذهبی و درس آموزی از شکست ها خود را در بافت خلق و خوی اجتماعی حاکم، پنهان کرده است و در تار و پود زندگی روزمره تک تک ما داخل شده است، این خود یک توهم است که با آگاهی سیاسی از یک دولت و یا یک حکومت می توان توهم اجتماعی را از بین برد. در جامعه ای که یا استادی یا شاگرد، یا فرزندی یا والد، یا مقلدی یا مرجع تقلید، یا توده ای یا روشنفکر، یا راهبری یا روهر و یا ..... ، نمی توان با تکیه بر عنصر آگاهی صرف، آنهم از نوع تعریف شده طبقاتی آن، به جنگ این توهم رفت. بی دلیل نیست که آگاهی خود در جامعه ایران، تبدیل به وسیله ای برای ایجاد توهم و تحکیم آن شده است ، زیرا ، در این معادله قطبی، صرفا والد، مرجع تقلید، روشنفکر، راهبر و ... هستند که صاحبان آگاهیند و شاگرد، فرزند، مقلد و توده، تشنه جرعه ای از آب آگاهی تا دیگر سراب توهم را نبینند! این تحلیل فقط یک نتیجه دارد، از آنجاییکه که آگاهی را باید کسب کنی و این آگاهی در پیش من است ، پس به این مرجع تقلید، والد، روشنفکر و راهبر باور نکن و توهم نداشته باش، به پیش منی که والد بهتر، استاد بهتر، روشنفکر بهتر و راهبر بهتری هستم بیا، تا تورا در توهمی دیگر بگذارم! در حقیقت تاکید صرف بر عنصر آگاهی و آگاه شدن و آگاه کردن، وسیله ای است برای گرفتن قدرت از مردم و بر مردم. حال اینکه خود نیز متوهمیم.

توهم از طرف دیگر ریشه در خود و خودی را دیدن  نیز هست ، که ریشه در بحران زدایی دارد،. ما مردم این مرز و بوم ،آنچنان در بحرانهای متوالی بوده ایم که اساتید مقطعی نگاه کردن و بحران زدایانی شده ایم که به انتظار بحرانی دیگر زندگی را در اضطراب ادامه می دهیم. این چرخه نحس توهم ، نه تنها شکست ها را توضیح می دهد که پیروزیهای بعدی را نیز به شکست خواهد کشاند!

در جامعه ایران امروز، اگر قرار باشد که توهم زدایی صورت گیرد، این توهم زدایی نه بر دوش عده ای و نه توسط مکانیسم قطبی حاکم بر جامعه ، که بر عهده تک تک ماست ؛ نه در سیاست صرف، که در تمامی عرصه های حیات اجتماعی و فردی انسان ایرانی می باید آغاز گردد وهیج شهروندی را یارای این است که اول از توهم دیگران شروع کند ، که می باید از توهمات خود شروع کنیم! بدانیم که بصورت واقعی که هستیم و چه می خواهیم، چه در خانواده، چه در محیط کار، چه در دانشگاه، چه در خیابان و چه در حیات سیاسی جامعه ایران. گذر و پیوستن به دیگران و با دیگران بودن نمی باید بر مبنای نتوانستن ها و نخواستن هایمان باشد، که می باید بر مبنای توانستن ها و خواستن هایمان باشد! شروع حیات آزاد انسانیمان، نه از فلان حکومت و فلان آرمان و فلان رهبر و قهرمان، که از عشق و احترام به خود آغاز شود. که حق من ، نیاز من و نیاز دیگران به من، به همان اندازه ای است که دیگران. اگر سیستم و نظام در تلاش است که من از خود دور شوم، هیچ ستیزی سر سخت تر ، مقاوم ترو کاراتر از برگشت من به خود نیست. برگشت به یک انسان اجتماعی!

توهم و ساختار سیاسی:

با توجه به آنچنان در بالا گفته شد، ساختار جدید سیاسی، مسئله توهم را پیچیده تر از دوره های قبل می کند. در دوره پادشاهی، ریختن توهم نسبت به شخص شاه، می توانست شرایط ریختن توهم نسبت به کلیت حکومت را باعث گردد. در شرایط فعلی ، با چهره های بیشمار رهبران دولتی و حکومتی، شرایطی ایجاد شده است، که براحتی در اوج ناامیدی و شکست می توان به چهره ای دیگر و رهبری دیگر متوهم شد که در درون حکومت است. بنابراین هر تغییر جبهه ای هنوز در همان چارچوب حکومتی است. همانطور که گفته شد، این پیچیدگی در توهم، مختص صرف توده مردم نیز نیست که دگراندیشان و فعالین عرصه ای مختلف اجتماع را نیز اسیر خود کرده است. در حقیقت کلیت مردم ، در بازی قرار می گیرند که به سادگی پایان آن را نمی توان رقم زد. در عین حال می باید به این مسئله نیز پرداخت که وظیفه راه جویان ، با نگاه به این پیچیدگی ، می باید توجه به ایجاد راه حل هایی باشد که همانند گذشته عمل نکنند، چرا که خود پدیده نیز شباهتی به گذشته ندارد. از آنجاییکه که هدف مقاله پرداختن به ساختار سیاسی است و نه تغییر ساختار سیاسی.  بحث تغییر را در مقالاتی دیگری دنبال خواهیم کرد.

بخش سوم از سلسله مقالات ساختارشناسی اجتماعی:

رهبر و رهبریت

پیشینه بر سلسله مقالات :

در طی دو سال گذشته ،به همراه تعدادی از دوستان و هم نظران ، بحث های متعددی را در زمینه های مختلف اجتماعی و سیاسی به پیش برده ایم. در عین حال ،صحبت از جمع بندی این بحث ها و به نگارش درآوردن آن همیشه مد نظر ما نیز بوده است. بحث اساسی ما در مورد نگارش، بر این پایه استوار بوده است ، که مبنای نگارشی همیشه می باید ابعادی را مورد توجه قرار دهد که بدان کمتر پرداخت شده و نه اینکه تکرار گفتمان دیگران، زیرا ما بعنوان چپ، نمی باید برای نشان دادن به هم پیوستگی یمان تکرارکننده بیان هم باشیم، که برعکس بیان های ما می باید مکمل یکدیگر باشند!  در عین حال می باید زمانی بحث ها را بصورت نوشتاری بیرون دهیم، که شرایط ارائه سلسله وار آن نیز میسر باشد. دلیل این مسئله نیز بسیار روشن است، اول آنکه برای علاقه مندان، قطع ویا فاصله بسیار طولانی بین مقاله ها ، به هم پیوستگی آنان را تضمین نمی کند. دوم آنکه ، بحث ها می باید به اندازه کافی کوتاه و منسجم باشد، که ارائه خود آن، به بحث ها و پلمیک های دیگری دامن زند. از اینرو کلیه مباحث و نظراتی که در این سلسله مقاله ها درج می گردد، نمی تواند یک بحث کامل پنداشته شود. علاقه ما بر این است که بتوان ، با به کارگیری و در کنش و واکنش با نظرات مختلف، هر یک از این مباحث شکافته شوند و به یک جمع بندی مشترک برسند. از اینرو کلیه این مقالات ، آغاز کارند و نه پایان آن.

نکته دیگراینکه، اگرچه من ویراستار این سطور این هستم، ولی نظرات و تفکرات و پالایش های تحلیلی، صرفا از آن من نیست. این را می باید از آن دوستان بسیار گرانقدری دانست که چه در ایران و چه در خارج از کشور، وقت خود را به این مهم اختصاص داده اند و می دهند، تا مطالبی تهیه گردد که بتوان آنها را به دیگران ارائه داد و منتظر کنش ها و واکنشهای دیگران هم بود.

دیدگاه همگی ما بر این پایه استوار است که امروز چپ نمیتواند صرفا نماینده دگراندیشی سیاسی باشد، اگر ما به عنوان چپ ، نگاهی اجتماعی داریم، اگر ما به عنوان چپ ، تحولات رادر تمامی عرصه های اجتماعی می خواهیم، و اگر ما به عنوان چپ، نقطه آغازمان تمامی عرصه های اجتماعی است، پس نمی توان و نباید، دگراندیشیدنمان ، نمادی صرفا سیاسی داشته باشد. می باید بتوانیم جامعه را در تمامی عرصه های زندگی روزانه آن مورد توجه قرار دهیم، می باید حتا بتوانیم ، پدیده های سیاسی جامعه مان را در پیوند با عرصه های دیگر فرهنگی، اجتماعی و روانشناسی و اقتصادی قرار دهیم و نه نیم نگاهی تاریخی ، که نگاهی تاریخی نیز به این عرصه ها داشته باشیم. حیات جامعه انسانی بطور عام و حیات اجتماعی انسان بطور خاص ، تک بعدی نیست که ما صرفا به دلیل بحران های متعدد سیاسی، عجولانه آن را  به یک بعد، آنهم تنها سیاسی محدود کنیم.

 

مقدمه بر مقاله:

در بخش سوم این سلسله مقالات، توجه به پدیده رهبر و رهبریت است. در ابتدا سعی خواهم کرد به شکل کوتاهی، جایگاه رهبری و تغییر محتوایی رابطه رهبرو رهبریت را مورد بررسی قرار داده، بعد ازآن با گریزی بر جوامع امروزی به این مورد بپردازم که چرا  انگیزه های شکل گیری رهبر و رهبریت در جامعه دیروز و امروز ایران با  اروپا متفاوت است. در پایان مقاله، نشان دهم که چرا رهبر و رهبریت در جامعه ایران بدین گونه است که امروز می بینیم و چرا این نگاه به رهبر و رهبریت، در بین اقشار مختلف مردم و از جمله روشنفکران و فعالین دگراندیش اش نگاه دگراندیشانه ای را ارائه نمی دهد و از این منظر چگونه تمامیت خواهی، وجه مسلط تفکری بر رابطه بین رهبر و رهبریت را درمیان تمامی اقشار جامعه رقم می زند و این نگاه صرفا خاص رهبر نیست. در حقیقت تمامیت خواهی فرایند ساختار اجتماعی است!

 

نگاهی اجمالی به رهبر و رهبریت در روند حیات انسانی:

پدیده رهبری و نیاز به رهبری، برعکس آنچه برخی از روشنفکران، از بعد ارزش انسانی و والایی انسان ، آنرا متعلق به انسان متفکر و هدفمند می دانند، می باید ریشه های آنرا درحیات حیوانی انسان جستجو کرد.  در مقوله های ادبی و گاها فلسفه انسانی و عرفانی، سعی بر این است که نشان دهند ، پدیده های اجتماعی در حیات انسانی، دست آورد تعقل و هدفمندی جامعه انسانی است و از اینرو هاله های حماسی و افسانه ای برای پدیده ها ایجاد میکنند ، تا کلام واهی را در زر ورقه پویایی انسان به پیچند. حال آنکه ، انسان، پیش از آنکه به هدفمندی اجتماعی خود بیانیشد، همیشه در پی بقا خود بوده است. حتا آنجا نیز که هدفمندی اجتماعی خود را در محور تکاملی خود قرار می دهد، نیاز به بقایش او را به این هدفمندی می کشاند. انسان همانند هر موجود زنده دیگری، هم می باید به نیازهای روزمره خود برسد و هم خطر مرگ و نابودی را از خود دور کند. بنابراین غریزه بقا، اولین و قوی ترین انگیزه است برای راه یابی های عدیده در زندگی اجتماعی انسان. از اینرو است که ، در ابتدایی ترین شکل حیات انسانی، که در حقیقت یک حیات حیوانی است، می توان شواهدی یافت که انسان، با پدیده ای روبرو بوده است ، که امروز می توان شکل تکامل یافته تر، پیچیده تر و جهان شمول تر آن را در جوامع متمدن دید. یکی از این پدیده ها، رهبر و رهبریت است.

 

قبل از ادامه مطلب لازم است که بگوییم، منظور از رهبر و رهبریت چیست. رهبربه فردی گفته می شود که با توجه به نیازها، منش ها و کنش های جمعی ، هدفمندی حرکت جمعی را تعیین و به پیش می برد. اگرچه باید توجه کرد که تک تک این کلمات در این تعریف، در دروه های مختلف تاریخی مفاهیم مختلفی به خود گرفته است و کنش های متفاوتی را از آن خود کرده است ، که بدان خواهیم پرداخت. رهبریت اما، منش رهبری و چگونگی به پیش بردن فعالیت هاست. در عین حال رهبریت ، رابطه بین راهبر و روهرو را نیز در برمی گیرد. رهبر و رهبریت  در برهه های مختلف تاریخی در نزد یک ملت و یا قوم ، تقدم و تاخر نیز بر یک دیگر داشته اند که بدان خواهیم پرداخت. اما آنچه می باید در اینجا گفته شود این است که رهبرو رهبریت در یک رابطه تاثیرگذار دو جانبه با یکدیگر قرار دارند. این بدین مفهوم است که اگرچه فردی که رهبری را در دست  می گیرد، آمال ها و شخصیت خود را در رهبریت  (چگونگی رهبری) متبلور می کند ولی در عین حال شخصیت و فردیت او به عنوان رهبری نیز متاثر از نیازهای جمعی است که می تواند نوع رهبریت را تعیین کند و از اینرو فرد مشخصی  که در یک مقطع تاریخی ، بیشترین هم خوانی با این نیازها را دارد، به عنوان رهبر بپذیراند.

 

در طول تاریخ انسانی، هر چه جامعه بشری، به اشکال تکامل یافته تری ارتقا یافته است، و هر چه بیشتر نیازهای اقشار مختلف اجتماعی ، پیچیده تر و متضادتر شده است، رابطه بین رهبر و رهبریت نیز در تضادها و پیچیده گی های خود بیشتر فرو رفته است، تا جاییکه که در مقاطعی هیچ گونه رابطه ظاهری و مستقیمی بین رهبر و رهبریت نمی توان دید. یعنی در مقاطعی می توان دید که رهبری و رهبرانی پا به عرصه هدایت جمعی گذاشته اند که به واقع با اهداف و نیازهای جمعی که رهروان آنان هستند، به ظاهر هیچ گونه رابطه ای ندارند وگاها متضاد با آن گام بر می دارند.

 

در دوره اولیه حیات انسانها، یعنی در زمانی که نیازهای بشر، محدود به تنازع بقا و در گروه های کوچک اجتماعی بود، رهبر صرفا توسط معیارهای رهبریت تعیین می شد. یعنی این نیازهای جمع برای تنازع بقا بود که یکی از افراد را با توجه به توانمندیش در این عرصه ، به رهبری گروه در می آورد. در این میان هر آینه که نیازهای جمع تغییر می یافت ، معیارهای جدیدی در مورد رهبریت در دستور کار قرار می گرفت که به واقع رهبر جدیدی را طلب می کرد. بر همین مبنا در دوره هایی از تاریخ ما شاهد رهبری زنان هستیم به مثابه نگاهداران آتش. شواهد باستان شناسی در این دوره ها نشان می دهد که بسیاری از این گونه رهبران ، آن موقع که نیازهای جمع را نمی دیدند و یا سعی می کردند ، رهبریت را بر مبنای توانی مندی و خواست های خود به پیش برند، رقیب هایی یافتند که یا از جمع طردشان کردند یا اینکه آنان را از پای درآوردند. رهبر طردشده، هیچ جایگاه دیگری برمبنای شواهد مردم شناسی و باستان شناسی ، نداشت و در اثر تک افتادن، عموما به دست جانوران درنده ، کشته می شد.

 

در دوره های بعدی که جوامع بشری ، رشد یافتند و شکل های قبیله ای و بعدها شهری گرفت، دیگر رهبری صرفا بر مبنای معیارهای رهبریت تعیین نمی شد. پیچیده تر شدن نیازهای اجتماعی، قشر بندیها و طبقاتی شدن اجتماع انسانی، به واقع منش را،  بر رهبری فردی قرار داد که تا اندازه ای می توانست، تعیین کننده رهبریت باشد و از آنرو حتا خواست ها و نیازهای اکثریت جامعه را در خدمت منافع خود و گروه خود قرار داد. جوامع دوران برده برداری و فئودالی ، عموما در چنین شرایطی بسر می برند. در این دوران به واقع این رهبر بود که رهبریت را تعیین می کرد و مردم جامعه را به تمکین می کشید.

 

در دوره رشد جنبش های اجتماعی عدالت خواهانه عناصر بورژوازی اما، ما شاهد شکل گیری تفکری در جوامع انسانی هستیم که به دادخواهی توده های تمکین کننده می آید و سعی دارد نه فقط رهبری را در دست گیرد که حتا رهبریت را متکی به منافع اکثریت جامعه شکل دهد. افکار جمهوری خواهی و پارلمانی در این دوره ها، بهترین شاهد برای تفکر تلفیقی بین رهبر و رهبریت است. در این دوره سعی بر آن است که با در نظر گرفتن نیازهای اجتماعی و توده های مردم، انتقاد سختی را بر رهبری تک فردی و مستبدانه و ابدی شاهان، قیصرها، حاکمان و اشراف روا دارند. زیرا که رهبریت آنان، صرفا بر مبنای خواسته های خود و خویشان خود است و بس. ایجاد نهادهای جدید اجتماعی و ساختار جدید انتخاباتی بودن نمایندگان در رهبری جامعه ، شرایط را برای ایجاد یک رابطه دو جانبه بین رهبر و رهبریت، بین مردم و رهبری اجتماعی مهیا می کند. تحت نام چنین تفکر و منشی است که بورژوازی نو پا ، با شکل دادن انقلاب اجتماعی وقیام های خیابانی ، قدرت را از دست مستبدین می گیرد و نهادهای انتخابی همگانی چون پارلمان را بنا می نهد.  به  این ترتیب احزاب و گروه های سیاسی نیز یکی پس از دیگری ظهور می کنند و بدین طریق رهبری کسانی را به دست می گیرند که به واقع در دولت و رهبری دولتی نیستند و یا در انتخابات، در پی به دست گیری رهبری هستند. این تناسب نیز همانگونه که می دانید در دوره معاصر، اگرچه هیچ گاه به مناسبات پیشین خود برنگشت ولی هم اکنون با تفکر اولیه بورژوازی جوان فاصله بسیاری گرفته است.

 

رهبر و رهبریت در جامعه ایران:

آنچه در مورد ایران می توان گفت این است که از شواهد تاریخی و باستان شناسی، اینگونه بر می آید که حداقل تا مقطع اواخر دوره قاجاریه تفاوت اساسی بین رهبر و رهبریت ، از آنگونه که در بالا بدان پرداختیم وجود نداشته است. آنچه تفاوت را بین دوران بورژوازی جوان اروپا و بعد از آن تا موقعیت فعلی در مقایسه با ایران بوجود می آورد ، در این است که به واقع تلفیق و کنش و واکنش رهبر و رهبریت در دوره سرمایه داری ایران، دارای بافتی متفاوت است.

 

تفاوت اصلی در این است که در اروپا، بورژوازی جوان در ابتدا با مشارکت در اعتراض عمومی و جنبش های اعتراضی ، توانست رهبری خود را حائل نماید. جامعه را به سمتی بکشد که در حقیقت عصاره تفکری خود را در مقابل هر آنچه با گذشته است قرار دهد و جامعه ر اپذیرای این تحول انقلابی گرداند. در اروپا حتا پس از آن نیز ما شاهد بوجود آمدن احزابی هستیم که یا از دل جنبش های اجتماعی سر برآوردند و یا در پاسخ به جنبش های جاری ایجاد شدند. از اینرو در جوامع اروپایی ما شاهد کنش و واکنش رهبر و رهبریت بودیم. جامعه آسیایی ایران ،در این مورد داری یک تفاوت بارز است. در جامعه استبدادی فئودالی ایران ، حتا جوانه های بورژوازی  نیز از دل دولت و حکومت و یا بازاریان و تجار صاحب زمین بوجود می آید.  بنابراین، این نوع بورژوازی نه تنها دامن زننده انقلابات اجتماعی و جنبش های اجتماعی بر مبنای نیازهای توسعه یابنده جامعه انسانی نیست، که در مقابل هر نوع تحول گرایی قرار می گرفت که بخواهد ، نظم قدیم را بپاشاند. نمونه های معاصر این گونه رهبری را می توان در انقلاب مشروطیت دید. در بخش های دیگر این سلسله مقالات بیشتر در مورد ساختار های تحولی صحبت خواهیم کرد و در این مقاله صرفا به آن بخشی خواهم پرداخت که توضیح دهنده بحث ما در مورد رهبر و رهبریت باشد.

 

اتفاقا بنا به این خصلت بورژوازی ایران است که ما شاهد یک تغییر کمی و کیفی در عرصه جنبش های اجتماعی و از این سو در مورد رابطه رهبر و رهبریت نیستیم!

 

در طول تاریخ ایران عمدتا قبل از مشروطیت ، فارغ از اینکه تغییرات و تحولات در رهبری را رویدادهای جنگی و یا کشمکش های قومی و عشیره ای دامن می زد، ولی در عین حال ما شاهد ، جنبش های فکری و اجتماعی نیز بودیم. جنبش بابی گری، سیاه جامگان ، سرخ جامگان ، چند نمونه شناخته شده هستند که در آن می توان ، رابطه نیازهای اجتماعی با ایجاد رهبری برای به هدف رساندن این نیازها را به بحث گذاشت. یعنی نیاز بخشهایی از مردم ، دامن زننده جنبش هایی است که رهبری خود را نیز پیدا میکند. در عین حال تمامی این حرکتها ، نه به یک جنبش اجتماعی وسیع تبدیل گردیدند و نه سرمنزل تغییرات اجتماعی شدند. در این دوران در حقیقت رهبری و رهبریت آنان نه از طریق نیازهای اجتماعی که برمبنای غلبه بر رقبای دیگر رقم زده می شد.

 

در حقیقت این رابطه رهبر و رهبریت حتا پس از دوران مشروطیت و آغاز حیات بورژوازی در ایران هم ادامه پیدا میکند. یعنی سر منشا حرکت و تغییر از بالا و عدم حضور جنبش های وسیع اجتماعی برگرفته از نیازهای اجتماعی اقشار مختلف مردم، و به طبع آن تعیین رهبریت توسط رهبر حکومتی است. به واقع از این منظر، هیچگاه ایران وارد فرایند رابطه دو جانبه رهبر و رهبریت نشد و از اینرو مسئله انتخابی بودن رهبر به اجرا در نیامد و آنچه در ایران ما تا به امروز شاهد آن هستیم ، جایگزینی رهبر است ، آنهم از طریق شورش اجتماعی. بنابر این جایگزینی رهبر از طریق سرنگونی اوست و جایگزینی یک رهبری دیگر. از اینرو ما شاهد به اوج آسمان بردن رهبران هستیم و به خاک کشاندنشان! در ترسیم فرهنگ جا افتاده و  تاریخ ریشه دار ما، جایی برای انتخاب رهبری از میان عده ای از رهبران  وجود ندارد و اگر هم ترسیمی وجود دارد، این ترسیم، بیانگر یک خواست و یا آرمان است! از اینرو ، آنچه بورژوازی در اروپا با نهادها و جنبش های اجتماعی خود ایجاد کرد، در ایران صرفا یک بزک اجتماعی به خود می گیرد که در عمل ادامه همان دورانی است که در دوران برده داری و فئودالی ایران، نقش خود را بازی کرد وهمچنان به حیات خود ادامه می دهد.

 

اگر از این منظر به رهبر و رهبریت نگاه نکنیم ، آنگاه شریک یک نگاه اشتباه حاکم بر جامعه ایران هستیم، که به جای ریشه یابی، مسئله چگونگی رهبری و چگونه رهبری را، حاصل معادلات ایدئولوژیکی حکومتی قرار می دهد و از اینرو می پندارد، اگر از آن مبرا باشد و یا در مقابل آن قرار گیرد، گویا الگوی دیگری را اتخاذ کرده است!

 

نگاه تاریخی و ساختارشناسی به ما نشان می دهد که آنچه ما امروز نیز در ایران شاهد آن هستیم، نه حاصل یک ایدئولوژی مذهبی حاکم ، که ادامه الگویی است که حتا در دوران سرمایه داری ایران نیز نه توانسته است خود را از ساختار آسیایی جامعه ایران دور کند. از اینرو حتا در شکل مخالفت با رهبری فعلی نیز رهبر مشابه دیگری می تواند برافراشته شود که نه نیازهای اجتماعی احاد مردم ، صفت میمزه نوع رهبری و از این طریق رهبر باشد، که رهبر جایگزین شده رقم زننده رهبریت و از این کانال الویت دهنده نیازهای اجتماعی احاد مردم است! نگاه از بالا و نگاه به بالا داشتن در این روند شامل رابطه رهبر و توده نیست، در این نگاه حتا می توان شاهد نگاه رهبر به رهبران جهانی و نگاه حکومت به حکومت های برتر جهانی نیز باشیم. از اینرو هرآینکه که توده های مردم تضمین کننده امنیت رهبر نباشند، دست به سوی حکومت های برتر جهانی است و سعی در جلب اعتماد و وابستگی به آنان. این نگاه را در بخش "پیامدهای ساختاری" همین مقاله بیشتر توضیح خواهیم داد.

 

 

از اینرو اگر در اروپا، صفت میمزه، تغییرات اجتماعی، جنبش های اجتماعی و نهادهای اجتماعی است، در ایران این صفت، توسط رهبر جایگزین شده تعیین می گردد تا دوباره نیازهای اجتماعی بی پاسخ مانند و رهبر دیگری ، جایگزین  رهبر سرنگون شده قرار گیرد.

 

پیامد های ساختاری:

عدم رشد و تکامل ساختار اجتماعی در ایران  با نرم های متداول سرما یه داری، پیامدهای عدیده ای را به بار می آورد که سعی خواهم کرد بصورت خلاصه در اینجا قید کنم. فارغ از اینکه کدامین پیامد مورد بررسی قرار گیرد، وجه مشترک تمامی این پیامدها در این نکته نهفته است که تمامی تغییرات و تحولات قائم به رهبر است. در جامعه ایران برمبنای شکل ساختاری آن، همانگونه که در بالا نیز اشاره شد، از آنجاییکه جایگزینی رهبر به جای انتخاب رهبر، صفت میمزه نگاه و رابطه بین رهبر و رهبریت است، فارغ از اینکه به کدامین قشر اجتماعی تعلق داریم و یا در داخل و یا خارج حکومت هستیم، پیامد یکسانی را به همراه دارد! پیامد یکسان این نوع ساختار، تمامیت خواهی است که نه مشخصه صرف رهبر حکومتی، که حتا نگاهی است که بین مردم ، روشنفکران و دگراندیشان جامعه نیز ریشه های ساختاری خود را دارد.

 

الف- رهبر دولتی و رهبر حکومتی:

در جامعه ایران، به دلیل عدم حضور نهادهای اجتماعی و جنبش اجتماعی تحول دهنده، آنچنان که در کشورهای اروپای غربی بعنوان مدل سرمایه داری کلاسیک با آن روبرو بوده ایم ، مکانیسم های صوری وجود دارد که هویت کاذب و بزک کرده ای از آن چیزی است که به نام نرم های سرمایه داری و جامعه متمدن در اروپا شناخته می شوند.از اینرو برعکس شکل مرسوم، یعنی رهبری دولتی ، ما با پدیده رهبر حکومتی روبرو هستیم. عدم وجود مکانیسم متداول، بعنوان نمونه پارلمان، احزاب، انجمن ها و دیگر نهادهای اجتماعی، که در حقیقت تعیین کننده مبانی حکومتی هستند، در ایران، دولت و رهبری دولتی زیر مجموعه رهبر حکومتی هستند! رهبر حکومتی در حقیقت رهبر جامعه و تعیین کننده نوع رهبریت اجتماعی است، خواه نام شاه ، ولایت فقیه و یا هر نام دیگری را از آن خود کند. به واقع برعکس جوامع رشد یافته سرمایه داری، این رهبر دولت نیست که رقم زننده پیش برد تحولات و نیازهای اجتماعی است، که برعکس این رهبر حکومتی است که الویت این نیازها و تحولات را تعیین می کند ، آنان را به پیش می برد و یا سد راه آنان می گردد! چنین مکانیسمی ، باعث می شود که به واقع، تمامیت خواهی وجه مشخصه رهبر حکومتی شود. این بدین مفهوم است که رهبر حکومت می باید و محققق است که در تمامی عرصه ها حضور یابد، و نه فقط دولت، که حتا هرگونه جنبش و حرکت اجتماعی را از آن خود دانسته و از اینرو چنانچه در انطباق با الویت های خود نبیند، آنان را سرکوب نماید. از اینرو هرگونه جایگزینی رهبر حکومتی در طول تاریخ سرمایه داری  ایران، در هم تنیده با یک مبارزه ضد استبدادی بوده است تا بتواند رهبرحکومتی را سرنگون کند تا رهبردیگری سکان تحولات اجتماعی را در دست گیرد. در چنین جامعه ای هیچ گاه تعیین رهبر دولتی ، حتا در شکل انتخابی آن، رقم زننده تحولات اجتماعی نیست. در جامعه ایران، رهبر نه از دل جنبش های مختلف اجتماعی، آنچنان که در اروپا شاهد آن بوده ایم، جلوس می کند، که برعکس عموما از خارج بر جنبش های اعتراضی جامعه حائل می شود و رهبریت را در دست می گیرد.  

 

ب- تک چهره خواهی توده ای:

نهادینه شدن این ساختار در میان اقشار مختلف مردم، فارغ از اینکه چگونه خواستی دارند و از لحاظ تفکری به کدام جریان فکری جامعه تعلق دارند، باعث گردیده است که آنان آنگاه که می خواهند رهبر جایگزین خود را بپذیرند، خواستار این می شوند که می باید یک چهره مشخص داشته باشد. در طول تمامی این سالها ، رهبری جایگزین نشده است که بعنوان مثال تعلق گروهی و یا حزبی داشته باشد و یا اینکه در عرصه تشکیلاتی خود ، متعلق به یک نظم فکری باشد. زیرا رهبر جایگزین هیچ گاه ، رهبر دولتی نیست، که رهبر حکومتی است که قرار است تمامی خواسته های دست نیافته این توده را برای آنان برآورده کند و مستبد حاکم را از عرصه قدرت به پایین بکشد.توده های مردم، حتا در کنش ها و واکنش های اعتراضی خود و در آنجا که هنوز رهبر حکومتی خود را پیدا نکرده اند، در پی این هستند که حتا در شکل اعتراضی خود ، چهره ای را بیابند که بتوانند در پشت او قرار گیرند. این بخش را البته در مقاله قبلی تا حدودی باز کرده ام و از اینرو از تکرار آن خودداری می کنم. توده مردم، در امید این است که رهبر جایگزین ، او را بفهمد، برای او مبارزه کند و حق او را بگیرد و مستبد را به سرجای خود بنشاند.  در حقیقت برای توده های مردم رهبر در طول تاریخ معاصر ایران، همیشه نقش قهرمان و ناجی را داشته است، و از اینرو یک قهرمان و ناجی نمی تواند نمودی جمعی داشته باشد. می تواند در اطراف خود جمعی را در بگیرد ولی خود رهبر، تک چهره است و تک چهره گی وی ، چه در اوج محبوبیت و قهرمانی و چه در دوره سرنگونی و تنفر از وی ، به چند چهرگی نمی انجامد و یا در کنار دیگران نمی تواند قرار گیرد. توده های مردم عموما در عرصه تاریخی و به دلیل نگاهشان به بالا و جویایی آنان برای قهرمانی دیگر، تا زمانی که رهبر جایگزینی پیدا نکرده اند، به سختی می توانند باور داشته باشند که نیروی اعتراضی شان، نیازهای اجتماعی شان و خواسته هایشان می تواند صرفا با همت خود ، رهبر جدیدی را از دل خود بیرون کشد. قهرمان آنان می باید ظهور کند و خارج از آنان باشد، زیرا رهبری که از سطح آنان و از کنار آنان سر بیرون بیاورد، نمی تواند قهرمان باشد، چرا که درایت اش ، فهم اش، شورش، اعتقادش و پالایش اش از آنان فراتر است و از اینرو در سطح آنان نمی تواند باشد. این قهرمان صرفا به دلیل رشادتش نیست که رهبر اوست ، از اینرو رهبر است که جایگاه بالاتری از او دارد. در این مورد در بخش های دیگر این سلسله مقالات بیشتر صحبت خواهد شد.

 

ج- هم الگویی دگراندیشان با الگوی ساختاری:

یکی از بازتابهای نهادینه گی این الگو، هم الگویی دگراندیشان در برداشت ها، کنش ها  و واکنش هایی است که می باید رابطه بین رهبر و رهبریت را تعیین کند. در این مورد نیز ، تکامل یافتگی این رابطه آنچنان که در کشورهای کلاسیک سرمایه داری از آن سراغ داریم، نیست بلکه از همان الگویی تبعیت میکند که در میان توده های مردم و رهبران حکومتی مسلط است. تفکر و آرمان های دگراندیشان ایرانی در طول این سالها اگرچه، حیات بخش جوشش های تفکری و اعتراضی بوده است ولی در آنجاییکه که در مورد پدیده رهبر و رهبریت می باید بازتاب دگراندیشانه خود را نشان دهد، پویایی خود را از دست می دهد. این مسئله را می باید در دو بعد بدان پرداخت.

 

بعد اول: در مورد دگراندیشی است که می خواهد راهبری اجتماع را بدست گیرد و در حقیقت رهبر حکومتی باشد. در این مورد ، تفکر دگراندیشی صرفا در مورد مسائل سیاسی و چگونگی بدست گرفتن قدرت سیاسی تجلا پیدا میکند و می تواند فرازهای آرمانی را متصور شود که در حیات امروزین جامعه ایران وجود ندارد. از آنجاییکه از بالا به پدیده ها نگاه می کند، هر تحول و هر کنش و واکنش اجتماعی تحول گری را در قدرت سیاسی می بیند. دلیل هم بسیار روشن است، تجربه دیگری جز این ساختار ندیده است و از کانال همین ساختار نیز می خواهد تحول گر اجتماع باشد. حتا در جایی هم که جنبشی یا حرکتی در دیگر عرصه های اجتماعی رخ می دهد، می خواهد آنرا با محک احتمال گرفتن قدرت سیاسی توسط آن ، مورد ارزیابی قرار دهد. از اینرو به میمنت تحول بزرگ آینده نمی خواهد در حرکت های اجتماعی که قدرت سیاسی او را تضمین نمی کند ، دستی داشته باشد و امید آن را دارد که روزی این حرکت در خدمت او باشد. اگرچه می تواند گاها خواستار جنبش اجتماعی باشد ولی منظور او از جنبش اجتماعی ، عرصه های اجتماعی نیست بلکه یک جنبش سیاسی وسیع در اجتماع است! از این منظر است که او نیز نگاهش به رهبر و رهبریت چیزی فراتر از نگاه حاکم بر جامعه نیست؛ یا تما میت حکومت را می خواهد و یا هر گزینه اجتماعی و حرکتی را کم ارزش تر از آرمان خود به حساب می آورد. از این روست که او هم تمامیت خواه است حتا اگر تفکر و ایدئولوژی او در تقابل با رهبر حکومتی قرار گیرد.

 

بعد دوم: در مورد دگر اندیشی است که می خواهد با توجه به حوضه فعالیت خود، تحولی را، یا در بعد وسیع اجتماعی و یا در محدوده فعالیت اجتماعی خود دامن زند. این دسته نیز اگرچه در طول سالهای متمادی سعی نموده اند ، فعالیت هایی را دامن زنند ولی اهداف دست نیافته خود را صرفا با تحلیل وضعیت سیاسی حاکم بر جمع توضیح می دهند و از اینرو حیات وسیع اجتماعی و حوزه های آن را، در محدوده حل مسئله تمامیت خواهی حکومت می بینند. از این بعد ،این دگر اندیشان خود در حقیقت بر تمامیت خواهی دامن می زنند و عموما در ایجاد یک تمامیت خواهی "عادلانه" به جلو می روند. دیدگاه تمامیت خواه این دست محدود به راه حل آنان برای برون رفت از بن بست های پس برنده اجتماعی نیست. بخشی از آن را می توان در کنش و واکنش رهبر و رهبریت با یکدیگر، آنجا که به صورت حزب، سازمان و یا هر تشکیلات دیگری دست به فعالیت مشترک می زنند نیز دید.. در این دسته نیز می توان نگاه مشابه به رهبر و رهبریت را دید. دیدگاه و جایگاه رهبری بنیان گذار جمع، رد پای خود در خلق و خو می گذارد. اکثر انشعابات و جدا شدن ها هم عموما پس از  بین رفتن بنیان گذار ایجاد می شود و تا قبل از آن جدایی در کار نیست. برای همین هم هست که بنیان گذاران جمع های مختلف ، صرفا آغازگران نیستند که راهبران حیات آتی این جمع پس از خود نیز هستند. سخنان آنان، کردارهایشان و تفکراتشان، نقش مقدسانه ای میگیرد، که رهبران بعدی یا می باید پذیرای آنان باشند و یا پشت کردن جمع به آنان، آنچنان هم تعجب زا نخواهد بود.

 

در جوامعی همانند ایران، نقش رهبر و رهبریت بیش از هر کشور دیگر سرمایه داری مطرح است و عمده جلوه داده می شود. عموما هم در عرصه جایگزینی رهبر حکومتی ، بحث و صحبت از فرد است. تک چهره گی از اینرو در بخش تحول خواه نیز بروزی واضح دارد. در آنجا نیز که بحث برسر آرمان جمعی است نقش رهبری،  در فرد مشخص می شود و توسط او مطرح می گردد.

 

از آنجاییکه که دگراندیشان، رابطه بین رهبر و رهبریت که نتیجه اش تمامیت خواهی است و صرفا با سرنگونی یکی و روی کار آمدن دیگری روبرو است را فقط و فقط در عرصه سیاسی و آنهم در حکومت می بییند، اینگونه می پندارند که با فاصله گیری از یک حکومت و یا حتا رودرویی با آن، کلیت مشکلات ساختاری نیز بطور اتوماتیک حل خواهد شد. حکومت و رهبر حکومتی، جزیی از یک سیستم و ساختار است و بنابراین مقابله بااین جزء به مفهوم مقابله با کل نیست. به همین دلیل، خود آنان نیز با رودرویی های آرمانی ، در مورد مسئله رهبر و رهبریت در کنار کلیت جامعه قرار می گیرند و آنان را یارای تحولی در این زمینه نیست. از اینرو خود نیز بازتولید کنندگان همان ساختاری هستند که به ظاهر در رد آن نشسته اند.!

 

د- وفاداری و خیانت:

اگرچه در جوامع انسانی همیشه بحث در مورد وفاداری و خیانت در مورد رهبر و توده هایش وجود داشته است، اما در جوامعی همانند ایران که به دلیل ساختاری آن ، مسئله پذیرش ها ، دنبال روی ها، کرنش ها، تن دادن ها و آمیزش ها فرایندی اجباری و درعدم پیوند با انتخاب است، هیچ گاه نه رهبر و نه توده هایش و وفادارانش نمی توانند در اعتماد متقابل ریشه دار و پاینده بسر برند. دلیل آن نیز روشن است، چون این بهم پیوستگی اجباری و پذیرش، با هرگونه امید دیگری و پشتیبان دیگری، می تواند به پشت کردن و سرنگونی منجر شود. در طول تاریخ معاصر ایران، حتا می توان از نمونه هایی نام برد که خیانت به رهبری (بدان مفهومی که مرسوم جامعه است) نیز دیده می شود، حال اینکه در ادبیات وتاریخ نگاری این مفهوم بیشتر در خدمت توضیح رفتار و کنش رهبری در قبال مردم است. انقلاب مشروطیت، جنبش گیلان، جنبش آذربایجان و جنبش ملی نفت، می توانند نمونه هایی باشند که اتفاقا در اوج کنش و واکنش های قدرت سیاسی، مردم سمت دیگری را برگزیدند که فکر می کردند که رهبر قوی تر است. این مسئله به مفهوم انتخاب راه و منش تفکری جدیدی در مردم نبود، آنچنان که گزینه جدید آنان ، نمایندگی منش تفکری جدیدی را نمی کرد ولی تنها تفاوت در این بود که رهبر جدید ، قدرت دیگری را به اذعان عمومی قالب می کرد که پشت کردن مردم را باعث گشت و در عمل به سرکوب این جنبش ها منتهی شد. بنابراین توده ها هم همانگونه که وفادارانند می توانند خیانت کار هم باشند. در مورد جنبش ها در ایران ، در بخش چهارم سلسله مقالات بیشتر صحبت خواهد شد.

 

از اینرو هم رهبر و هم توده های تحت رهبری می توانند در مقطعی گزینه ای داشته باشند که با آنچه در پیوندشان با یکدیگر اعلام داشته باشند، متفاوت باشد ، زیرا مسئله اساسی داشتن قدرت سیاسی، نه صرفا برای پاسخ گویی به نیازهای اجتماعی بلکه برای منافع خود نیزهست. بنا به همین دلیل است که بسیاری از کنش ها و واکنش ها از مجرای تحلیل گرانه ایدئولوژیکی و اعتقادی به پیش نمی رود و هر آینه حتا می تواند در مقابل این اعتقاد خود قرار گیرد و رویه دیگری را اتخاذ کند.

 

مسئله وفاداری و خیانت ها از اینرو بیش از آنکه دال بر منش ایدئولوژیک رهبر و توده ها باشد، دال بر شکنندگی پیوندها ، عدم ثبات موقعیت خودی و عدم  حضور ساختاری هایی برای انتخاب است.  از اینرو تمامیت خواهی در تمامی لایه های مختلف اجتماعی از بالا تا پایین، مکانیسمی برای تضمین ایجاد ثبات موقعیت خود است. این تمامیت خواهی اما، برای اینکه مورد مقبولیت بهتری افتد و خطر خیانت ها را کاهش دهد، می تواند با توجه به اینکه در میان کدام قشر اجتماعی است و یا فرد مورد نظر درکدام رده اجتماعی قرار گیرد، رنگ و بوی اخلاقی، معیاری، ایدئولوژیک و یا حقوقی به خود گیرد. این مکانیسم فارغ از اینکه در کدام رده، توسط کدام فرد و گروه و یا با کدامین انگیزه اعلام شده، مطرح گردد، انگیزه نهفته ساختاری را در دل خود دارد که چیزی جز تمکین و تضمین به وفاداری و جلوگیری از خیانت نیست. زیرا در این شکل ساختاری هیچ گزینه انتخابی و جود ندارد و از اینرو هر رویدادی می تواند پیوندها و لبیک ها را به گونه دیگری و حتا به ضد خود تغییر دهد.

 

پایان سخن:

دراین مقاله سعی شد که بصورت اجمالی رابطه رهبر و رهبریت در یک فرآیند تاریخی در جهان و ایران مورد بررسی قرار گیرد و از این منظر تفاوت ها و مشخصه های ملی آن در ساختار شناسی اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.  طبیعتا موارد بحث ، باتوجه به بررسی این بخش مورد توجه بوده اند و در هم تنیدگی پدیده های مختلف اجتماعی در تعیین شکل ساختاری و بالعکس می باید در بخش های دیگر این سلسله مقالات منعکس گردنند.

 

  

بخش چهارم از سلسله مقالات ساختارشناسی اجتماعی:

جنبش اجتماعی و اجتماع در جنبش

پیشینه بر سلسله مقالات :

در طی دو سال گذشته ،به همراه تعدادی از دوستان و هم نظران ، بحث های متعددی را در زمینه های مختلف اجتماعی و سیاسی به پیش برده ایم. در عین حال ،صحبت از جمع بندی این بحث ها و به نگارش درآوردن آن همیشه مد نظر ما نیز بوده است. بحث اساسی ما در مورد نگارش، بر این پایه استوار بوده است ، که مبنای نگارشی همیشه می باید ابعادی را مورد توجه قرار دهد که بدان کمتر پرداخت شده و نه اینکه تکرار گفتمان دیگران، زیرا ما بعنوان چپ، نمی باید برای نشان دادن به هم پیوستگی یمان تکرارکننده بیان هم باشیم، که برعکس بیان های ما می باید مکمل یکدیگر باشند!  در عین حال می باید زمانی بحث ها را بصورت نوشتاری بیرون دهیم، که شرایط ارائه سلسله وار آن نیز میسر باشد. دلیل این مسئله نیز بسیار روشن است، اول آنکه برای علاقه مندان، قطع ویا فاصله بسیار طولانی بین مقاله ها ، به هم پیوستگی آنان را تضمین نمی کند. دوم آنکه ، بحث ها می باید به اندازه کافی کوتاه و منسجم باشد، که ارائه خود آن، به بحث ها و پلمیک های دیگری دامن زند. از اینرو کلیه مباحث و نظراتی که در این سلسله مقاله ها درج می گردد، نمی تواند یک بحث کامل پنداشته شود. علاقه ما بر این است که بتوان ، با به کارگیری و در کنش و واکنش با نظرات مختلف، هر یک از این مباحث شکافته شوند و به یک جمع بندی مشترک برسند. از اینرو کلیه این مقالات ، آغاز کارند و نه پایان آن.

نکته دیگراینکه، اگرچه من ویراستار این سطور این هستم، ولی نظرات و تفکرات و پالایش های تحلیلی، صرفا از آن من نیست. این را می باید از آن دوستان بسیار گرانقدری دانست که چه در ایران و چه در خارج از کشور، وقت خود را به این مهم اختصاص داده اند و می دهند، تا مطالبی تهیه گردد که بتوان آنها را به دیگران ارائه داد و منتظر کنش ها و واکنشهای دیگران هم بود.

دیدگاه همگی ما بر این پایه استوار است که امروز چپ نمیتواند صرفا نماینده دگراندیشی سیاسی باشد، اگر ما به عنوان چپ ، نگاهی اجتماعی داریم، اگر ما به عنوان چپ ، تحولات رادر تمامی عرصه های اجتماعی می خواهیم، و اگر ما به عنوان چپ، نقطه آغازمان تمامی عرصه های اجتماعی است، پس نمی توان و نباید، دگراندیشیدنمان ، نمادی صرفا سیاسی داشته باشد. می باید بتوانیم جامعه را در تمامی عرصه های زندگی روزانه آن مورد توجه قرار دهیم، می باید حتا بتوانیم ، پدیده های سیاسی جامعه مان را در پیوند با عرصه های دیگر فرهنگی، اجتماعی و روانشناسی و اقتصادی قرار دهیم و نه نیم نگاهی تاریخی ، که نگاهی تاریخی نیز به این عرصه ها داشته باشیم. حیات جامعه انسانی بطور عام و حیات اجتماعی انسان بطور خاص ، تک بعدی نیست که ما صرفا به دلیل بحران های متعدد سیاسی، عجولانه آن را  به یک بعد، آنهم تنها سیاسی محدود کنیم.

 

مقدمه بر مقاله:

هدف این بخش از سلسله مقالات، بررسی مفهوم جنبش و از این کانال بررسی ساختار جنبش در ایران است. دلیل ارائه مفهوم جنبش در این است که متاسفانه در ایران، جنبش به عنوان یک واژه از مفهوم اصلی خود خارج شده است و عموما هر حرکت اعتراضی وسیع معادل جنبش قرار می گیرد به همین دلیل ما شاهد یک جامعه در جنبش هستیم تا یک جنبش اجتماعی! هدف این مقاله در این است که با ارائه نمونه های تاریخی در ایران، فرایند حرکتهای جنبشی را مورد بررسی قرار داده و از این زاویه، علل عدم حضور جنبش های اجتماعی از منظر ساختار شناسی را به بحث بگذاریم.

 

مفهوم جنبش و عملکرد جنبشی:

جنبش اجتماعی همانند تمامی واژگان علمی دارا ی یک مفهوم تعریفی است که لزوما متعارف با آنچه در ادبیات روزمره و یا توده ای از آن استفادده می گردد نیست. از اینرو جنبش اجتماعی به عنوان یک پدیده و با توجه به دید حاکم بر بررسی اجتماعی، حتا د ر عرصه علمی نیز تعاریف مختلفی از آن شده است. به همین دلیل برمبنای نگاه ساختارشناسی ما ، می باید در اینجا تعریفی ارائه داد که به این مفهوم روشن گردد.

 

جنبش به مفهوم حرکت در جهت جابجایی بخشی یا کلیتی از یک ساختار است. این حرکت می تواند با توجه به هدف مندی مشترک خود ، در مقابل یا در راستای ساختار موجود قرار گیرد. از اینرو جنبش اجتماعی به این معنا است که گروه کثیری از مردم یک جامعه با هدفمندی مشترک و تفکر مشترک در جهت تغییر، تثبیت و یا بنا نهادن یک بخش و یا کلیت یک ساختار اجتماعی فعالیت کنند. این حرکت شامل قدم های مختلفی است که لزوما هم شکل نیستند ولی هدفمندی مشترکی را دنبال می کنند. به مفهوم دیگر، یک جنبش اجتماعی می تواند فرای یک استراتژی ، شامل تاکتیک های مختلفی نیز باشد. نکته دیگر اینکه جنبش اجتماعی از آنجایی که می تواند پدیده های مختلف حیات یک اجتماع را مورد هدف خود قرار دهد، می تواند شامل ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی ، علمی، ادبی و غیره باشد.

 

در این تعریف چند کلمه کلیدی وجود دارد که بدون توجه به آنان  وبدون توجه به  در هم تنیدگی آنان به عنوان اجزا تشکیل دهنده یک کلیت، یعنی جنبش اجتماعی، دچار این مشکل خواهیم شد که هر حرکت اعتراضی وسیعی را نام جنبش به آن دهیم. مشکلی که درحال حاضر بخش وسیعی از دگراندیشان جامعه ما را نیز به این اشتباه انداخته است. دقیقا به دلیل همین برداشت غلط نیز هست که اکثرا جنبش را در تقابل و یا در اعتراض به یک ساختار می بینیم و خصلتی ساختارشکنانه (آنهم در بعد سیاسی آن) به آن میدهیم. حال آنکه یک جنبش می تواند در جهت باروری یک ساختار و یا تغییر آن نیز باشد؛ بدون آنکه ساختارشکن باشد.

 

زمانی که از ساختار در این تعریف استفاده می کنیم می باید توجه داشته باشیم که یک جامعه ساختارهای گوناگونی دارد. این ساختار می تواند فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و یا اجتماعی باشد. بنابراین در وجه اول یک جنبش می باید مشخص کند که کدام بخش ساختاری را مورد توجه قرار میدهد. در عین حال این توجه همیشه در تقابل نیست. یک جنبش می تواند در جهت تغییر ، تثبیت و یا بنا نهادن یک ساختار قدم بردارد. از اینرو لزوما در تقابل با یک حکومت و یا دولت و یا نظام نیست. نکته کلیدی دیگر هدفمندی مشترک و تفکر مشترک است. این هدف مندی و تفکر مشترک می باید ساختار را مورد توجه قرار دهد. این توجه یا به بخشی از ساختار است و یا به کلیت آن.

 

با توجه به این توضیح می بینیم که حتا به عنوان مثال یک حرکت اعتراضی چند میلیونی به خودی خود یک جنبش نیست. زیرا این حرکت تمامی اجزا تشکیل دهنده تعریفی جنبش را در خود حمل نمی کند. یک حرکت اعتراضی صرفا بخش هایی از این اجزا را در درون خود دارد.

 

در ادامه این تعریف جا دارد که عملکرد جنبشی را مورد بررسی قرار دهیم. عملکرد جنبشی به کلیه راه کارهایی گفته می شود که در خدمت هدفمندی و تفکر مشترک جنبش باشد. به بیان ساده تر ، اگر هدفمندی و تفکر مشترک، چارچوب یک جنبش را تعیین میکنند، عملکرد جنبشی رقم زننده محتوای آن است.

 

نکته بسیار مهم دیگر این است که تفکر مشترک در یک جنبش به مفهوم ایدئولوژی مشترک نیست. یک جنبش می تواند دارای یک ایدئولوژی مشترک باشد و لی این مشخصه نمی تواند ،به عنوان صفت میمزه هر جنبشی  قرار گیرد. تفکر مشترک در حقیقت تئوریزه کننده  هدف مشترک است. نمونه های بارزی که می تواند به روشن شدن تعریف ما کمک رساند، جنبش زنان، جنبش های رهایی بخش دهه های میلادی شصت و هفتاد و یا جنبش مشروطیت در ایران است. در کلیه این جنبش ها تفکر مشترک در توضیح هدف مشترک وجود دارد ولی از ایدئولوژی مشترک در آنان خبری نیست.

 

نگاه تاریخی به جنبش ها:

در طول تاریخ حیات جامعه انسانی ، حضور جنبش های اجتماعی جزء در هم تنیده جامعه بشری بوده است.  اگرچه جنبش ها چه در شکل و چه در محتوای خود ، به یکسان و ادواری عمل نکرده اند؛ اما هر آینه که حرکتی و تحولی در شکل های ساختاری نیاز جامعه بشری را رقم زده اند، انسان نتوانسته است بدون استفاده از جنبش ها  به این نیازها پاسخ دهد.  از اینرو ما شاهد جنبش های مختلفی هستیم که ساختارهای متفاوتی از جامعه بشری را مورد توجه خود قرار میدهند که درعین حال با پیچیدگی ساختار جامعه، پیچیده گی های مختص به خود را نیز دارا می شوند.

 

در طول تاریخ بشری اما، خصلت و گستردگی جنبش های اجتماعی بدان مفهومی که در بالا به آن اشاره کردیم، صرفا در طول حیات سرمایه داری قابل مشاهده اند. علت هم در این است که در دوره های قبلی همانند برده داری و فئودالی، عمده توجه ساختاری برای تغییر و یا تحول بنیادی، به وضعیت حقوقی و معیشتی مردم و گروه های اجتماعی بود که به واقع هر تغییری را در کنش و واکنش با حاکمان دولتی و سیاسی جامعه قرار می داد. از قیام های مختلف برعلیه برده داران تا زمین داران بزرگ در فئودالیسم، می توان جنبش هایی را دید که حتا برای دست یابی به بهبود وضعیت معیشتی خود چاره ی دیگری جز رو در رویی با طبقه حاکم  نداشتند. از اینرو در این دوره ها، جنبش هایی ایجاد شدند که به واقع هدفشان براندازی حاکمان بود و از اینرو صرفا ساختار سیاسی جامعه را مورد توجه و تهاجم قرار می دادند. بخش هایی از این جنبش ها یا سرکوب و یا به انقلابات اجتماعی  تبدیل شدند. بنابراین  نمود مشخص این دو دوره، در جنبش هایی است که برعلیه ستم گری، زورگویی، بی حقوقی طبقاتی و فقر مطلق ، فعالیت می کردند واز اینرو دیگر ساختاری اجتماعی ، همانند فرهنگی، هنری و یا علمی را مورد توجه قرار نمی دادند. دلیل هم بسیار روشن است، در این دوره ها ، بخش های دیگر ساختاری، باز هم در دست حکمرانان و درباریان بود؛ از هنرو ادبیات گرفته تا دانش ورزی و پژوهش، حیات روزمره احاد اجتماعی را در بر نمی گرفت، و از اینرو توده های مردم نیز ، با شکل فراگیر آن، همان گونه که در دوره سرمایه داری شاهد آن هستیم، با این بخش های ساختاری کاری نداشتند. به همین دلیل هم هست که در این دروه ها، ما شاهد جنبش هایی در عرصه های فرهنگی و اجتماعی نیستیم.

 

با شکل گیری جامعه شهری به عنوان وجه غالب اجتماعی، تولیدات کارگاهی، وسیع شدن وجه تجارت مالی ، طبقه جدیدی رشد نمود که می باید تمامی عرصه های گذشته را در وجوه ساختاری بشکند تا بازمانده ای از دوره های قبل باقی نماند. از اینرو هر حرکت و هر جنبشی می بایست بتواند تمامی وجوه ساختاری گذشته را مورد حمله قرار دهد. این دیگر فقط مسئله استبداد سیاسی، حاکمان دائمه العمر و یا بهره کشی زمین داران نبود که جلوی رشد بورژوازی جوان را می گرفت؛ که حتا فرهنگ، ادبیات، علم، تفکر پژوهشی و تولید صنعتی نیز بود که می باید سد راه ادامه ساختار گذشته باشد. بنابر این ، تمامی این عرصه ها ، عرصه فعالیت اجتماعی بورژوازی نو پا شد . فرهنگ ، ادبیات و علم را که سالیان سال ، در درست حکمروانان و طبقه اشراف بود ، به میان توده های شهری آورد. جنبش های اجتماعی وسیع ایجاد شد. به همین دلیل است که برای اولین بار در تاریخ حیات انسانی، ما شاهد جنبش های دیگری نیز هستیم که فقط ضد استبدادی و یا بر علیه حاکمان نیست، بلکه جنبش هایی است که می خواهد تمامی ساختارهای اجتماعی را نه تغییر که از بنیان ویران کند. جنبش هایی که در ادامه خود به انقلاب اجتماعی آن عصر منتهی شد.

 

بنابراین به واقع حضور و شکل گیری جنبش های اجتماعی در تمامی ساختارهای جامعه انسانی، از مشخصات بارز دوران سرمایه داری است. جنبش هایی که فعالین آن ، نه لزوما سیاستمداران و رهبران سیاسی توده های درگیر مبارزه ضد استبدادی، که فعالین آن از هنرمندان، شاعران، نویسندگان، دانشمندان، حقوق دانان و ... هستند که هر کدام در جنبش خود، سعی در تغییر ویا تحول تفکری و ساختاری دارند. اینان دیگر وابستگان به دربار و یا حکومت و حکمرانان نیستند، که نیروهای اجتماعی هستند که سعی دارند زندگی روزمره اجتماعی را چهره ای دیگری بخشند و اکثریت جامعه را به سمت تحولات ساختاری بکشانند. توده های مردم نیز که تمامی این وجوه را در حیات روزمره خود می بییند، هرکدام با توجه به جایگاه خود ، در این یا دیگری شرکت می جویند و چهره جامعه به یک چهره تحول خواه گسترده تبدیل می شود. به واقع در طول هیچ دوره ای از تاریخ بشر، کلیت جامعه به اندازه دوره بورژوازی جوان و تحول خواه، درگیر جنبش های اجتماعی در زمینه های مختلف نبوده است. آنچه در این دوره به کمک جنبش های مختلف اجتماعی آمد، حضور اجتماعی علم و پژوهش های ساختارشکنانه علمی نیز بود، حضوری که به کلیه این جنبش ها به خصوص در عرصه هنری و فرهنگی ، رنگ و بوی دیگری داد.

 

متاسفانه در این مقاله مجال مطرح کردن بیشتر این تاریخچه نیست ولی باید به یک نکته توجه داشت که اگرچه با توجه به رشد سرمایه داری و تا به امروز، تراکم و وسعت نوع جنبش های اجتماعی نسبت به صده اولیه این دوران ، کاهش پیدا کرده است و اگرچه هنوز هم تغییرات ساختاری وجه میمزه جنبش های اجتماعی کشورهای اروپایی است ولی این کاهش نتوانسته است ،تفکر جنبشی و جنبش گرایی را از مناسبات تفکری شهروندان جامعه بزداید. تخصصی شدن جامعه و اعتقاد به کار تخصصی، اگرچه توانست بخش وسیعی از مردم را به عنوان فعالین این جنبش ها به کناری کشد و وظیفه تغییر ساختاری را به فعالین حرفه ای این عرصه ها دهد، ولی این تفکر نهادینه، بنیاد بسیاری از حرکتهایی است که قصد دارند، شهروندان بیشتری را به سمت خود کشند و از اینرو جنبش اجتماعی را دامن زنند که توجه به بنیادهای ساختاری دارد تا تغییرات. بطور خلاصه می توان گفت که جنبش های اجتماعی که در تمامی عرصه های ساختار اجتماعی، فعالیت شهروندان و دگراندیشان اجتماعی را دامن زد، به واقع با تولد سرمایه داری آغاز گشت و تفکر جنبش اجتماعی در حیات روزمره جامعه را دامن زد. نموداری از ریشه ای شدن تفکر جنبشی در این نوع جوامع را می توان در زندگی انجمنی بسیاری از شهروندان دید. در حقیقت تفکر جنبشی ، جزیی از فرهنگ اجتماعی بخش وسیعی از مردم است که از پایین سعی در تغییر و رشد خواسته های اجتماعی دارد که با توجه به مقیاس  و خواست شرکت کنندگان ، می تواند برد محلی یا سراسری پدیدا کند.

 

تفکر و حیات جنبشی در ایران:

 تا مقطع تولد سرمایه داری در ایران، جنبش های اجتماعی از لحاظ خصلت و چارچوب هایش، در مقایسه با دیگر کشورها و در دوره های مشابه تاریخی و ساختاری ، تفاوت اساسی ندارد. این بدین مفهوم است که عمدتا وجه اصلی جنبش ها در ضدیت با دیکتاتوری و سعی در برچیدن بساط حکمرانان بوده است. از این رو وجهی سیاسی داشته است. این مسئله را همانطور که در بالا نیز بدان اشاره شد، می توان در کشورهای دیگر اروپایی نیز قبل از ظهور سرمایه داری دید. آنچه در ایران تا دوره فعلی می توان دید،  فاصله گیری ساختاری و تاریخی تفکر و حیات جنبشی از شکل های کلاسیک سرمایه داری و مشابهت زیاد با شکل آسیایی در دیگر کشورهای این منطقه است. نمونه این مسئله را حتا می توان در دیگر کشورهای غیر آسیایی بعنون مثال در آمریکای لاتین و یا کشورهای شمال آفریقا نیز دید. بدلیل جلوگیری از طولانی شدن مقاله، در اینجا مقایسه این کشورها با ایران را مطرح نمی کنیم و صرفا به اشاره به این مشابهت ها بسنده می کنیم.

 

در بخش های قبلی این سلسله مقالات، به این نکته پرداختیم که نطفه های سرمایه داری در اواخر دوره قاجاریه، در میان درباریان و اطرافیان دربار شکل گرفت و کلا بازار و تجارت به شکل مستقیم و یا غیر مستقیم در دست این عده بود. از اینرو تفکر از بالا به پایین و کنترل اعتراضات پایینی ها برعلیه مناسبات رعیتی و فئودالی جامعه ایران، از خصلت های بارز بورژوازی تازه پا گرفته ایران بود. بهمین دلیل هم هست که تفکر جنبشی و نهادهای اجتماعی مبتنی بر جنبش های اجتماعی نتوانست هیچ گاه در ایران توسط این طبقه پا گیرد. انجمن ها و نهادهای توده ای نیز که از بالا توسط رهبری جنبش های اجتماعی پا می گرفتند، درعمل به دلیل ساخت و پاخت های رهبری و یا سرکوب آن تماما سرکوب و یا منحل گردیدند. به همین دلیل در ایران، نقش رهبری در پاگیری و یا شکست حرکت و جنبش های اجتماعی اساسا بیش از آنچه یک جز از کلیت یک جنبش باشد همیشه به عنوان نقش کلیدی خود را مطرح نموده است.

 

مشخصه دیگر جنبش های اجتماعی در ایران، در این است که جنبش های اجتماعی اساسا خصلت سیاسی و بنیان فکنی استبدادی را داراست. در حقیقت حتا پس از روی کار آمدن نظام سرمایه داری در ایران، هیچ گاه مشخصه ضد استبدادی و سیاسی جنبش ها فراتر و گسترده تر نشد. از اینرو ما در ایران هیچ گاه شاهد جنبش هایی در عرصه های دیگر اجتماعی همانند فرهنگی ، هنری، علمی و غیره نبوده ایم. خود این مسئله نیز دلیل دیگری بر این موضوع است که چرا نقش رهبری در جنبش های اجتماعی یک نقش کلیدی به خود می گیرد. چون خصلت اصلی این جنبش ها سیاسی است و طبیعتا حکومت و دولت را مورد حمله قرار می دهد و از طرف دیگر کلیه رایزنی ها از بالا و برفراز توده های شرکت کننده در این جنبش ها رقم زده می شود. از اینرو ما شاهد تفکر جنبشی در میان طیف وسیعی از شهروندانان جامعه نیستیم.

 

در تاریخ بورژوازی ایران، ما شاهد چند نمونه جنبش های اجتماعی هستیم که با نگاهی به آنان شاید بهتر بتوان به نکات مطرح شده توجه کرد.

 

جنبش مشروطیت یکی از این نمونه ها است. این جنبش اگرچه طیف بسیار وسیعی از مردم را به خصوص در شهرهای بزرگ فعال نمود، ولی نه ایده آن و نه رهبری آن، برآمده از پاگیری آن از پایین بود. تفکر مشروطیت بر علیه مشروعیت، برگرفته از آنچه بود که در اروپا جاری شد، یعنی نیازمندی بورژواری جوان اروپایی به مشروعیت قانون و نه مشروعیت پادشاه. از اینرو کلیه نهادهای حکومتی دوران فئودالی از جمله سلطنت و قدرت مطلق پادشاهی ، از جمله نهادهایی بودند که در فرانسه و انگلیس توسط بورژوازی برعلیه اشرافیت مورد هدف قرار گرفتند و جنبش وسیعی را ایجاد نمود. جنبشی که در حقیقت قبل از به قدرت رسیدن بورژوازی، حرکت های اجتماعی خود را آغاز نموده و زمزه های مخالفت قوی را در بین اقشار مردم با خود داشت. بنابراین این ایده نه بر پای واقعیت های اجتماعی و حرکت های جاری در بین مردم ایران که در بین دگراندیشان اجتماعی آن دوره مطرح گردید. جهت و جریان اصلی پیش برنده سیاست ها هم در میان  تجار و روحانیان بود و عموما حرکت ها و تاکتیک های مبارزاتی آن دوره نیز برخواسته از توده های مردم و یا در دست نهادهای محلی و مردمی نبود. در پایان نیز با زدو بندهای سیاسی پشت پرده این دو گروه عمده رهبری کننده ، یعنی تجار و روحانیان با نیروهای خارجی و دربار، به شکست انجامید.

 

جنبش تحول خواه دیگری که اگرچه به سراسر ایران کشیده نشد ولی در آذربایجان و گیلان نمود چشم گیری پیدا کرد. جنبش اجتماعیون عامیون بود. این جنبش تحول خواه نیز، که دیدی چپ به تحولات اجتماعی ایران داشت؛ از لحاظ ساختارشناسی جنبشی ، از دیگر جنبش های تاریخ ایران، مشخصه متفاوتی نداشت. این ایده عمدتا از احزاب کمونیستی اروپایی و پس از آن کمینترن منتج شد. اگرچه خواسته هایی دموکراتیک را مطرح می کرد و لی خود رهبری جنبش عملا با بیعت و یا عدم بیعت با احزاب برادر آن زمان، جهت گیریهایی را به پیش می برد که بازهم به دلیل درگیری رهبری با نیروهای خارجی ، عملا به شکست انجامید و رهبران آن نیز توسط نیروهای حکومتی کشته  و یا دستگیر شدند.

 

جنبش مطرح دیگر، جنبش ملی شدن صنعت نفت بود. اگرچه این جنبش در ابتدای حرکت خود با اتکا به قانون اساسی و در چارچوب جنبش برعلیه حکومت بیگانگان و در جهت منافع اقتصادی شهروندان ایرانی شکل گرفت، ولی هم رهبری آن توسط مصدق بعنوان نخست وزیر و فردی از خود دولت  و حکومت به پیش برده شد و هم اینکه شرکت توده های مردم در آن، نقش پشتیبانی رهبری بود، تا تشکیل دهندگان نهادهای اجتماعی این جنبش در سطح محلی و یا منطقه ای. کلیه سیاست ها و بعدها زد وبندهای پشت پرده با نیروهای حکومتی و خارجی نیز عملا در سطح رهبری صورت گرفت و  توده های مردم در بی خبری به سر می برند. سرکوب جنبش نیز با سرکوب رهبری آن بود و نه توده های این جنبش.

 

متاسفانه در حوصله این مقاله نیست که به جزییات این جنبش ها به پردازدیم. امید است که دیگران با شرکت خود در این بحث های ساختاری ، زوایای مختلف این جنبش ها را از نگاه ساختارشناسی مورد پژوهش قرار دهند.

 

در سالهای اخیر در ایران ما شاهد، رشد و تولد شکل های جدیدی از حرکتهایی از پایین هستیم که درحقیقت بخش هایی از شهروندان جامعه را به فعالیتهایی کشانده است که می توانند نهادهای اولیه جنبش های اجتماعی به حساب آیند. اگرچه الگو این گونه نهادها همانند بسیاری از الگوهای ساختاری دیگر از کشورهای اروپایی آماده است، و حتا با نام خارجی ان جی او آغاز بکار کرده اند،؛ اما شکل جدیدی از فعالیت هاست که سابقه چندان دوری در ایران ندارند. سابقه فعالیت های انجمنی البته در تاریخ معاصر ایران وجود دارد و نمونه های آن را در آذربایجان، گیلان و تهران داشته ایم. تفاوت اساسی این ان جی او ها با زندگی انجمنی در این است ، که شکل شبکه ای فعالیت و گسترش آن به واحدهای مشابه را در نظر دارد، حال آنکه الگوی انجمنی ، بیشتر مشخصه محلی و سازمان یافتگی شهروندان یک منطقه را مورد توجه خود داشت. مشخص دیگر ان جی او ها در گستردگی نوع و اهداف آن است. این ان جی او ها در برگیرنده فعالیتهایی است که هم پدیده های اجتماعی همانند اعتیاد، از کارافتادگی و نقص عضو را مورد توجه قرار می دهد و هم گروه های اجتماعی همانند دانشجویان، زنان، کودکان را شامل می شود. از اینرو در جهت تخصص یافتگی خود برای پرداختن به ساختارهای اجتماعی در حوزه های مختلفت به پیش میروند.

 

ان جی او ها به  این دلیل که در دوران پاگیری خود به سر می برند هنوز جزیی از ساختار اجتماعی جامعه ایران نیستند و بیشتر از فعالین تشکیل شده است. از اینرو آن دسته از شهروندان که درگیر این تغییرات هستند، خود از فعالین این نهادها می باشند. به مفهوم دیگر، این نهادها هنوز به صورت نمایندگی تفکری و یا بخش سازمان یافته یک جنبش اجتماعی نیستند.

 

حضور طرفداران دولت یا حکومت در این نوع نهادها هم ، در مسیر همان ساختاری است که تاکنون در جامعه ایران مرسوم بوده است. در طول همه این سالها به خصوص پس از تولد سرمایه داری در ایران، ما کمتر شاهد ایجاد نهادهای مردمی هستیم که دولت به شکل مستقیم و یا غیر مستقیم در آن شرکت نداشته باشد. هدف نیز طبیعتا کنترل حرکت شهروندان است.

 

ان جی او  ها از اینرو اولین نهاددهای شکل یافته جوامع سرمایه داری در ایران است که اگرچه با تاخیر چند صد ساله ولی به آرامی می توانند بخشی از ساختار ثابت اجتماعی جامعه ایران باشند. درهمین رابطه می توان گفت که ان جی او اگرچه در اروپا ماحصل حضور جنبش های اجتماعی طولانی مدت، وجود نهادهای انجمنی در هم تینده به فرهنگ اجتماعی هستند؛ ولی در ایران این ریشه را نمیتوان در ان جی او دید. این نهادهای شهروندی، همان شکل ساختاری را دنبال می کنند که دهها نهاد دیگر ، همانند پارلمان، که به عاریت گرفته می شود و شکل آسیایی خود را می گیرد. اگر کلیه این نهادها چه دولتی و چه شهروندی در کشورهای اروپایی ریشه در تاریخ تحول خواهی و  بنیان برافکندگی یک ساختاررا  دارند، در الگوی آسیایی آن، این نهادها عمیقا از تاثیرات و نهادینه شدن فرهنگ آلترناتیو بی بهره اند. منظور از فرهنگ آلترناتیو درا ینجا، فرهنگ ضد حکومتی نیست، بلکه فرهنگی است که خود ساختار فرهنگی را می تواند قابل تغییر ببیند و به آن باور شهروندی بخشد!

 

پایان سخن:

در این مقاله سعی شد که به مفهوم جنبش، جنبش اجتماعی در شکل کلاسیک آن و با توجه به این مسئله جنبش های اجتماعی در ایران پرداخته شود. از اینرو شاهد آن بوده ایم که از منظر ساختارشناسی اگرچه جامعه ایران در جنبش به سر می برد، ولی این حرکتها صرفا به دلیل گستردگی آنان و یا هدف مندی سیاسی آن با جنبش اجتماعی و حضور این جنبش اجتماعی کاملا متفاوت است.

 

پیامد های ساختاری این مسئله طبیعتا می باید هم در بعد فردی و هم در بعد گروه های اجتماعی مختلف مورد بررسی قرار گیرند. از آنجاییکه این پیامدها نیاز به بحث طولانی تری دارند، بخش پنجم این سلسله مقالات را به این امر اختصاص داده ایم. بخش پنجم با عنوان "پیامدهای ساختاری عدم وجود جنبش های اجتماعی" سعی خواهد نمود این مبحث را بازنموده و نشان دهد که چرا حتا در میان دگراندیشان و تحول خواهان نیز بحث بر سر "ایجاد جنبش های اجتماعی" در شکل آسیایی آن، یعنی ایجاد آن از بالا و تعیین رهبری از قبل، مورد توجه بسیاری قرار میگیرد. از اینرو بخش پنجم این سلسله مقالات، با پرداختن به این نکات سعی خواهد داشت دلایل شکست در ایجاد و یا عدم حضور جنبش های اجتماعی از دیدگاه ساختارشناسی را بازگو نماید.

 

 

 بخش پنجم از سلسله مقالات ساختارشناسی اجتماعی:

پیامدهای ساختاری عدم وجود جنبش های اجتماعی در ایران

پیشینه بر سلسله مقالات :

در طی دو سال گذشته ،به همراه تعدادی از دوستان و هم نظران ، بحث های متعددی را در زمینه های مختلف اجتماعی و سیاسی به پیش برده ایم. در عین حال ،صحبت از جمع بندی این بحث ها و به نگارش درآوردن آن همیشه مد نظر ما نیز بوده است. بحث اساسی ما در مورد نگارش، بر این پایه استوار بوده است ، که مبنای نگارشی همیشه می باید ابعادی را مورد توجه قرار دهد که بدان کمتر پرداخت شده و نه اینکه تکرار گفتمان دیگران، زیرا ما بعنوان چپ، نمی باید برای نشان دادن به هم پیوستگی یمان تکرارکننده بیان هم باشیم، که برعکس بیان های ما می باید مکمل یکدیگر باشند!  در عین حال می باید زمانی بحث ها را بصورت نوشتاری بیرون دهیم، که شرایط ارائه سلسله وار آن نیز میسر باشد. دلیل این مسئله نیز بسیار روشن است، اول آنکه برای علاقه مندان، قطع ویا فاصله بسیار طولانی بین مقاله ها ، به هم پیوستگی آنان را تضمین نمی کند. دوم آنکه ، بحث ها می باید به اندازه کافی کوتاه و منسجم باشد، که ارائه خود آن، به بحث ها و پلمیک های دیگری دامن زند. از اینرو کلیه مباحث و نظراتی که در این سلسله مقاله ها درج می گردد، نمی تواند یک بحث کامل پنداشته شود. علاقه ما بر این است که بتوان ، با به کارگیری و در کنش و واکنش با نظرات مختلف، هر یک از این مباحث شکافته شوند و به یک جمع بندی مشترک برسند. از اینرو کلیه این مقالات ، آغاز کارند و نه پایان آن.

نکته دیگراینکه، اگرچه من ویراستار این سطور این هستم، ولی نظرات و تفکرات و پالایش های تحلیلی، صرفا از آن من نیست. این را می باید از آن دوستان بسیار گرانقدری دانست که چه در ایران و چه در خارج از کشور، وقت خود را به این مهم اختصاص داده اند و می دهند، تا مطالبی تهیه گردد که بتوان آنها را به دیگران ارائه داد و منتظر کنش ها و واکنشهای دیگران هم بود.

دیدگاه همگی ما بر این پایه استوار است که امروز چپ نمیتواند صرفا نماینده دگراندیشی سیاسی باشد، اگر ما به عنوان چپ ، نگاهی اجتماعی داریم، اگر ما به عنوان چپ ، تحولات رادر تمامی عرصه های اجتماعی می خواهیم، و اگر ما به عنوان چپ، نقطه آغازمان تمامی عرصه های اجتماعی است، پس نمی توان و نباید، دگراندیشیدنمان ، نمادی صرفا سیاسی داشته باشد. می باید بتوانیم جامعه را در تمامی عرصه های زندگی روزانه آن مورد توجه قرار دهیم، می باید حتا بتوانیم ، پدیده های سیاسی جامعه مان را در پیوند با عرصه های دیگر فرهنگی، اجتماعی و روانشناسی و اقتصادی قرار دهیم و نه نیم نگاهی تاریخی ، که نگاهی تاریخی نیز به این عرصه ها داشته باشیم. حیات جامعه انسانی بطور عام و حیات اجتماعی انسان بطور خاص ، تک بعدی نیست که ما صرفا به دلیل بحران های متعدد سیاسی، عجولانه آن را  به یک بعد، آنهم تنها سیاسی محدود کنیم.

 

مقدمه بر مقاله:

 

 

در بخش چهارم این سلسله مقالات در مورد جنبش اجتماعی صحبت کردیم. به همچنین خاطر نشان ساختیم که برعکس آنچه در ادبیات سیاسی ایران مرسوم است، جنبش اجتماعی به مفهوم یک اعتراض گسترده و یا سراسری نیست. در همین رابطه به تعریف جنبش اجتماعی پرداختیم و سعی نمودیم که با توجه به این تعریف، جنبش های اجتماعی را در یک برد تاریخی و همچنین با توجه به تاریخ ایران مورد بررسی قرار دهیم.

 

در پایان مقاله ، اشاره نمودیم که :" پیامد های ساختاری این مسئله طبیعتا می باید هم در بعد فردی و هم در بعد گروه های اجتماعی مختلف مورد بررسی قرار گیرند. از آنجاییکه این پیامدها نیاز به بحث طولانی تری دارند، بخش پنجم این سلسله مقالات را به این امر اختصاص داده ایم. بخش پنجم با عنوان "پیامدهای ساختاری عدم وجود جنبش های اجتماعی" سعی خواهد نمود این مبحث را بازنموده و نشان دهد که چرا حتا در میان دگراندیشان و تحول خواهان نیز بحث بر سر "ایجاد جنبش های اجتماعی" در شکل آسیایی آن، یعنی ایجاد آن از بالا و تعیین رهبری از قبل، مورد توجه بسیاری قرار میگیرد. از اینرو بخش پنجم این سلسله مقالات، با پرداختن به این نکات سعی خواهد داشت دلایل شکست در ایجاد و یا عدم حضور جنبش های اجتماعی از دیدگاه ساختارشناسی را بازگو نماید."

 

 

پیامدهای ساختاری در تفکر و راه یابی:

 

 

جامعه ای که در آن جنبش اجتماعی و از این طریق حضور شهروندان در کنش و واکنش های اجتماعی نهادینه شده باشد، می تواند به نوبه خوب، فرهنگ جمعی و تفکر جمعی را به بخش ساختار فرهنگی خود بیافزاید. پیامدهای حضور جنبش های اجتماعی ، در این میان صرفا به فرهنگ و تفکر جمع گرایانه محدود نمی شود. در چنین جوامعی تضمین کننده اجرای قوانین اجتماعی و حقوقی برای شهروندان ، صرفا در دست مجریان قانونی نیست؛ که دردست نهادها و انجمن های برگرفته از این جنبش ها نیز هست. در چنین جوامعی تفکر تحول گرا و تغییر جو در هر محله و نهادی که خود را متعلق به این جنبش بداند راه یافته است و جزیی از زندگی روزمره شهروندان جامعه است. بی دلیل نیست که جوامعی که در دهه های گذشته، میزبان جنبش های اجتماعی وسیعی بوده اند، امروز میزبان هزاران انجمن و نهاد محلی و سراسری هستند و کمتر شهروندی را می توان یافت که در یکی از این نهادها عضو نباشد و یا از آن پشتیبانی نکند. در چنین جوامعی بحث ها و صحبت ها نه فقط در وجه سراسری و یا در نزد نمایندگان دولتی و حکومتی، بلکه حتا در سطح محلی نیز در جریان است. چنین جامعه ای نه تنها پویایی تفکر را در میان شهروندان خود دامن می زند که بزرگترین و پرقدرتمند ترین تحولات اجتماعی در آن از پایین و از میان شهروندان جامعه ایجاد شده و در اثر مبارزه و ادامه سراسری آنان ، به قوانین تدوین شده حقوقی و قضایی بسط یافته است. در چنین جوامعی رهبران، متفکرین و فعالین در دل خود این جنبش ها رشد کردند و پا به عرصه فعالیت اجتماعی گذارده اند. چرا که این جنبش ها نه در طول یک سال و دوسال که در طول چند دهه، پرورش دهنده نسلهای فعالین بوده اند و هستند.

 

ساختار تفکری در چنین جوامعی از اینرو هرمی نیست. اتفاقا حضور جنبش های اجتماعی، ساختار هرمی تفکر را به چالش کشیده اند و بعنوان مثال کلیسا و دربار را از قدرت ساقط ساختند. ساختار تفکر در چنین جوامعی برمبنای برخورد اندیشه ها و اندیشمندان متفاوت در همین جنبش ها، شکل گرفته است. این جنبش های اجتماعی توانستند در وظیفه تاریخی خود ،علم و جامعه را در حیات روزمره شهروندان تلفیق دهند و تفکر علم گرایانه را جایگزین تفکر آمرانه نمایند. از اینرو در بسیاری از این جوامع، امروز، آمار و پژوهش در حتا صحبتهای عادی و روزمره شهروندان حضور مشخص دارد. حضور جنبش های اجتماعی از اینرو، نتایج ساختاری بسیاری بر جوامع گذاشته است که این نتایج را در جوامع دیگر سرمایه داری همانند ایران نمی توان دید اگرچه شکل تولیدی مشابه ای دارند.  

 

یکی از عمومی ترین پیامدهایی که عدم حضور جنبش اجتماعی در یک جامعه بطور عام و جامعه ایران به طور خاص با آن روبرو است و خود را حتا در وجوه مختلف دیگر ساختارهای اجتماعی نیز نشان می دهد، ساختار تفکر و راه یابی در جامعه است. با توجه به اینکه جامعه ایرانی از لحاظ ساختار حکومتی همیشه هرمی بوده است و در راس آن یک فرد و جود داشته است، باتوجه به اینکه شیعه گری وجه درهم تنیده فرهنگ کنونی جامعه ایران را تشکیل می دهد و با توجه به اینکه ساختار اداری و تولیدی جامعه ایران هنوز از "الگوهای مسطح" فاصله بسیاری دارد، تاثیر عدم وجود جنبش های اجتماعی و در پی آن ساختار تفکر و راه یابی، با الگوی هرمی بیشتر ملموس است. از اینرو تفکر ایدئولوژیک ساختار حاکم اجتماعی است. در اینجا لازم است تا تفکر ایدئولوژیک را تعریف کنیم، زیرا این واژه در ادبیات سیاسی و اجتماعی ایران به گونه های مختلف تعریف می شود و به مناسبات های مختلف از آن استفاده می گردد.

 

ساختارشناسی تفکر در جامعه ایران را به نوبه خود در یکی از مقالات ساختارشناسی در آینده بدان خواهیم پرداخت. در اینجا صرفا برای درک بهتر مطالب این مقاله به صورت کوتاه تعریف آن را ارائه میدهیم.

 

از منظر ساختارشناسی، تفکر ایدئولوژیک به تفکری گفته می شود که نه تنها چارچوب تفکری که حتا جزییات محتوایی آن  نیز از پیش تعیین شده باشد. این تفکر، جزییات محتوایی را با توجه به موقعیت فرد و خواسته های او، در چارچوب مشخص خود قرار نمی دهد، بلکه سعی در ایجاد همسازی و یک شکلی دارد تا تمامی افراد نه تنها به یک شکل عمل کنند، که حتا خواسته هایشان از هویت فردی تهی باشد. این تفکر بنا به این اصل سعی دارد که جمع گرایی و اجتماع را بر حول و محور رهبری خود قرار دهد و از اینرو رهبر، نه نقش صرف سازمانده برای رسیدن به هدف، که نقش های دیگر از جمله چگونگی رفتار اجتماعی، رفتار خانوادگی، عشق و محبت، مسائل اخلاقی و عرفی  و بسیاری دیگر از جنبه های خصوصی زندگی فرد را نیز رقم می زند. این تفکر به همچنین می باید برای حفظ محور رهبری، تعلق مستقل، راه یابی مشترک، انتقادی نگاه کردن به پدیده ها و حتا کنش و واکنش پژوهشی را در خدمت مستقمیم تفکر خود قرار می دهد.

 

مسئله بسیار مهم و جالب در ساختاری شناسی چنین وجه تفکری در این است که تفکر ایدئولوژیک می تواند در ابتدای حرکت خود در یک جامعه وجه متمایزی از ساختار فرهنگی – اجتماعی یک جامعه داشته  و فقط متعلق به حامیان آن ایدئولوژی باشد. اما در اثر بست اجتماعی آن و حاکم شدن یک ایدئولوژی در میان اکثریت شهروندان یک جامعه ، خود تفکر ایدئولوژیک می تواند به عنوان یک ارثیه فرهنگی و جزیی از منش اجتماعی حتا توسط شهروندانی که به آن ایدئولوژی تمکینی ندارند و یا حتا در مقابل آن قرار گرفته اند نیز بازتولید شود. دلیل هم بسیار روشن است. در چنین شرایطی ، تمایز یافتگی از آن ایدئولوژی مشخص به عنوان تمایزیافتگی فرهنگی – اجتماعی نیست؛ زیرا وجوه فرهنگی و اجتماعی آن از حوزه رهروان و حامیان آن ایدئولوژی خارج شده و به منش فرهنگی و اجتماعی کلیت جامعه تبدیل شده است. از اینرو حتا کسانی که در مقابل آن ایدئولوژی ایستاده اند، می توانند حامیان ارثیه فرهنگی – اجتماعی آن باشند که اگرچه هدف متفاوتی را دنبال می کنند ولی منش مشترک رفتاری را دنبال می کنند که حتا  خود می توانند از آن غافل باشند!

 

در ادامه این مقاله به بخشی از منش های فرهنگی در زیر هر تیتر خواهیم پرداخت و ادامه ریشه یابی آن را به بخش دیگر این سلسله مقالات رجوع خواهیم دید.

    

پیامدهای ساختاری در زندگی فردی و اجتماعی:

 

پیامدهای ساختاری عدم وجود جنبش های اجتماعی در زندگی روزمره شهروندان به یکسان عمل نمی کند. در جامعه هرمی ایران که  هم از لحاظ قدرت سیاسی و هم از لحاظ جایگاه و خواست گاه اجتماعی، شهروندان در موقعیت های مختلفی قرار دارند، می باید شکل هرمی تفکر و راهبری را نیز اضافه کرد. از اینرو نمی توان انتظار داشت که پیامدهای قید شده در نزد تمامی شهروندان به یکسان عمل کند.

 

انسان بطور غریزی نیازمند تعلق جمعی است و یکی از اساسی ترین خواستهایش در جمع قرار گرفتن و جایگاهی در جمع داشتن است. از اینرو تعلق جمعی می باید برایش حقوق و منافعی داشته باشد. در حقیقت جمع، تضمین کننده آسایش، رفاه و امنیت اوست. انسان به همین دلیل و برای ایجاد این آرامش و امنیت در یک کنش و واکنش جمعی قرار میگیرد تا در عین پرداختن به نیازهای دیگران ، نیازهای خود را نیز پاسخ گیرد. در این مورد البته به صورت مفصل در بخش های قبلی مقالات صحبت کرده ایم. در این بخش با اشاره به این مسئله ، می خواهیم به این امر بپردازیم که چگونه نادیده گرفتن این مسئله یعنی عدم وجود مکانیسم های اجتماعی از پایین، می تواند نه تنها سلامتی روحی و اجتماعی فرد که حتا سلامت روحی و اجتماعی جامعه را نیز به خطر اندازد، همان گونه که در ایران به خطر انداخته است.

 

وجود مکانیسم هایی چون نهادهای انجمنی، وجود جنبش های دخالت گرای اجتماعی در عرصه های مختلف و در حوزه زیستی افراد جامعه، حس دخالت گری، تاثیرگذاری، تعلق جمعی و اجتماعی و همچنین حس مفید بودن برای جمع و روحیه جمع گرایی انتخابی را دامن می زند. از اینرو عدم وجود چنین ساختارهایی در جامعه، فرد را در زندگی اجتماعی خود در شرایط تمکینی و اجباری نوعی از زندگی قرار میدهد که برای بقا خود مجبور است تن دهد و دیگرانی که پایین تر از خود هستند را مورد تمکین خود قرار دهد. برای تضمین همین بقا است که شهروندان یک جامعه با ساختاری هرمی، فرهنگ تمکینی و قطبی کردن رابطه را بازتولید می کنند ، حتا اگر خود از آن رنج برند. اگر خود از بالایی ناراضی است ولی بر پایینی آن می کند که بر او می شود. بنابراین رابطه حکومت با شهروند به همین محدوده ختم نمی شود، این رابطه تا پایین ترین سطح جامعه ادامه پیدا میکند. از اینرو رابطه پدر و فرزند، استاد و شاگرد، معلم و شاگرد، رییس و کارمند، کارفرما و کارگر، مرجع تقلید و مقلد، شهری و روستایی و بالاخره پایتخت نشین و شهرستانی ، قطب بندی هایی است که بیشتر از آنکه روابط تولیدی و رابطه حکومت و شهروندان، بازتولید کنندگان آن باشد، نیاز به تمکین کنندگان در تمامی این هرم اجتماعی ، رقم زننده روابط انسانی است. بدین طریق هر شهروندی ، فارغ از اینکه در کجای این هرم اجتماعی قرار گرفته است ، تمکین کننده ای را در اختیار دارد. حال این تمکین کننده می خواهد در محیط کارش باشد، در خانواده اش باشد ویا در کوچه و خیابانی که در آن زندگی میکند.شاید به نظر آید که به این ترتیب، ما شاهد یک هارمونی انسانی با وجود ساختار هرمی هستیم. اگر چنین ساختاری با اختیار و خوشایندی ایجاد شود، شاید حرفمان درست باشد، ولی ما می دانیم که چنین نیست. ایجاد تمکین کنندگان، در این ساختار بر اجبار و نارضایتی از محیط خویش است. کنترل شده، کنترل می کند. تمکیین کننده، خواهان تمکین می شود و مورد خشونت قرار گرفته، خود خشونت می کند. این با روحیه جمع گرای انسانی و غرایز انسان همگامی ندارد. در شرایط فشار، بحران و گردآب های خفه کننده زندگی، این مکانیسم به یک نفرت تبدیل می شود، نفرت از خود در وجه اول و نفرت از دیگری در وجه دوم.

 

اگر نگاهی به پژوهش های آسیب شناسی اجتماعی در بعد جهانی بیاندازیم. خواهیم دید که رابطه شکل هرمی جامعه با آسیب های اجتماعی رابطه مستقیم دارند. میزان اعتیاد، خودکشی، ناهنجاریهای اجتماعی و روانی، به میزان بسیار بالایی در این جوامع به چشم می خورد و به خصوص خشونت در خانواده و محیط خانوادگی نیز بسیار بالاتر است.

 

جامعه ایران، تا اندازه ای، آسیب هایش را مدیون سیاستهای حکومتی و ساختار هرمی قدرت سیاسی است ولی همه مشکل و بازتولید این آسیب ها، سالیان سال است که گریبان جامعه ایران را با حجم کمتر یا بیشتری گرفته است. این آسیب ها پیامد شکل ساختاری است که متاسفانه صرفا متوجه ساختار سیاسی نیست. این آسیب ها بقدری همه گیر و در طول سالهای متمادی گریبان این جامعه را گرفته است، که بسیاری، شکل های ساختاری بیمارگونه  را  جزیی از ساختار فرهنگ ایرانی می نامند و گاها با نام "ملت زجر کشیده"  با نیم نگاهی سیاسی از آن دور می شوند. از اینرو حکومتی دیگر و دولتی دیگر جایگزین می شود ولی ساختار و بازتولید آن بر جای خود باقی است. انسان نیازمند داشتن قدرت و نیازمند نتیجه گیری روزمره از فعالیت خود است. انسان نیاز دارد انتخاب کند و با جمع بودنش از روی اختیار باشد.

 

پیامدهای ساختاری در میان دگراندیشان اجتماعی:

 

یکی از پیامدهای اساسی جنبش های اجتماعی و نهادینگی آن در یک جامعه ، به چالش گرفتن حوزه های مختلف ساختاری است و به همین دلیل کلیت جامعه در حال تغییر و یا در جهت تغییر به پیش می رود. از اینرو کلیه جنبش ها، فارغ از اینکه کدامین ساختارها را مورد توجه قرار میدهند، فعالین و دگراندیشان خود را داراست.

 

در جامعه ایران به دلیل عدم حضور جنبش های مختلف اجتماعی  که در نتیجه آن کلیه تغییرات می باید به صورت هرمی یعنی از بالا و آنهم توسط قدرت سیاسی رقم خورد، دگراندیشان اجتماعی، زمانی می توانند تفکر تحول زا را دامن زنند که در عرصه سیاسی قدم گذارند و هر تحولی را از کانال تغییر سیستم سیاسی و حکومتی جامعه خواهان شوند. براین اساس حکومت ها نیز تغییر می کنند ولی خبری از تغییرات فرهنگی، اجتماعی، هنری، پژوهشی و علمی نیست. بر این مبنا هرزمان از واژه دگراندیش استفاده شود، مطمئنن منظور فردی است که در عرصه سیاسی خواهان تغییرات و تحولات بنیادین است.

 

تفکر دگراندیشانه اما چه از لحاظ تاریخی و چه از لحاظ جامعه مدنی امروزین، صرفا تحول خواهی سیاسی نیست. تحول خواهی می تواند و می باید تمامی ساختارهای اجتماعی را در برگیرد که ساختار قدرت سیاسی یکی از آنها است. دستاوردهای بشریت در عرصه جهانی و در مورد ساختارهای مختلف، خود را مدیون دگراندیشانی می داند که در عرصه خود، تحول خواه بوده اند و از آنجاییکه کلیت جامعه در کنش و واکنش با یکدیگر است، طبیعتا هر تحول ساختاری ، به ساختارهای دیگر هم منتقل می شود. اگر نگاهی به  جنبش هایی که در اثر دست آوردهای علمی و یا هنری دهه های 30 میلادی ایجاد شد، بیاندازیم، خواهیم دید که تفکر دگراندیشانه در این حوزه ها، محدود به خود حوزه ها و ساختارهای علمی و هنری نماند و حتا در نگاه سیاسی به رابطه انسان با گروه های اجتماعی و شهروند و حکومت نیز تاثیر گذاردند.

 

یک نمونه تحول گرایی ساختاری در ایران به عنوان مثال ساختارشکنی نیما یوشیج در ادبیات کلاسیک است. سبک شعر نو نیمایی هیچگاه نتوانست، پیامدهای لازم را بوجود آورد، زیرا هیچ گاه جنبش ادبی همانند بسیاری دیگر از حوزه های اجتماعی  وجود نداشت، آنچنان که بعنوان مثال سبک سو ریالیسم در اروپا به دلیل وجود یک جنبش اجتماعی حتا به دیگر بخش های فرهنگی و حیات اجتماعی متفکرین و فعالین آن دوره نیز کشیده شد و صرفا ساختار هنری را متوجه خود نساخت، بلکه تاثیرات به سزایی حتا در تغییرات فرهنگی و نگاه به جهان گذاشت. از اینرو ساختارشکنی نیمایی، جایگاه ویژه ای نیافت ولی در عین حال در حرکت محدود خود ، به عرصه های دیگر نیز گسترش یافت، آنچنان که شاعران سبک نو ، صرفا نگاه دگرگونه ای به شعر نداشتند، بلکه نگاه دگرگونه شان به وضعیت اجتماعی و پدیده های اجتماعی نیز بود. در این میان اشعار نیما و شاعران پس از او ، دید اجتماعی دیگری را نیز در میان دیگر فعالین و دگراندیشان عرصه های اجتماعی و سیاسی دامن زد.

 

یکی دیگر از پیادمدهای عدم وجود جنبش های اجتماعی این است که دگراندیشان ایرانی مجبور می شوند که نظرات  خود را به جای محک زنی در حرکتهای اجتماعی جامعه ، به معرض محک زنی تاریخی و جهانی قرار دهند و از اینرو  حقانیت تفکری خود را نه از عمکردهای اجتماعی و سیاسی در جامعه خودی که از عملکردها و نتایج در جوامع دیگر بردارند و از اینرو دامن زننده نگاه ایدئولوژیک فارغ از دیدگاه علمی است که پژوهش در جامعه خودی را در سایه آرمان جهانی قرار میدهد. بنابراین تمامی صحبت ها بر " دستاوردهای تاریخی بشریت " است تا واقعیت ها و نیازهای جامعه خودی. به همین دلیل هم هست که آرمان و ایدئولوژی در نزد دگراندیش ایرانی جایگاهی والاتر از خود و جامعه دارد. عدم وجود جنبش های اجتماعی هیچگاه امکانی را فراهم نمی سازند که دگراندیشان در کنش و واکنش اجتماعی و روزمره خود، صیقل دهندگان نظرات خود نیز باشند و یا فعالین عرصه های مختلف بتوانند، آرمان و خواست  اجتماعی را در پیوند قرار دهند و بر آن مهر درست و یا نادرست زنند. به همین دلیل درست یا نادرست بودن کلیه نظرات برمبنای توانایی یا ناتوانی آنان  در بدست گرفتن قدرت سیاسی رقم می خورد و در تاریخ نیز بدین گونه ثبت می شود.

 

پیامد سوم در این است که عدم وجود جنبش های اجتماعی ، بستری را محیا نمی کند که دگراندیشان عرصه های مختلف در کنش و واکنش با یکدیگر بتوانند کلیت ساختارهای اجتماعی یعنی تمامی ساختارهایی که حیات یک جامعه را رقم می زنند، را مورد پزوهش تحول خواهانه قرار دهند. در عین حال چند بعدی دیدن یک پدیده اجتماعی در این شرایط میسر نیست. جنبش های اجتماعی بستر فعالی هستند که پدیده های اجتماعی از زوایای مختلف بررسی شوند . در شرایط عدم وجود جنبش های اجتماعی اما، هر پدیده اجتماعی از یک منظر و از یک زاویه مورد بررسی قرار می گیرد و کنکاش دگراندیشان عرصه های مختلف را راهبر نمی شود. از اینروست که در جامعه ایران، راه حل هر معضل اجتماعی در رابطه مستقیم با حل هرمی قدرت سیاسی مورد توجه قرار می گیرد و بنابراین معضل های اجتماعی حتا با وجود تغییر قدرت سیاسی به حیات خود ادامه می دهند و با توجه به این قدرت و عملکرد اجتماعی آن ، افت و خیزهای خود را نیز داراست.

 

پیامد چهارم در این است که کلیه دگراندیشان ، بدون در نظر گرفتن حوزه های فعالیتی و ساختاری را که مورد توجه قرار می دهند، تنها زمانی مطرح می شوند و یا به سخنانشان گوش داده می شود که وارد عرصه ساختار سیاسی و نگاه به این عرصه شوند.از اینرو ساختارشکنی صرفا خود را به محدوده ساختار سیاسی بطور عام و ساختار حکومتی بطور خاص محدود میکند. بعلاوه تمامی تغییرات در ساختارهای دیگر وابسته به چگونگی تغییر ساختار حکومتی است که تاریخ معاصر ایران نشان می دهد ، این الویت قرار دادن هیچ گاه نتوانسته است جوابگوی صرف تغییرات باشد. نکته دیگر در چنین تفکری در این است که صرف توجه دگراندیشان به ساختار سیاسی و حکومتی تضمین کننده آلترناتیوهای ساختاری نیست بلکه بیشتر خصلت انتقادی به خود می گیرد و عملکرد اجتماعی متفاوتی را در وجوه دیگر ساختاری دامن نمی زند. به بیان دیگر هیچ گاه تفکر آلترناتیو در حوزه های ساختاری جامعه ، نهادینه نمی شود و به میان مردم نمی رود تا زندگی روزمره آنان را دستخوش تغییرات نماید. از اینرو تغییرات ساختاری نهادینه نمی شود. این طرز تفکر و هدف مندی در میان دگراندیشان، به همین دلیل پیامدهای دیگری را نیز باعث می گردد ، که در قسمت های این مقاله به آنان پرداخته می شود.

 

پیامد پنجم این است که توجه صرف به تغییر ساختار سیاسی، به طور طبیعی الویت رهبری و چگونگی رهبری را به هدف مندی دگراندیشان تبدیل میکند و از اینرو بازهم به شکل طبیعی، به دلیل شکل هرمی ساختار حکومتی ، ایده رهبر شدن برای ایجاد تغییرات را محیا می کند. بنابراین دگراندیش جامعه ایرانی، می باید تلاش کند که رهبری را از آن خود کند و گروهی را دور خود جمع نماید تا تضمین کننده این رهبری باشند. مشکل اساسی چنین تفکری آنجایی خود را نشان می دهد که این رهبری و این دگراندیش، پتانسیل نیروی خودی را نتواند در جامعه ایجاد کند. به همین دلیل رقابت، محفل گرایی، روابط پشت پرده، تفاوت گفتمانی و کرداری ، جزیی از حیات عملکردی دگراندیشان می شود. در چنین شرایطی محافل و دسته های مختلف دگراندیشان ، ارتباط دینامیک و فراساختاری خود را از دست می دهند و دگراندیشی به یک جزم گرایی فکری و جداسازی منتهی می شود! به بیان دیگر هر جمع دگراندیشی حیاتی محصور به خود را دارد و نه تنها در یک کنش و واکنش دگراندیشانه به گستردگی جامعه قرار نمی گیرد، که به واقع هر تغییر و دگراندیشی خارج از جمع خود را ، در زیر انتقاد آرمانی و ایدئولوژیک خود قرار می دهد.

 

پیامد ششم در این است که به واقع به دلیل عدم وجود جنبش های اجتماعی ، کنش و واکنش های تفکری بین دگراندیشان به حوزه آرمانی کشیده می شود و بسیاری از تحولات، آنچنان که در دیگر کشورهایی که دارای جنبش های اجتماعی بوده اند، به یک تفکر نهادینه اجتماعی تبدیل نمی شود. تحولات در چنین جوامعی همانند ایران، منحصر به ساختار سیاسی و از این کانال به موردهای حقوقی و قضایی تبدیل می شوند که تنها امکان اجرایی آنان، به ظاهر تغییر ساختار حکومتی است. اگر در کشورهای دیگر، جنبش های اجتماعی با تبدیل خواست های گروه های اجتماعی، به یک تفکر و فرهنگ اجتماعی، توانسته اند بسیاری از دست آوردهای مبارزاتی خود را به شکل قوانین و یا حقوق اجتماعی به ساختار ثابت اجتماع و زندگی شهروندی خود تبدیل کنند، در کشور ایران تلاش صد ساله دگراندیشان در این است که با گرفتن قدرت حکومتی در وهله اول، سعی نمایند در وهله دوم تضمین کننده و قانون بخش بی عدالتی های اجتماعی باشند!

  

پیامدهای ساختاری در میان فعالین سیاسی:

 

پیامدهای عدم وجود جنبش های  اجتماعی در میان فعالین سیاسی را می باید با توجه به پارامترهای قید شده در بالا مورد بررسی قرار داد.

 

اولین پیامد در این است که فعالین سیاسی به دلیل مبذول داشتن توجه خاص به ساختار حکومتی ، دیگر امکانات و ساختارهای اجتماعی جاری را مورد توجه و اهمیت قرار نمیدهند. در آنجایی نیز که دگراندیشان و یا فعالین دیگر حوزه های ساختارشکنانه  فعالیتهایی را سازمان می دهند، فقط و فقط در جایی به آنان رجوع می شود که این فعالیت در خدمت رسیدن به قدرت سیاسی باشد. از این جهت همه حوزه ها و فعالیت ها در خدمت قدرت گیری است و چنانچه حوزه دیگری ، موقعیت برتری را ایجاد کند، این حوزه ها به فردای قدرت حکومتی و قانون گذاریهای دولت آتی محول می شوند.  

 

دومین پیامد عدم وجود جنبش های اجتماعی در این است، که حقوق اجتماعی در الگوهایی مورد توجه قرار می گیرند که در کشورهای دیگر موفقیت آمیز بوده اند و بنابراین روش مندی برای دست یابی به این حقوق به جای آنالیز موقعیت و امکانات جامعه خودی، به یک حق و حقوق سیاسی تبدیل می شود که صرفا از کانال قدرت حکومتی می توان به آنها دست یافت. در این نگاه ایدئولوژیک و الگوبرداری مصرفی، به واقع اعتقاد، جای خود را به تحلیل و تلاش در جهت ایجاد جنبش اجتماعی  می دهد.

 

سومین پیامد در این است که فعالین سیاسی خود را مجاز می دادند که در تمامی عرصه های حیات اجتماعی با هدفمندی رسیدن به قدرت حکومتی، یا دیگر فعالین عرصه های مختلف را به سمت "سیاسی کردن" بکشانند و یا اینکه خود، این حرکت ها و نطفه های ساختارشکنانه اجتماعی را تبدیل به حوزه های صرف سیاسی کنند. از اینرو تخصص یافتگی فعالیت ها و یا حوزه های اجتماعی ، جای خود را به تخصص یافتگی سیاسی می دهد و هر فعال سیاسی بطور اتوماتیک می تواند فعال هر عرصه اجتماعی نیز باشد. اگر فعالین سیاسی با نگاه انتقادی به حکومت ها و دولت های تاکنونی، معتقدند که این دولت ها و حکومت ها در تمامی عرصه ها دخالت می کنند و حیات شهروندان را مورد بهره برداری قدرت گیری سیاسی خود قرار داده اند، فعالین سیاسی خارج از این حکومت ها و دولت ها نیز با رفتار مشابه ای سعی می نمایند که با بهره گیری از تمامی عرصه ها ، قدرت گیری حکومتی خود را به اثبات برسانند. بنابراین در جامعه ایران این روش مندیها ، خلق و خوی ها و مکانیسم ها  نیست که مورد کنکاش ساختار شکنانه قرار میگرد. این کنکاش و انتقاد در آنجایی است که چه کسی از آنها استفاده می کند و حقانیت از آن کیست. بی جهت نیست که در طول تاریخ صد ساله معاصر ایران، ما شاهد تغییر شکل های حکومتی و یا دولتی بوده ایم ، ولی مکانیسم ها وروش مندیها تغییری پیدا نمیکند. دلیل هم روشن است، چشمان فعالین سیاسی بر روی آینده ای است که به ناعدالتیها پایان دهد و از اینرو برای دست یابی به آن می توانند هر مکانیسمی را به پذیرند و از آن کمک گیرند، حتا اگر این مکانیسم، مکانیسم به کارگرفته دولت و حکومت باشد که در مقابل آن قرار گرفته اند. تغییر های ساختاری به همین دلیل، تماما به ساختار حکومتی و سیاسی محدود می شود و در عین حال مفهومی آرمانی و ایدئولوژیک به خود می گیرد که در کنش و واکنش با کلیت یک جامعه و حیات روزمره شهروندان آن نیست. این تغییر، نه از امروز که از فردای قدرت سیاسی و حکومتی آغاز می شود. از اینرو فعالین سیاسی در طول تاریخ صد ساله اخیر کمتر حضور روزمره و اجتماعی داشته اند. حضور اجتماعی آنان یک حضور صرفا سیاسی است که صرفا با حرکتهای سیاسی نمود می یابد. از اینرو شکست سیاسی، شکست حیات اجتماعی آنان است !

 

چهارمین پیامد عدم وجود جنبش های اجتماعی در ایران این است که به واقع نیاز به مستندسازی و انتقال تجربیات به شکل نوشتاری، موضوعیت فعالیتی خود را از دست می دهد. از اینرو بخش بسیار وسیعی از تجربیات به صورت شفاهی و در "جمع خودی" انتقال می یابد. دلیل هم بسیار واضح است. این حیات روزمره و دیالوگ کنکاشی در بین فعالین، زمانی می تواند الویت داشته باشد که کنش و واکنش اجتماعی و جنبشی، هدف  فعالین آن باشد و آنهم در تمامی سطوح و نه فقط نخبگان سیاسی. عدم وجود جنبش های اجتماعی نه تنها شرایط ایجاد این انتقال را مشکل می کند که حتا الویت و هدف مندی ایجاد آن را نیز به تعویق می اندازد. از اینرو تاریخ نگاری فعالیت های سیاسی هیج گاه به ساحل تحلیل گری تاریخی نمی آنجامد. اگر به حجم کتابهای تاریخ سیاسی ایران به زبان فارسی نگاهی بیاندازیم خواهیم فهمید که این حجم شامل تاریخ نگاری است و نه تحلیل تاریخی. کتابهای تاریخی که به تحلیل وقایع و شرایط پرداخته اند عموما در خارج از ایران و توسط پژوهش گران تاریخی در کشورهای مجاور ایران صورت گرفته است. این مقایسه را می توان از دوره مشروطیت تا کنون پیگیری کرد و به نتیجه مشابهی رسید. در همین رابطه به یک مقایسه دیگر هم می توان رجوع کرد و آن موضوعاتی است که تاریخ نگاران بدان پرداخته اند. تاریخ نگاری وقایع تاریخی و حرکتهای مختلف توسط فعالین سیاسی عموما تاریخ پیروزی ها، قهرمانی ها، آرمان ها و اخلاقیات ماورا انسانی است. در همین زمینه باز ، تاریخ شکست ها، به زانوافتادگان، هدف های پایمال شده و صفات  و مشخصات منفی انسانی فعالین این عرصه، در دوره های مختلف تاریخی اما ، جایگاه ویژه ای  را به خود اختصاص نداده است.  نتیجه  چنین شرایطی تکرار تاریخی است که هم پیروزهایش و هم شکست هایش به تغییرات ساختاری پایدار نمی انجامد و تمامی سطوح جامعه را درگیر ارزیابی ها و چگونگی تغییر ساختاری نمی کند. جنبش های اجتماعی، اجبارهایی را در عرصه مستند سازی تجربیات، چگونگی انتقال آن برای ایجاد دیالوگ و شکستن محفل ها و جمع های خودی ایجاد می کند که در نبود آن عملا تمامی این مکانیسم ها به آینده نامعلومی رجعت داده می شود. 

 

پیامدهای ساختاری در میان دیگر فعالین اجتماعی:

 

اولین پیامد را می توان در این نکته خلاصه کرد که ، عدم وجود جنبش های اجتماعی فضای کافی برای نهادینگی تغییرات را بوجود نمی آورد. دلیل هم کاملا روشن است. برای نهادینگی تغییرات ساختاری و یا اقدام در جهت آن ،  می باید کنش و واکنش، در چارچوب روزمره و حیات اجتماعی اکثر مردم باشد. در غیر اینصورت، طبیعی است که حوزه های فعالیتی، صرفا به فعالین این عرصه محدود می شود و ساختارهای فرهنگی و اجتماعی جامعه را مورد توجه مستقیم خود قرار نمی دهد. بعلاوه خود فعالین نیز در یک ارتباط ارگانیک و شبکه ای قرار نمی گیرند.

 

دومین پیامد، در حقیقت به فعالین اجتماعی محدود نمی شود، ولی در عین حال به دلیل نگاه هرمی به تغییرات باعث می گردد که فعالین این عرصه ها به مراتب بیشتر تحت فشار باشند. این پیامد، همان عدم دسترسی به مکانیسم های ارتباطی است. مکانیسم های ارتباطی در شرایط محدودیت های سیاسی و سانسوری که همیشه در سالهای متمادی ، مشکل اساسی فعالین اجتماعی بوده است، در آنجایی که سد ها را می شکند، در اختیار عموما ارتباطات سیاسی و فعالین سیاسی قرار می گیرد و به دلیل عدم الویت اینگونه فعالیت ها، فعالین اجتماعی همیشه به عنوان مددکاران اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفته اند تا فعالین تغییر ساختارهای اجتماعی. بعنوان مثال ان جی او ها در شرایط فعلی خواسته هایی را مطرح می کنند که در شکل ساختاراجتماعی کنونی میسر نیست ولی آنان نه بعنوان فعالین تحول خواه یک عرصه که خیرخواهان اجتماعی لقب می گیرند. خواست تحول در شکل ساختاری این دسته، صرفا زمانی ساختارشکنانه جلوه میکند که خواستار تغییر مستقیم ساختار حکومتی باشند. از این جمله می توان ،از فعالین زنان، فعالین عرصه های مختلف در مورد ناهنجاریهای اجتماعی و یا فعالین عرصه حیات ستمدیدگان اجتماعی همانند معلولین، هیچگاه به عنوان حامیان تحول ساختاری لقب نگرفته اند، مگر آنکه ساختار حکومتی را نشانه روند. آن جی او ها بعنوان مثال در سالهای اخیر، صرفا در زمانی مورد توجه عمومی قرار گرفتند که در تقابل با ساختار حکومتی قرار بوده اند. حیات ان ج او ها نمونه بسیار خوبی برای نشان دادن ساختار هرمی و نگاه هرمی به تغییرات است. در این مورد کمتر به زندگی روزانه فعالین این عرصه و نقش آنان در کنش و واکنش با شهروندان جامعه و گروه هایی از مردم که مورد هدف این ارگانها هستند ، توجه شده است.

 

سومین پیامد در این است که  ساختارهای دیگر، سوای ساختار حکومتی ، کمتر مورد توجه پژوهش گران، دگراندیشان و فعالین دیگر عرصه های اجتماعی قرار گرفته است  و از اینرو فعالین این عرصه ها عموما نمی توانند فعالیت های خود را تئوریزه کرده و از این کانال حرکتهای سازمان یافتده و هدف مندی را در جهت تغییرات ساختاری بردارند. این گونه تغییرات در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران، به همان اندازه می تواند در فردای رشد اجتماعی جامعه ایران نقش داشته باشند که ساختارهای حکومتی و سیاسی. به واقع تضمین کننده فردایی بهتر تنها از طریق فعالیت در تمامی زمینه ها است و از اینرو کلیه ساختارهای اجتماعی جامعه ایران می باید مورد تغییر و تحول قرار گیرند. هیچ ساختاری در هیچ جامعه ای سوای دیگر ساختارها و بصورت تک سویانه نمی تواند رشد، تغییر و یا تحول یابد. تاریخ جنبش های اجتماعی در کشورهایی که این جنبش ها در آن حضور داشته اند، شاهدی است بر مکانیسم در هم تنیده ساختارهای مختلف اجتماعی و تاثیر جنبش های اجتماعی در یک حوزه بر حوزه های دیگر ساختاری!  

 

پایان سخن:

 

در پایان باید به این مهم اشاره کرد که کلیه پیامدهای قید شده در این مقاله ، صرفا پیامدهای عمده و اساسی عدم وجود جنبش های اجتماعی در ایران است. شاید ذکر دوباره این نکته نیز ضروری باشد که هدف از این سلسله مقالات صرفا معرفی بحث های ساختارشناسی جامعه ایران است و محتوای مقاله ها نمی تواند برای دریافت و بررسی کلیت پدیده های مورد بحث کافی باشد. در عین حال تلاش داریم که هر بخش از مقاله ها ، از تعداد صفحه های محدودی تجاوز نکند.

 

بخش ششم این سلسله مقالات در مورد " ساختارهای روانی جمع گرایی " خواهد بود که به زودی درج خواهد شد.   

 

در پایان، علاقمندی که مایل هستند این سلسله مقالات را مستقیما دریافت نمایند ، می توانند با پست الکترونیکی در تماس باشند.

alifarmandeh@yahoo.com

May 21st, 2010

• واشنگتن پست توجیهات دستگاه اطلاعاتی واشنگتن برای حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان
• منصور احمدزی امریکا خپلی ستونزی دنورو پلاس حلوی
• ترجمه توسط حمید محویماندلا و حزب کمونیست آفریقای جنوبی
• ترجمه توسط حمید محویجنایات فرانسه در آفریقای مرکزی
• ا. م. شیریبمناسبت درگذشت رفیق میشا
• ترجمه توسط حمید محویآپوکالیپس فرانسه : تروریست هائی که فرانسه از آنها پشتیبانی کرده است چه کسانی هستند؟
• جمعی از فعالان حرکت ملی در داخل و خارجاعتماد ما از گوناذ فریبکار سلب شده است
• فرامرز دادرس حقوق بشر نسبی محکوم است
• برگردان: ا. م. شیریقرارداد استعماری بین افغانستان و آمریکا
• ارسالی صمیمیکلاشنیکوف؛ شاعری که مخوف‌ترینترانه مرگ را سرود
• خلیل الرحمن سلحشورچه کسی پیروز خواهد شد؟ گولن یا اردوغان !
• یادداشت «جیمی کارتر» در واشنگتن‌پستمردم سوریه باید در یک «انتخابات آزاد» سرنوشت خود را تعیین کنند
• ترجمه توسط حمید محویایالات متحده کمک های نظامی خود رابه واسطه های سوری متوقف کرد
• حزب کار ایران(توفان)در پس پرده روابط ایران و آمریکا
• برگردان و پی نوشت: ا. م. شیریمربیان آمریکائی ویتالی کلیچکو
• ترجمه توسط حمید محویسوریه : کشتاری به نام «عدرا».
• فرزاد رمضانی بونشمرز تاجيكستان با افغانستان و رويكرد روسي در آستانه ۲۰۱۴
• ناصر اصغریبازگشت سوسیالیسم به آمریكا
• ا. م. شیریچقدر کلمات معصوم اند!
• ترجمه توسط حمید محویپس «انقلابیان» سوری کجا رفتند؟
• مترجم: ا. م. شیریافغانستان در برنامه های استراتژیک ایران
• اسماعیل هوشیارحرفش غلط نبود ولی حق با اون نبود....
• دکتر خلیل ودادبازیها در جنگ شبکه های جاسوسی در افغانستان
• دکتر حمیدالله مفید نیلسون ماندیلا
• ناصر اصغریوقتی كه امیدها به یأس تبدیل شوند!
• مترجم: ا. م. شیریدر پشت صحنه توافق با ایران در ژنو
• فرزاد رمضانی بونشروابط ترکیه و روسیه و یا روابط رقیبان همکار
• اسماعیل هوشیارانسان تاثیرگذار و تاثیرپذیر !
• ترجمه توسط حمید محویماندلا و اسرائیل
• علی صدارتبه همین یک قلم عکس نگاه کنید
• ترجمه و مقدمه از: ا. م. شیرییاران الـیور تامبـو
• آسوشیتدپرسزندانبان ماندلا از دوست خود می گوید
• فرزاد رمضانی بونشتاپی، گام هایی برای اجرا و چالشهای مداوم فرارو
• حزب کارایران(توفان)من کمونیست نیستم اما غیر از آنها کسی ندانست که ما چه می گوئیم
• اسماعیل هوشیارآمریکا متعهد است یا نگران !؟
• شباهنگ راددانشگاهها و جنبش دانشجوئی
• صبا راهیمن این کشور را دوست دارم، شما هم دوست دارید؟
• فرامرز دادرس شیمون پرز، و سران عرب، در یک کنفرانس سرّی
• ترجمه توسط حمید محویسخنرانی بارک اوباما
• شباهنگ رادتوافق ژنو و اعلام علنی روابط جمهوری اسلامی با غرب (امریکا)
• ترجمه و پی نوشت: ا. م. شیریتحریمهای آمریکا علیه ایران یا شمشیر دو لبه
• ارسالی صمیمیاوکراینی‌ها به چه چیز اعتراض دارند؟
• ترجمه توسط حمید محویشصت و یکمین واقعه نگاری سیاست بین المللی
• بیانیه حزب کار ایران(توفان)حق مسلم ایران در مسئله هسته ای
• ترجمه توسط حمید محویچرا مذاکرات هسته ای با ایران شکست خورد؟
• برگردان از روسی - دوکتور سید احمد جهشپرواز خطرناک امریکائیان ازمناس به اکتاو
• ترحمه توسط حمید محویفرانسوا هولاند، صهیونیست همیشگی
• اسماعیل هوشیاردرحاشیه توافق غرب و حکومت اسلامی درژنو !
• شباهنگ راددولت اعتدال و ضمانت اعتدال در جامعه!
• محمد عارف عرفان جنگ مواد مخدردرافغانستان
• حزب کارایران آمریکا از ایران چه می خواهد؟
• ترجمه توسط حمید محویاسرائیل کنگرۀ ایالات متحده را خریداری کرده است
• فرامرز دادرسآیا موج تازه ترور ها در فرانسه آغاز شده است ؟
• احمد جاويد شکیب په جاپان کې د امریکا نظامي هډي او د امریکايي عساکرو جنایات
• مترجم: ا. م. شیریدر خاورمیانه نهایتا سه نیرو شکل گرفت
• فرزاد رمضانی بونشتندروهای سلفی و مسأله بازگشت از زمین تمرین سوریه
• ترجمه توسط حمید محویحقیقت به عنوان شرط پیروزی
• علی صدارت ابهام در لائیسیته و نیاز به شفاف‌گردانی این و سایر مفاهیم مردمسالاری
• ترجمه توسط حمید محویسوریه : جنگ برای گاز و لوله های گاز ادامه دارد!
• ترجمه توسط حمید محویجنگ و گاز طبیعی
• مترجم: ا. م. شیریدر باره ایران، عربستان سعودی و صد سالگی نظام ذخیره فدرال(*)
• ترجمه توسط حمید محویاتمی (زدائی) اروپا
• اسماعیل هوشیارچه خبر از ژنو!؟
• ترجمه توسط حمید محوی100000 شهید برای ژنو 2
• فرامرز دادرس شش به علاوه آخوند در ژنو ، فرانسه به دنبال چه می باشد؟
• شباهنگ راددر گرامیداشت کُشتار زندانیان سیاسی
• مترجم: ا. م. شیریذخیره کوکائین آمریکا- سلاح تحریکات
• ترجمه توسط حمید محویرم، پایتخت صلح جهانی
• أوسط نیوزجزئیات کامل طرح بندر بن سلطان برای سرنگونی بشار اسد
• ترجمه توسط حمید محوی«زیر چشمان ما»
• سیمون هندرسون راه های هماوردی عربستان با آمریکا به روایت اندیشکده واشنگتن
• ارسالی صمیمیوقتی محاسبات امنیتی مرکل بر هم می‌ریزد
• اسماعیل هوشیارلاتهایی که دیپلمات هم میشوند !
• ارسالی صمیمیشاهزاده چارلز : درگیری‌های سوریه به دلایل اقتصادی است!
• ا. م. شیریرسوایی در نشست بین المللی برندگان جایزه صلح نوبل در ورش
• ترجمه توسط حمید محویالیزه زیر شنود موساد
• ترجمه توسط حمید محویحقوق بشر در صفحۀ اول
• ترجمه توسط حمید محویخودکشی جمعی نزد سعودی ها
• ترجمه توسط حمید محویانسان شناسی جنگ
• ترجمه توسط حمید محویجنگ در عراق و افغانستان
• جلال بايانی کاوشــــــــــــــگربزرگ‌ترین جنایتکاران قرن 21
• شباهنگ رادپایانی فقر و اعدام، در پایانی رژیم جمهوری اسلامیست
• اسماعیل هوشیاردردهای ما !
• سرلوڅ مرادزیامریکا ته د نوازشریف پرسفر لنډه کتنه!
• برگردان: نادرآیا آمریکا و ناتو جایگزین سازمان ملل متحد می‌شوند؟
• حزب کارایران( توفان) دریای مدیترانه گورستان پناهندگان
• ترجمه و اطلاعیه مترجم: ا. م. شیریسوریه و نفت
• ترجمه توسط حمید محویچه کسانی مسئول غریق های لامپدوزا هستند؟
• فرزاد رمضاني بونشتركیه و نگاه به شكل گيري روابط راهبردي با پاكستان
• کمپین حمایت از زلزله زدگان قاراداغ/بهره برداری یا کمک رسانی ؟
• نوشته: دکتراسد محسن زادهبا من به شمارش مرده ها بیا!
• نووستیواکنش پوتین به عدم شرکت اوباما در نشست سران اپک
• نویسنده : مهرالدین مشیدمبارزۀ عدم تشدد از گاندی هند تا گاندی سرحد و سرنوشت پشتون های آنسوی دیورند
• واشنگتن‌پستفوکویاما: آمریکا از دموکراسی‌های ثروتمند جهان جدا افتاده است
• فرزاد رمضانی بونشدو قطب شانگهای و مساله عضویت دائم ایران
• آسوشیتدپرسآمریکا دیگر رهبر جهان نیست
• ارسالی صمیمیعامل شکست آمریکا و فرانسه در جنگ ویتنام درگذشت
• فرامرز دادور باز هم در باره وظیفه جمهوریخواهان آزادیخواه
• ترجمه توسط حمید محویکودکان حملۀ شیمیائی،به وسیلۀ دارو بی هوش شده بودند!
• حزب کار ایران (توفان) تعیین سیاست راهبردی امپریالیسم، به لبخند و لحن وابسته نیست
• مترجم: ا. م. شیریسخنرانی اوباما در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مناقشه با واقعیات
• روﯾﺘﺮزﺷورش ھمﺣزﺑﯽھﺎی ﺑرﻟوﺳﮑﻧﯽ ﻋﻠﯾﮫ وی
• ارسالی صمیمیاوباما: جمهوری‌خواهان باج می‌خواهند/تعطیلی دولت میلیاردها دلار خسارت وارد می‌کند
• پروفسورحبیب الرحمن هالهپاکستان؛ به مثابۀ یک تومور خبیثه در قلب آسیای جنوبی
• مترجم: ا. م. شیریماشین چاپ پول یا زندگی
• خبرگزاری فرانسه اعلام آمادگی سوسیال دموکرات‌های آلمان برای ائتلاف با مرکل
• ترجمه و پی نوشت: ا. م. شیریجنگ در سوریه و دلار
• صبا راهیدر حاشیه شروع روابط علنی بین آمریکا و رژیم اسلامی وابسته به آن
• فرامرز دادرسپشت پرده ملاقات حسن روحانی و فرانسوا اولاند
• رويترزمركل آينده آلمان را موفقيت آميز خواند
• اسماعیل هوشیارتوقف تاکتیکی در آخرین ایستگاه خاورمیانه !
• رویترزاولاند همچنان نامحبوب است
• واهاب تبریزلیحملات شیمیایی انجام شده در سوریه
• ترجمه و توضیحات: ا. م. شیریجایگزین سوریه
• شبکه خبری دویچه‌وله چالش‌های دولت جدید آلمان
• hossein salariدختران تونسی فریب خورده و برای جهاد جنسی عازم سوریه شده اند
• ترجمه توسط حمید محویطرح روسیه برای سوریه : پایان جهان تک قطبی
• خبرگزاري آسوشيتدپرسچالش هاي صدراعظم آلمان براي پيروزي در انتخابات
• ترجمه توسط حمید محویجنگ در سوریه : جنگی برای انرژی
• آسوشيتدپرسانتخابات آلمان و رقيبان آنگلا مركل
• آسوشیتدپرستحویل اطلاعات زرادخانه‌های سوریه به سازمان منع تسلیحات شیمیایی
• ناصر اصغریدخالتهای خارجی و متدهای متفاوت
• شباهنگ رادسازمان اکثریت و یادمان قربانیان کُشتار زندانیان سیاسی تابستان شصت وهفت
• ترجمه توسط حمید محویسوریه مداخلۀ اختیاری با بهانه ای تردیدآمیز!
• ترجمه توسط حمید محویاسرار گاز شیمیائی اسرائیلی ها
• خبرگزاري آلمانافشاي مشاركت آلمان در توليد سلاح هاي شيميايي سوريه
• صداي كامرون با ابتكار روسيه، جهان چند قطبي در حال شكل گيري است
• انیس نقاشحمله آمریکا به سوریه منتفی است/ رژیم‌های عربی بازندگان تحولات سوریه
• رمزي كلارك: دوران خود محوري امريكا به سر آمده است
• ارسالی صمیمیبه بهانه سالگرد آغاز جنبش ضدسرمایه‌داری آمریکا
• ارسالی صمیمیجنبش اشغال وال استریت چه بود؟
• سی ان انبرژینسکی و کیسینجر: آمریکا قبل از توافق با مسکو درباره سوریه در مسیر اشتباه بود
• دردسر تازه نیروهای ناتو برای خروج از افغانستان
• نشریه «اشترن»رقابت شانه‌به شانه مرکل و رقبایش در آخرین هفته مانده به انتخابات پارلمانی
• ترجمه توسط حمید محویصنعت دروغ پردازی و جنگ امپریالیستی
• مترجم: ا. م. شیریعقلانیت غربی
• ايتارتاسروسيه و آمريكا بر سر عدم استفاده از زور در سوريه توافق كردند
• هارون عزيز بحران سوريه در امتداد سلطه جويي غرب برخاورميانه است
• تحلیل-لس‌آنجلس‌تایمزآمریکا دیگر تافته‌ای جدا بافته نیست!
• اسماعیل هوشیارپازل سیاسی بسته شدن قرارگاه اشرف
• ترجمه و زیرنویس: ا. م. شیریبلژیکی رها شده از اسارت افراطیون، از حقایق سوریه پرده برمیدارد
• ترجمه توسط حمید محویعصر روشنائی علیه استعمار
• ترجمه توسط حمید محویتدارکات جنگ منطقه ای
• ترجمه و متمم از: ا. م. شیرییهودیان آمریکا اوباما را به جنگ تشویق میکنند
• ترجمه توسط حمید محویگفتگوی شبکۀ تلویزیونی «روسیا تودی» با مادر مقدس آنیس مریم دو لاکوروآ
• ترجمه توسط حمید محویاتحاد بین ایالات متحده و القاعده در سوریه
• روزنامه ي فرانسوي زبان لوتاندر صورت حمله به سوريه وقوع جنگ جهاني دور از ذهن نيست
• رویترزمنزوی شدن اوباما با کاهش حمایت از حمله به سوریه
• رييس آكادمي ژئوپليتيك فرانسه حمله به سوريه خطر بروز جنگ جهاني سوم را در پي دارد
• روزنامه الوطن بررسی کردچرا آتش اوباما برای حمله به سوریه سرد شد؟
• رویترزهزینه 8 تریلیون دلاری جنگ‌های اخیر کار را برای اوباما در سوریه سخت کرده است
• یادداشت: ابوالفضل جهانی‌پورآبروی نداشته آمریکا و باتلاقی که هر روز عمیق‌تر می‌شود
• «دیلی‌تلگراف» گزارش از آمادگی ارتش سوریه برای حمله خارجی/ حمله تغییری در میدان نبرد ایجاد نمی‌کند
• شباهنگ رادکُشتار زندانیان سیاسی دههی شصت، نمادی از ماهیت رژیم جمهوری اسلامی
• صبا راهیاوباما: سوریه باید تنبیه شود! دنیا: جنایات آمریکا نیز باید تنبیه شود!
• داود پورصحت حمله احتمالي آمريكا به سوريه و اوج گيري مخالفت ها
• ارسالی صمیمیبرگزاری روزه و دعا توسط پاپ برای سوریه
• اسماعیل هوشیاربعد از قتل عام !
• ارسالی صمیمیچین چند ناو جنگی به سواحل سوریه اعزام می‌کند
• رویترزپوتین بازی سوریه را از اوباما برد/ اوباما مرد تنهای نشست گروه ۲۰
• ارسالی صمیمیسياستمدار كهنه كار آمريكايي حمله نظامي واشنگتن به سوريه را غيراخلاقي خواند
• ترجمه توسط حمید محویتروریست ها اعتراف کردند که مسئول «حمله با سلاح شیمیائی» بوده اند
• Президент РоссииИнтервью Первому каналу и агентству Ассошиэйтед Пресс
• ارسالی صمیمیهشدار پوتین به غرب درباره «اقدام یک‌جانبه» علیه دمشق/در صورت حمله سیستم‌های دفاعی دیگری به آن می‌فروشیم
• پاپ فرانسیس مخالفت مجدد با جنگ علیه سوریه
• چامسکیحمله به سوریه جنایت جنگی است
• اسماعیل هوشیاراین پایان خونین با آن نورافکن سیاسی !
• ارسالی صمیمینماينده مجلس آلمان:ديگر نمي توان دروغ هاي كاخ سفيد را باور كرد
• علی قنادیاختیارات جنگی رئیس‌جمهور و کنگره آمریکا در سوریه
• فرزاد رمضانی بونشاخوان المسلمین مصر و سناریوهای محتمل و غیر محتمل تر فرارو
• نوشته ع . بصیر دهزادسوریه در عمق فاجعه تکرار شده افغانستان ( 1980-1992)
• ارسالی صمیمیچرا جهان در حمله به سوریه با اوباما همراهی نکرد؟
• مترجم: ا. م. شیریاروپا بمنزله مستعمره آمریکا؟
• بهانهلیکونکۍ : دکتور طاوس وردک
• علی رستمینیرنگ دسیسه سازی در شرق میانه پیشنه تاریخی دارد
• کریم پوپلچرا جنگ در سوریه و کشورهای عربی است
• ارسالی صمیمینماينده انگليسي: غرب به دنبال تغيير رژيم در سوريه؛ سلاح شيميايي بهانه است
• رابرت فيسكحمله به سوريه و معيار دوگانه غرب/ احمقانه ترين جنگ در دنيا ي مدرن
• برگردان: ا. م. شیریقطع سر، تجاوز به عنف و آدمخواری- ارمغان دمکراسی غربی
• اسماعیل هوشیارانتخاب جام با شما ؛ زهر با ما !
• ترجمه توسط حمید محویپیش از آغاز جنگ علیه سوریه :جان کری در نقش کولین پاول
• International Action CentreWAR ALERT: Syria in danger of U.S.bombing
• ابراهیم شیریمعمای بزرگ «شیمیائی»
• از : عليرضا جباري فرجام يك حمله احتمالي
• فرامرز دادورشرایط سیاسیِ ایران و وظایف اپوزیسیون جمهوریخواه
• صمیمیروسیه در بزنگاه تاریخی/حفظ پرستیژ بین‌المللی یا پذیرش قدرت‌نمایی آمریکا
• صمیمیحيات سياسي وزير خارجه تركيه به بشار اسد گره خورده است
• علیرضا کریمی تبعات بین‌المللی، منطقه‌ای و داخلی تجاوز احتمالی غرب به سوریه
• ارسالی صمیمیمذاکرات آمریکا با «پدر طالبان» به در بسته خورد
• ارسالی صمیمینسل نارنجی ویتنام
• فرزاد رمضانی بونشجدایی طلبی در سین کیانگ و رویکرد چینی سازی پکن
• ارسالی صمیمیتماس تلفنی کری با معلم، عقب‌نشینی سیاسی یا سرگشتگی دیپلماتیک؟
• ناصر اصغریآنان كه آرزوهای خود را در پیروزی روحانی دنبال می كنند
• مفاهیم را بخاطر منافع شخصی نباید مخدوش کرد!
• اسماعیل هوشیارطلب بخشش به سبک اونا...!
• ارسالی صمیمیدیکتاتورهای مخلوع از کجا آمدند و به کجا رفتند؟
• ژباړه : نوروهاب څپاندپاکستان به په ۶ میاشتو کې نوي ترهګریز لوي ډګر شي
• نوشته : اسد محسن زادهشرق میانه، قربانی بازیهای قدرت
• حزب کارایران(توفان)بمناسبت شصتمین سالگرد کودتای ننگین 28مرداد
• گلوبال تايمزانقلابهاي عربي فرصتي براي اقتصاد چين
• محمد عالم افتخارچرا مصر را هم؛ خون و مرگ و ماتم فرا گرفت؟
• ارسالی صمیمیواشنگتن پست: مصر، بحران هويت
• شباهنگ رادکُردستان در 28 مرداد 58
• رویا برومندآیا دولت تدبیر و امید روحانی برای همه ایرانیان است؟
• ارسالی صمیمیفرمانده آمریکایی: آینده افغانستان به سربازان خارجی بستگی دارد
• اسماعیل هوشیارنقبی بر کنگره ملی کردستان عراق !
• حزب کارایران(توفان)بمناسبت صدو هفتمین سالگرد انقلاب مشروطه ایران
• ترجمه: ابتهاج عبیدیدرگیری های کهن قومی در افغانستان
• اسماعیل هوشیارترکیب واقعی کابینه ؛ تضادها و روشها...!
• ترجمه و پایان سخن: ا. م. شیریما به پدر بزرگان خود، به مدافعان میهن خیانت کردیم
• ارسالی صمیمیمارتین دمپسی: اسد قدرت فزاینده‌ای به دست آورده است
• ارسالی صمیمیانتخابات پيش روي تاجيكستان و معادله حمايت پوتين
• مترجم: ا. م. شیریباجگیر دلاری
• منتظر یک دیدگاه جدی !
• سیامک ستودهیادداشت های نه چندان پراکنده در باره انقلاب مصر- قسمت سوم
• احمد صبریسناریوی اشیا نورانی و طالع بینی گون آذ تی وی
• ارسالی صمیمیواشنگتن‌پست: سقوط «الخالدیه» شکستی استراتژیک برای مخالفان اسد بود
• ا. م. شیریدر مصر چه میگذرد
• رسول پویانپاکستان، بر سر دوراهی انتخاب
• نویسنده : مهرالدین مشیدبازی های اسلام آباد با واشنگتن و بازی هر دو با کابل
• مترجم: ا. م. شیریجهان زیر کلاهک آژانسهای امنیتی آمریکا و بانکها
• ترجمه توسط حمید محویاتحاد «شورشیان» فرومی پاشد :
• اسماعیل هوشیارسلام برکمیساریای عالی پناهنده و افلاطون....
• داریوش اردبیلی خان دره سیاردبیل ـ حمام ؛ شیکاگوـ گون آذ
• نویسنده: مهرالدین مشیدرخداد های مصر، اسلام گرایی تازه به دوران رسیده را در آزمون جدید گذاشت
• مترجم: ا. م. شیریآمریکا- اتحادیه اروپا: تجارت «آزاد» زیر کلاهک الکترونی
• سرلوڅ مرادزید نواز شریف حکومت او د ترهګرۍ نوې څپې
• سوریه؛ تمرینگاهی برای تروریست‌های آسیای مرکزی
• ارسالی صمیمیدود آتش سوريه بر فراز خاورميانه
• ارسالی صمیمیسناتور آمریکایی خواستار تشدید فشارها بر مسکو برای استرداد «اسنودن» شد
• تحلیل-نیویورک‌تایمزپشت پرده وقایع مصر و سوریه
• ارسالی صمیمیاذعان یک روزنامه آمریکایی به ارتقای جایگاه اسد و نشانه‌های عقب‌نشینی مخالفان
• اجلال قوامیدر غياب جامعه مدني
• اسماعیل هوشیاروطن با طعم شریعت واتم !
• مترجم: ا. م. شیریرسوائی جاسوسی و چشم انداز «ناتوی اقتصادی»
• عتیق الله مولوی‌زادهرئیس جمهوری با رأیی 18 میلیونی در ایران!
• راشا تودي آمريكا پايگاه نظامي 34ميليون دلاري خود را در استان هلمند افغانستان تخريب مي كند
• ترجمه توسط حمید محوی«شورشیان» گاز سارین به کاربرده اند
• اردوپوینتپشت‌ پرده تلاش هند برای اثرگذاری بر روند مذاکرات قطر
• شباهنگ رادجامعۀ مصر به کدامین سمت می‏رود؟
• ملیت بررسی کرددوستی خاله خرسی «اردوغان» برای «مرسی» دردسرساز شد
• ارسالی صمیمیدمپسی: با چالشی 10 ساله در سوریه مواجهیم/دموکراسی‌سازی به زمان نیاز دارد
• درسهای لیبی و جهاد در خاورمیانهمترجم: ا. م. شیری
• محمدعارف عرفانفروپاشی کابوس اخوانیت در مصر
• طرابیکاخوان المسلمین و سقوط تلخ
• حزب کارایران(توفان)انقلاب در مصر، علیرغم کودتای نظامی تداوم دارد
• حزب کار ایران (توفان)چهارده میلیون نفر نمایش انتخابات را تحریم کردند
• فرزاد رمضانی بونشتقویت موقعیت استراتژیک ایران در منطقه با خط ‌آهن ترکمنستان-افغانستان-تاجیکستان
• ارسالی صمیمیبرکناری مرسی و مبارک از دیدگاه رسانه‌های غربی
• اسماعیل هوشیارتحولات اخیرمصردرقلب بهارعرب !
• مترجم: ا. م. شیریچگونه آنگلوساکسونها از آلمانها جاسوسی میکنند
• ارسالی صمیمیهند درخواست افغانستان را براي تامين سلاح براي اين كشور رد كرد
• چرا اوباما از واژه «کودتا» در خصوص برکناری مرسی استفاده نکرد؟
• تحلیل- تایممصر در بحران، اوباما بی‌توجه!
• به گزارش حمید محویکشتی کنتنری «مول کامفورت» در اقیانوس هند غرق شد
• فرزاد رمضانی بونشخط‌ آهن ترکمنستان–افغانستان–تاجیکستان و رشد همگرایی منطقه‌ای
• برگردان: ا. م. شیری«مقابله با شیطان» غرب در سوریه
• شباهنگ رادچه کسانی در جنگِ سوریه ذینفع‏اند؟
• ارسالی صمیمینگاهي به عضويت كرواسي در اتحاديه اروپا
• برژینسکیبهار عربی به نفع آمریکا نبود و واکنشی علیه رژیم‌های فاسد است
• ارسالی صمیمیآلمان:جاسوسي اينترنتي آمريكايي ها يادآور اقدامات خصمانه دوران جنگ سرد است
• ارسالی صمیمیاعتراف آلمان به جاسوسي در افغانستان
• محمد حسنین هیکل تحلیل هیکل از سخنان اخیر مرسی
• سازمان دفاع از حقوق بشر کردستاندهم تیرماه ،آغاز هفتمین سال حبس کبودوند
• آیا «محمد مرسی»، مصر را به سرنوشتی نامعلوم سوق خواهد داد
• معصومه محمدپورمسیر دشوار ماندلا ماندن
• سلیم صافیمیزبانی قطر و نقش کشورهای همسایه افغانستان در پیشبرد مذاکرات صلح
• ارسالی صمیمیمک کین: پوتین هنوز یک کله گنده کا.گ.ب است
• پوتین:‌ «اسنودن» در روسیه است/ او را به آمریکا تحویل نمی‌دهیم
• ارسالی صمیمیرئیس جمهوری برزیل پیشنهاد همه‌پرسی داد
• ارسالی صمیمیآرزوهای بزرگِ جان کری
• ارسالی صمیمینقش 2 افسر قطری در انتقال سلاح‌های شیمیایی به «خان العسل» سوریه
• ارسالی صمیمیدختر خردسال سوری که پیش چشمش پدر و مادرش را کشتند
• مترجم: ا. م. شیریطلای بانکهای مرکزی: تاریخ مصادره آرام (۲)
• ف. گبررسی تبلیغ شرکت در انتخابات
• فرامرز دادور & جمشید کوثری آیا انتخابات اخیر آزاد بود؟ همراهان را چه میشود!
• ارسالی صمیمیمعترضان به مداخله نظامی آمریکا در سوریه تظاهرات می‌کنند
• اسماعیل هوشیارتغییرحسن روحانی یا شرایط جهانی !؟
• شباهنگ رادانتظارات و توقعات بعد از انتخابات!
• ارسالی صمیمیچرا پنتاگون واقعا نمی‌خواهد در سوریه مداخله نظامی کند؟
• ارسالی صمیمیپوتین تلاش‌های گروه 8 را ناکام گذاشت
• ارسالی صمیمینقش ناتو در جهان امروز
• اسماعیل هوشیارعلائم پیروزی انتخابات حکومت اسلامی !
• ارسالی صمیمیاهداف آمریکا از مسلح کردن مخالفان سوریه چیست؟
• ارسالی صمیمیچامسکی: سیاست‌های آمریکا با نظام‌های دموکراتیک همخوانی ندارد
• ارسالی صمیمیپوتین: غرب می‌خواهد به کسانی در سوریه سلاح بدهد که گوشت انسان می‌خورند
• صبا راهیسرمایه داری الهی با نبوغ ماتحت المتفکرین امام زمانی!
• مترجم: ا. م. شیریطلای بانکهای مرکزی: تاریخ مصادره آرام (۱)
• حزب کار ترکیهپیرامون تحول حوادث جاری در ترکیه
• کمیته میهنی در دفاع از ایران (خارج کشور) نه به ناامیدی، ایستادگی در مقابل امپریالیسم، صهیونیسم و هواداران داخلی آنها
• ارسالی صمیمیشكست سياست ضد سوري قطر/ امير سخت به تكاپو افتاده است
• ارسالی صمیمیدرگیری معترضان با پلیس برای بازگشت به میدان «تقسیم»
• برگردان و مؤخره: ا. م. شیریمصادره سپرده های بانکی بمثابه چشم انداز جهانی
• برگردان: احمد مزارعی«هیئت شریعه» حلب٬ این گونه طفلی را اعدام کرد!
• ارسالی صمیمیرقابت روسيه و آمريكا براي توسعه نفوذ خود در آسياي ميانه از نگاه تحليلگران منطقه
• عزیز آریانفردر ترکیه چه می گذرد؟
• شبکه فعالین دموکراتیک حرکت ملی آذربایجان – تبریزانتخابات یازدهمین دوره ی ریاست جمهوری و توهمات گوناذ
• حزب کار ایران (توفان)انتخابات تقلبی را تحریم کنیم و تحقق آزادیها و حقوق دمکراتیک را برای خلق ایران طلب نمائیم
• فرامرز دادور نگاهی به انتخابات و نقش اپوزیسیون آزادیخواه
• کمیته میهنی در دفاع از ایران (خارج کشور)یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری یا عقب نشینی خطرناک در نبرد بزرگ
• ارسالی صمیمیشكاف اختلاف نظر میان نخست وزیر و رییس جمهوری تركیه عمیقتر می شود
• عطوان آتش سوریه دامن اردوغان را گرفت
• شباهنگ رادمعانی و مفاهیم انتخابات در ایران
• برگردان و پسگفتار: ا. م. شیریشور و شوق طلائی در اطراف «بازل III»
• ارسالی صمیمیعربستان و قطر تاكنون ۹ میلیارد دلار پول به شورشیان سوری داده اند
• اسماعیل هوشیارمقاومت رهبری مجاهدین ودولت آمریکا !
• سرلوڅ مرادزیمسلم لیګ: د پیرنګي ډله
• علی صدارتاینجانب را با چوب اپوزیسیون نرانید!
• برگردان: منوچهر مرزبانيانبا پیونک یانگ به چه زبانی باید سخن گفت
• ترجمه توسط حمید محویقدرت های اروپائی القاعده را با خرید نفت غارت شده از سوریه تأمین مالی می کنند
• مهدی سامعحماسه خامنه ای، یک سوگُلی و دو طَرد شده
• شباهنگ راددر یادمان جان‏باخته‏گان سوّم خرداد پنجاه!
• ترجمه توسط حمید محویایالات متحده در جنگ چریکی و سرّی در سوریه شکست خورد
• ترجمه٬ زیرنویس ها و توضیح: احمد مزارعیسقوط شهر قصیر بدست ارتش ملی سوریه٬ عمر بحران را کوتاه و موجب فروپاشی دشمن خواهد شد
• فرامرز دادورجایگاه اپوزیسیون جمهوریخواه در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری در ایران
• ترجمه: صبا راهیساخت و تامین مالی دگر اندیشی در آمریکا
• فرزاد رمضانی بونش بررسی ابعاد احتمال حمله‌ی پاکستان به وزیرستان
• نويسنده: فرزاد رمضانی بونشآذربایجان و رويكرد خروج آهسته نخجوان از وابستگي به ايران
• فرزاد رمضانی بونشاسرائیل در جمهوری آذربایجان : تلاش برای نفوذ یا مهار
• فرزاد رمضانی بونشنواز پاکستان را به کدام سمت خواهد برد؟
• ارسالی صمیمینقش پررنگ احزاب افراطی پاکستان در پیروزی «نوازشریف»/احتمال تقویت طالبان قوت گرفت
• اسد محسن زادهمسوولیت امریکا در قبال تجاوز پاکستان برافغانستان
• ا. م. شیریسازمان دیده بان حقوق بشر هم آدمخواری را محکوم کرد!؟
• اسماعیل هوشیاردرلایه های این تب زرد !
• ارسالی صمیمیهیایویی برای هیچ/ امنیت افغانستان در دستان معامله‌گران
• سرلوڅ مرادزینواز شریف، ډیورڼدکرښه او د روستیو ناندریو پیر
• ترجمه توسط حمید محویدموکراسی؟ تنها برای «قوم اربابان»
• سرلوڅ مرادزیټولټاکنې به د پاکستان روان کړکېچ نور هم ژور کړي
• ارسالی صمیمیپوتین: نیروهای ائتلاف موفقیتی در مبارزه با تروریسم در افغانستان نداشته‌اند
• ارسالی صمیمیچامسکی: ارتش پاکستان باید از مداخله مداوم در کشور دست بردارد
• شباهنگ رادپاسخ چیست؟
• علیرضا کریمی10 نکته در خصوص تجاوز اسرائیل به خاک سوریه
• ارسالی صمیمیاهداف پشت‌پرده آمریکا در انتخابات پاکستان
• اجلال قواميجامعه مدني و يك چالش اساسي
• مترجم: ا. م. شیریزودپز آمریکائی
• ترجمه توسط حمید محویواشینگتن سوریه را به اشغال تهدید کرد
• مترجم: ا. م. شیریجنگهای آمریکا و دستکاری شعور
• ترجمه توسط حمید محویتمدید مأموریت نظامی آلمان در افغانستان
• شباهنگ رادجنایتی دیگر در بنگلادش
• ترجمه توسط حمید محویحقوق بشر و دولت پلیسی، قانون و عدالت
• ارسالی صمیمیناهمسویی میان فرانسه و آلمان در حال تشدید است
• برگردان: حوا بختياريبعد از ده سال چه بر سر عراق آمده ؟
• ترجمه٬ زیرنویسها و توضیح: احمد مزارعی ارتش سوریه در انتظار چه بود تا جنگ را بپایان ببرد؟
• ارسالی صمیمینگرانی مقام های آلمانی از احتمال افزایش حملات تروریستی
• مهدی سامعجنتی شو با کدام خروجی؟
• ترجمه و زیر نویس : احمد مزارعیآمریکای مأیوس …و تهدیدات سترون
• فرزاد رمضاني بونشمتغيرهاي دخيل در عادي سازي روابط تركيه و اسرائيل
• اسماعیل هوشیاربرخورد نزدیک ازنوع سوم !
• ارسالی صمیمیسرمقاله گاردین: آمریکا باید بازداشتگاه گوانتانامو را تعطیل کند
• ارسالی صمیمیچین: آمریکا داور جهانی نیست
• فرزاد رمضاني بونشافزايش روابط امريكا و ازبكستان، اهداف و نگاه دو جانبه
• ارسالی صمیمیرییس جمهوری جدید ونزوئلا: دولت من، دولت معجزه ملی خواهد بود
• مترجم: ا. م. شیریکودتای نظامی در آمریکا
• سرلوڅ مرادزیعوامي نشنل پارټي: ټولټاکنېاو ځنځیري قتلونه
• ارسالی صمیمینیروهای آمریکایی باید در افغانستان بمانند
• اسماعیل هوشیارژئوپلتیک غیرانتفاعی مجاهد خلق !
• گرداننده – دوکتور سید احمد جهشمحاصره و تروریزم : کوریا، امریکا، چین وخطرجنگ
• اسماعیل هوشیاردرحاشیه انتخابات پیش رو !
• عبدالله باویبرای امپیریالیسم ، دنیا روستای می لای است
• ارسالی صمیمیشهرهای آمریکا در اعتراض به نقض حقوق بشر در گوانتانامو نارنجی شد
• ترجمه توسط حمید محویچهرۀ خشونتبار استعمار نوین در افغانستان
• سرلوڅ مرادزی هند او پاکستان: یو، نیک او بل بد او شریر ګاونډی
• حزب کارایران(توفان)این بلای زمینی تا کی؟
• فعالان ضد جنگتظاهرات در دالاس در اعتراض به افتتاح کتابخانه جورج بوش
• داهر جمائیلدو جنگ رهبری شده علیه عراق
• ارسالی صمیمیتصاویری از جشن‌های گسترده در پی مرگ تاچر؛ از لندن تا گلاسکو
• فرزاد رمضاني بونشخط قرمز اردوغان و كشور علوي در سوريه
• ارسالی صمیمیمرگ مارگارت تاچر در سن 88 سالگی
• مترجم : احمد مزارعیجهانیان باید برای نجات سوریه ٬ برعلیه جنگ آمریکا ٬ عربستان و اسرائیل متحد شوند
• ارسالی صمیمیفیدل کاسترو: جنگ اتمی کره بر 70 درصد جمعیت جهان تاثیر خواهد گذاشت
• م . ر ا دکره شمالی و احتمال جنگ اتمی
• ترجمه توسط حمید محویجنگ«غیرقانونی» علیه عراق
• حزب کار ایران (توفان)سند سازی بر ضد دولت کره شمالی ادامه دارد
• ترجمه توسط حمید محویفرانسه می خواهد «شورشیان سوریه» را مسلح سازد!
• ارسالی صمیمیچرا کره شمالی آمریکا را تهدید می‌کند؟
• فرامرز دادور نگاهی تاریخی به جنبشهای ملی-دمکراتیک و چشم انداز دمکراسی در ایران
• ارسالی صمیمیارتش سوریه داریا را به جهنم تروریست‌ها تبدیل کرد/ناکامی دیگر برای غرب در سوریه
• ارسالی صمیمیمقام تونسی: در صدد توقف فعالیت سازمان های جذب کننده مزدور برای جنگ در سوریه هستیم
• ارسالی صمیمیآیا ترکیه در آستانه نظام فدرالی قرار دارد؟
• ارسالی صمیمیهزینه جنگ آمریکا در عراق و افغانستان چهار تا شش تریلیون دلار خواهد بود
• شباهنگ رادانقلاب از کدام راه و طریق!
• ب. الف. بزرگمهرچه کسانی در پیِ نابودی مردم جهان هستند؟
• ترجمه توسط حمید محویدر اسرائیل، اوباما در حالی که جنگ را تدارک می بیند
• ترجمه توسط حمید محویپل هوائی سی آی ای برای مسلح کردن «شورشیان»
• مترجم: ا. م. شیرینظام بانکداری جهانی در حال احتضار
• ترجمه توسط حمید محویسوریه : تروریست های القاعده
• ترجمه توسط حمید محویدستانتان از سوریه کوتاه!
• ترجمه توسط حمید محویلیبی : شورشیان بودند که بمباران می کردند، نه قذافی
• ترجمه توسط حمید محویدشمن برتری جوئی و بی عدالتی واشینگتن
• مترجم: پيام پرتوىجنگى که از مدتها پيش برنامه ريزى شده بود
• م . ر ا دپیام نوروزی و پیروزی عبداله اوجالان
• شباهنگ راددر یادمان جان‏باخته‏گان چهارم فروردین سال شصت ‏و ‏یک!
• مترجم: ا. م. شیریمافیای جهانی مواد مخدر را چه کسی رهبری می کند
• دوکتورصلاح الدین سعیدي - سعید افغانی عوامل سیاست دوگانـﮥ پاکستان!
• ارسالی صمیمیعبدالله اوجالان خواستار برزمین گذاشتن سلاح شد/سیاست به جای سلاح
• نویسنده فرامرز دادرس سوریه، صحنه غم انگیز یک جنگ غیر مستقیم میان ایران و غرب
• مترجم: ا. م. شیریمافیای جهانی مواد مخدر و بانکها
• مترجم: پيام پرتوىحقايق در مورد وضعيت اقتصادى ونزوٸلا
• م . ر ا دعراق ده سال بعداز اشغال نظامی
• غلام مصطفی بیدار ملل متحد بایدبیطرف باشد
• ترجمه توسط حمید محویهنر گرانبهای قتل قانونی : هوگو چاوز در فهرست ایالات متحده
• ارسالی صمیمی‌آنجلس‌تایمز از طرح‌ «سیا» برای حملات هوایی در سوریه خبر داد
• ترجمه توسط حمید محویافشای شبکه های تروریستی پاریس
• ترجمه توسط حمید محویآموزش نظامی شورشیان سوریه در اردن
• حزب کارایران(توفان) چه حکومتی در ونزوئلا بر سر کاراست
• حزب کارایرانهرج و مرج در نظام مافیائی سرمایه داری جمهوری اسلامی
• فرامرز دادرسسازمان سیا به شمار ماًمورین خود در عراق می افزاید
• ارسالی صمیمیدستور کار اوباما: مداخله نظامی مستقیم در سوریه
• ارسالی صمیمیتحلیل آسوشیتدپرس از تاثیر منفی مرگ هوگوچاوز بر بازار جهانی نفت
• ارسالی صمیمیچاوز درگذشت، اما ایدئولوژی سیاسی او زنده است
• ارسالی صمیمیجسد چاوز مومیایی و به نمایش گذاشته خواهد شد
• ارسالی صمیمیراز محبوبیت چاوز
• ترجمه توسط حمید محویبرای پایان بخشیدن به اسطورۀ کندی
• ترجمه توسط حمید محویبرای همیشه، فرمانده هوگو چاوز !
• رحمت اله روانوینزویلا خپل باتوراوانقلابي مشرله لاس ورکړ
• ترجمه توسط حمید محویحقوق زنان، جنگ ایالات متحده – ناتو
• ترجمه توسط حمید محویمنطقه : ایالات متحده، خاورمیانه، روسیه و اتحادیۀ اروپا
• ا. م. شیریبمناسب درگذشت هوگو چاوز
• ارسالی صمیمیهوگو چاوز درگذشت
• م . ر ا ددر گذشت هوگو چاوز رئیس جمهور ونزوئلا
• فرامرز دادرسارتش آمریکا باید کمر بند ها را دو بار سفت کند
• شباهنگ رادجنگ قدرت و انتخابات
• ترجمه توسط حمید محویبدتر از «شوتزپاه»!
• نویسنده : مهرالدین مشیدنشست لندن نفس تازه و فرصت های جدید برای اسلام آباد
• وطن اوغلیلطیفه های حسنی !
• احمد تبریزینگاهی به بیانیه 16 ماده ای شورای موسوم به شورای ملی
• هومن اسماعیلی فرعملکرد ترکیه در جهان اسلام
• ارسالی صمیمیغرب به القاعده سلاح می‌دهد تا مردم را در سوریه قتل‌عام کند
• فرامرز دادرسپشت پرده گفتگوی شاهزاده رضا پهلوی با تلویزیون چین
• ترجمه توسط حمید محویتجاوز جنسی به بانوان زندانی در عراق
• فرزاد رمضانی بونش ترکیه و تضعیف حزب اتحاد دمکراتیک کردستان سوریه
• برگردان: شهباز نخعيیک دهه گمراهی راهبردی
• برگردان: منوچهر مرزبانيانعلوی های سوری، بازیچه سرنوشتی عجیب
• ترجمه توسط حمید محویواشینگتن حملۀ تروریستی به دمشق را محکوم نکرد
• ارسالی صمیمیدکترین چاوز برای تشکیل قطب قدرت آمریکای جنوبی - آفریقا
• م. ر ا د کنفرانس اتمی آلماتا و تغییر استراتژی غرب
• ترجمه توسط حمید محویفرانسه «خسارات جانبی» در بمباران هوائی مالی را پنهان می کند
• ارسالی صمیمینقش حمایتی واشنگتن در تاجیکستان و سیاست مقابله‌ با نفوذ روسیه
• ترجمه توسط حمید محویوقتی که سناتور استرالیائی از مالزی اخراج می شود
• آمریکا اطلاعات سری خود را از افغانستان خارج می‌کند
• نویسنده : مهرالدین مشیددر نشست کنفرانس همکاری های اسلامی در قاهره از احمدی نژاد با بوت استقبال شد
• ترجمه توسط حمید محویانسانی از تبار پایان حقوق اجتماعی
• ارسالی صمیمیاکوادوری ها در انتخابات ریاست جمهوری فردا به رافائل کورئارای می دهند
• اسماعیل هوشیارشرم کنید برای تغییر !
• ترجمه توسط حمید محویسامر عیسوی زیر نگاه بی اعتنای جهان به مرگ نزدیک می شود
• فرامرز دادرس‌روزنامه‌نگاران جاسوس و جاسوس‌های روزنامه‌نگار
• فرزاد رمضاني بونشعلل تداوم اختلافات مرزی سه كشور تاجيكستان، قرقيزستان و ازبكستان و آينده فرارو
• حزب کارایران بمناسبت سالگرد انقلاب شکوهمند بهمن 57
• نویسنده : مهرالدین مشیدبازی های سیاسی اسلام آباد در برابر کابل تغییر می کند، نه استراتیژی آن
• شباهنگ رادتجربه و سنت به‏جا مانده از سیاهکل
• فرزاد رمضانی بونشگزينه مهاجرت و نگراني هاي مسیحیان خاورمیانه عربي
• غلامعلی بیگدلی زمستان می رود و رو سیاهی به مثلث بیق می ماند
• عزیز آریانفرامریکا با ایران کنار می آید؟
• ارسالی صمیمیکنفرانس امنیتی مونیخ؛ نمایشی از ناتوانی غرب در حل مسائل بین المللی
• مترجم: ا. م. شیریجنگ اقتصادی برای نظم جدید جهانی
• سیامک ستودهیادداشت های بظاهر پراکنده در مورد انقلاب مصر – قسمت دوم
• برگردان: جمیل شیرزاددست آورد یا بلاتکلیفی های جان آلن در آستانۀ خروجش از افغانستان
• ترجمهء بهروز عارفیشلومو ساند : «جناح چپ صهیونیستی همان اندازه استعمارگر بوده که جناح راست آن»
• ترجمه توسط حمید محویدرام تاریخی جنگ داخلی آمریکا
• ارسالی صمیمینظری بر ارکان و قواعد رقابت‌‏های سیاسی در پاکستان
• ارسالی صمیمیرسانه های غربی تصویرنادرستی از کره شمالی ارایه می دهند
• مترجم: پيام پرتوى از افغانستان تا مالى
• مترجم: ا. م. شیریدر باره رتبه بندی «فوربس» و افسونگری متواضعانه بانکداران جهان
• شباهنگ راداعدام قربانیان نظام به بهانۀ برقراری امنیت جامعه!
• ترجمه توسط حمید محویگروگان گیری در الجزائر : جعبۀ پاندورا(1) در مالی (مالیستان)
• ترجمه توسط حمید محویمرگ مضنون آرون سوارتز
• ترجمه: اکبر تک دهقانانتقال تدریجی بخشی از ذخایر طلای آلمان به این کشور
• اسماعیل هوشیارترکش کدام سیاست !؟
• ترجمه توسط حمید محویدست پنتاگون پشت مداخلۀ فرانسه در مالی
• ترجمه توسط حمید محویتروریسم با چهرۀ انسانی :تاریخ اسکادران مرگ آمریکائی
• اکبر تک دهقانمنصور اسانلو
• ترجمه توسط حمید محویتهاجم زمینی فرانسه به مالی با حملۀ زمینی آلمان ادامه می یابد
• فرزاد رمضانی بونشباکو از سیطره‌ی نفوذ مسکو خارج می شود؟
• سرلوڅ مرادزید کشمیر جبهه او د پاکستان کورنی انفجار!
• ترجمه توسط حمید محویپروندۀ کشور مالی : صدای بی صدایان
• مدخل و ترجمه: ا. م. شیریدر باره ابرنهاد، یا کمیته ۱۴۷
• فرزاد رمضانی بونش هراس اقلیت های سوری از مخالفان اسد
• ترجمه توسط حمید محویترسیم مجدد آفریقا : ایالات متحده از القاعده در مالی پشتیبانی می کند،
• سلام خاندپاکستان حکومت ته ضرب الاجل
• ترجمه توسط حمید محویلشگر کشی فرانسه به شمال کشور مالی
• ترجمه توسط حمید محویجنگ الکترونیکی از طریق تروریسم رایانه ای
• ترجمه: اکبر تک دهقانسیاست اقتصادی دولت جدید ژاپن علیه رکود اقتصادی
• برگردان از انگلیسی --- دوکتور سید احمد جهشنقشه رهنما توسط عناصرخاین به سوریه جهت خدمت به امپریالیستها وسلاطین خلیج
• ترجمه: اکبر تک دهقانمخالفت با سیاستهای ریاضتی در آلمان
• ترجمه و توضیحات توسط ا. م. شیریترور دانشمندان، مقصر کیست و چه باید کرد؟ (۱)
• ارسالی صمیمیقلب آلمان و ماراتن اقتصادی نفس گیر
• ترجمه و پی نوشت: ا. م. شیریراجع به ضرورت ملی کردن نظام ذخیره فدرال آمریکا
• ترجمه: اکبر تک دهقانتوافق دولت آمریکا و بانکهای عامل بحران
• ترجمه توسط حمید محویمبارزۀ ضد امپریالستی دولت-ملت و مردم سوریه
• ارسالی صمیمیبازی دولت اوباما با کارت جمهوریخواهان
• ارسالی صمیمیباراک اوباما؛ قدرتمندتر از دور نخست
• شباهنگ رادجمهوری اسلامی مسبب اصلی مصائب اجتماعی
• ارسالی صمیمیپاپ:درگیری‌های سوریه جز ویرانی برجا نمی‌گذارد/ حقوق بشر ابزار تحقق تمایلات فردی شده است
• فرزاد رمضاني بونش كاميابي ها و ناكامي هاي سياست خارجي تركيه در سال 2012
• ترجمۀ حمید محویحق مداخله یا حقوق بین الملل؟
• فرزاد رمضاني بونشنگاه جدي تر رياض به افغانستان، اهداف و چشم انداز
• ترجمه: اکبر تک دهقانقدیمی ترین بانک سوئیس و تبانی مالیاتی در آمریکا
• مترجم: ا. م. شیریدر حسرت آینده
• آرمین عبدی تبریزی*رضا خان دوم و رویاهای بی پشتوانه‌اش
• اسماعیل هوشیاروضع کی خوبه !؟
• الماس فرضیکردستان، مسئله ملی و ناسیونالیسم
• ارسالی صمیمیصدر اعظم آلمان از مردم کشورش خواست خود را برای سالی سخت آماده کنند
• ارسالی صمیمیبوی تعفن خشونت از معاملات تسلیحاتی آلمان با عربستان بلند می شود
• هادی مولوی نیاژانویه سیاه در غرب
• فرامرز دادور اپوزیسیون جمهوریخواه و قدرتهای خارجی
• ترجمه توسط حمید محویارتش آزاد سوریه همچون ستاره ای مرده می درخشد
• درآمد و ترجمه گزارش توسط: ا. م. شیریسوریه از چشم شاهد عینی
• ارسالی صمیمیپهپادهای آمریکایی پرندگان کشتار در افغانستان
• اسماعیل هوشیارچه آغازی و چه پایانی !؟
• ترجمه توسط حمید محویشهر کوچک نیوتان در وحشت
• مدخل و ترجمه توسط: ا. م. شیریطلا و «پایان جهان»
• غلامعلی بیگدلی، دکتر در حقوق از دانشگاه تولوز فرانسهنقش لائیسیته در راستای بر پایی حاکمیت قانون
• ارسالی صمیمیسی دقیقه بامداد صدای سناتورهای آمریکایی را درآورد
• فرامرز دادور هدف از تشکیل اتحادیه جمهوریخواهان دمکراتیک چیست؟
• ترجمه توسط حمید محویفاجعۀ بشری سازمان یافته توسط ایالات متحده و ناتو ؟
• شباهنگ رادوقتی گرگ‏ها به جان هم می‏افتند
• ترجمه توسط حمید محویبشار الاسد به نفع مخالفان اسلامگرا کناره گیری کند
• صاءب خواجه ای دو روی یک سکه
• ترجمه و پی نوشت: ا. م. شیریحمله بشردوستانه به سوریه در ۱۵۰ سال قبل
• ترجمه و پی نوشت توسط: ا. م. شیریچاپ ۱۶ تریلیون دلار از سوی بانک مرکزی آمریکا و توزیع آن بین بانکها
• فرزاد رمضاني بونشبحرين و نقش متغيرهاي كلان در آينده سياسي آن
• شباهنگ رادآتش‏سوزی مدارس در ایران
• ترجمه توسط حمید محویتی یری میسان : «تروریست های سوری توسط ارتش آزادیبخش کوزووو آموزش دیده بودند»
• ترجمه و پی نوشت از: ا. م. شیریاز لیبی تا مالی- رضایتمندی قطر
• نویسنده :مهرالدین مشیدرسوایی های جنسی نظامیان امریکایی را شرمسار و کاخ سفید را تکان داد
• ا. م. شیریتفرعن فرعون جدید مصر و قیام توده ای علیه او
• اکبر تک دهقانمقطع 30 خرداد مصر
• ترجمه: اکبر تک دهقانتصویب وام جدید بین المللی به یونان در پارلمان آلمان
• ترجمه توسط حمید محویبه «منطقۀ آزاد» در حلب خوش آمدید
• ارسالی صمیمیمرسی در محک قدرت
• فلسطین با 138 رای مثبت به عنوان کشور ناظرغیرعضو سازمان ملل درآمد
• ا. م. شیریپروژه آلترناتیوسازی یا موج تازه حمله به جنبش عدالتخواهی
• ارسالی صمیمیتایم:مرسی یا ارتش، کدامیک اوضاع مصر را کنترل خواهد کرد؟
• بهروز عارفيمصر، از ديکتاتوري نظامي تا ديکتاتوري مذهبي؟
• ا. م. شیری پیرامون کنفرانس پراگ
• اسماعیل هوشیاراسپاگتی درظرف خاورمیانه !
• ترجمه توسط حمید محویچرا آمریکائی ها باید به جنگ های خود ساختۀ کشورشان خاتمه دهند
• ارسالی صمیمیاشپیگل:حماس در نهایت برنده بزرگ حمله به غزه خواهد بود
• ب. الف. بزرگمهر«حماس»، نیرویی مردمی یا آتش بیار کارزار سیونیستی ـ امپریالیستی؟
• اسماعیل هوشیاردنیا بعد از پیروزی اوباما !
• ارسالی صمیمیچین؛ کشوری با یک حزب و دو ائتلاف
• ترجمه و متمم از: ا. م. شیریروسیه بی برژنف
• ارسالی صمیمیسیاستمدار کهنه کار انگلیسی: ناتو در افغانستان ناکام شده است
• ارسالی صمیمیخوزه موخیکا، فقیرترین رئیس‌جمهوری جهان
• ترجمه: اکبر تک دهقاننتایج نشست وزرای دارائی کشورهای گروه 20 در مکزیک
• ارسالی صمیمیروسیه تهدید نظامی علیه آمریکا را اعلام کرد
• ب. الف. بزرگمهرنوکرانی خوب و کارآزموده، یکی از دیگری خندان تر!
• ب. الف. بزرگمهربه یاوه گویی های بیشرمانه و نیرنگبازانه ی سخنگوی وزارت جنگ «یانکی ها» پاسخی کوبنده دهیم
• اسماعیل هوشیاردائی جان ناپلئون جهانی !؟
• ارسالی صمیمیبشار اسد: دولت سوریه با حمایت مردم بر تروریست ها پیروز می شود
• اکبر تک دهقانفرصتی تاریخی برای رشد جنبش انقلابی- دموکراتیک!
• ارسالی صمیمیباراک اوباما برای چهار سال دیگر سکان هدایت کاخ سفید را به دست گرفت
• ارسالی صمیمیاوباما-رامنی چه کسی پیروز انتخابات فرداست؟
• ترجمه و پیش درآمد: ا. م. شیریدادگاه اروپا اسناد کاتین را جعلی شناخت
• ترجمه توسط حمید محویهنر جنگ :سلاحی به نام سکوت رسانه ای
• ترجمه:احمد مزارعیاسرائیل ٬ تروریسم و نژادپرستی را در مدارس دولتی تدریس میکند
• اسماعیل هوشیارنخواستن یا نتوانستن ..... !؟
• م . را دایران و انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
• ترجمه: اکبر تک دهقانتوافق پیرامون خطوط کلی نظارت بانکی در اروپا
• مهرالدین مشیدچرخش اسلام آباد به سوی مسکو رویکردی تاکتیکی بوده نه استراتیژیک
• ارسالی صمیمیآسوشیتدپرس: پایانی برای جنگ افغانستان متصور نیست
• ا. م. شیریجایزه ساخاروف، جایزه ننگ و مداخله گری
• ارسالی صمیمیانتخابات پارلمانی اوکراین- امید حزب حاکم برای حفظ قدرت
• برگردان: ا. م. شیرییورو، رؤسای جمهور آمریکا و طلا
• ارسالی صمیمیهفته نامه روسی: دامن زدن ترکیه به بحران سوریه خودکشی ژئوپلیتیکی است
• ترجمه توسط حمید محویباززائی یگان های استعماری در لیبی
• ارسالی صمیمیپنج نکته‌ درباره انتخابات آمریکا
• خیبریارازاد بلوچستان یوه هیله!
• ترجمه توسط حمید محویآیا قتل عام ارامنه توسط دولت عثمانی تکرار می گردد؟
• الماس فرضیگربه های عابد شده
• ارسالی صمیمیخطاب به اوباما و رامنی؛ مقام سابق سیا: بنغازی را فراموش کنید، بر پاکستان متمرکز شوید
• ترجمه توسط حمید محویونزوئلا : چرا هوگو چاوز در انتخابات پیروز شد
• صدیق رهپو طرزیشپیگل ( آینه)، در سنگر دفاع از آزادی
• ترجمه و توضیحات: اکبر تک دهقانتمایل آلمان به تغییر سیاست ریاضت اقتصادی در اروپا
• برگردان از انگلیسی رضا میر صالحیخالد عیسی : راه حل سیاسی بهترین گزینه برای کمک به سوریه است
• شباهنگ رادخیالات مجاهدین و موضع‏ی انقلاب
• حزب کار ایران (توفان)از حقوق ملل در مقابل امپریالیسم دفاع کنیم
• ترجمه و متمم از: ا. م. شیریتیمارستان نوبل
• ترجمه توسط حمید محویتحلیل سخنرانی فرانسوآ هولاند در سازمان ملل متحد
• ترجمه توسط حمید محویجنگ ایالات متحده، ناتو
• ترجمه و توضیحات: اکبر تک دهقانتراژدی اروپای متحد
• ترجمه توسط حمید محویعقب نشینی غرب از سوریه
• سرلوڅ مرادزی د سوات ملالې، نړۍ ته ټکان ورکړ !
• برگردان و توضیحات از: ا. م. شیری«پایان جهان» و بانک فدرال(۱)
• ترجمه و تحلیل: ا. م. شیریترکیه- سوریه: احتمال تجاوز نظامی
• شبکه اطلاع رسانی افغانستان طرح آمریکا برای افغانستان بعد از 2014 چیست؟
• ترجمه و پیشگفتار: ا. م. شیریجنگ نیابتی بعدی
• ارسالی صمیمیپرسش بزرگ غرب: چرا مردی که بوش را اهریمن خواند همچنان محبوب ونزوئلایی ها است؟
• نویسنده : مهرالدین مشیدچمهوری اسلامی ایران از فرازۀ انترناسیولیزم اسلامی تا فرود ناسیونالیزم ایرانی
• ارسالی صمیمیآلمان و اتحادی ناقص
• ترجمه: ا. م. شیریپوچگرائی لیبرالی بمثابه آخرین مرحله جهانی سازی
• ترجمه: ا. م. شیریصادرات دلار و جنگ- بنیان اقتصاد آمریکا
• ارسالی صمیمیناكارآمدي استراتژي اوباما در خروج از افغانستان
• ترجمه توسط حمید محویاز بن لادن تا مراح : از نماد تا تصویر
• نیما فرمین اتحاد پهلوی و رفسنجانی یا شورای فریب ملی !
• ترجمه توسط حمید محویایدئولوژی امپراتوری جنگ «به نام» قربانیان
• ترجمه و توضیحات از: ا. م. شیریدور جدید جنگ دیپلوماتیک علیه سوریه
• ترجمه توسط حمید محویپوسی رایوت و عفو بین الملل : انحطاط اعتراضات عمومی
• دکتر بیژن باران اصلاحات اجتماعی در خاور میانه
• ترجمه توسط حمید محویتاکتیک بی حرمتی به مقدسات
• برگردان: ا. م. شیریقتل سفیر آمریکا در لیبی، نماد شکست سیاست خاورمیانه کاخ سفید
• برگردان از: ا. م. شیری«دمکراسی» با سرنیزه تحمیل نمی شود
• منشاء خبر: رادیو صدای روسیهتروریسم چیست؟ تروریست کسیت؟
• شباهنگ رادبیاد یاران بیاد ماندنی
• برگردان و زیرنویس: ا. م. شیریاسرار ۱۱ سپتامبر
• دکتر بیژن باران براندازی و سکولاریزم در خاور میانه
• ترجمه توسط حمید محویویلیام انگدال :«فرانسه نقش آدم کش حرفه ای را در سوریه به حساب ایالات متحده به عهده گرفته است»
• ترجمه توسط حمید محویایالات متحده - ناتو یا شرکت سهامی تولید «دولت های ورشکسته»
• م . را دایران و پیام انتخاباتی باراک اوباما
• ترجمه و زیرنویس: ا. م. شیریبسوی نوسازی خانه اقیانوس آرام
• برگردان: ا. م. شیریترکیه، مقر تروریسم بین المللی
• ترجمه و توضیحات: ا. م. شیریتصادم اقتصادها. سیاست نسل کشی جهانی یا نئومالتوسیانیسم(۱)
• اسماعیل هوشیاریازدهم سپتامبردرآینه سیاست !
• ترجمه توسط حمید محویخسارات جانبی : پشت پردۀ حرکات خوف انگیز دولتی
• ترجمه توسط حمید محویاجلاس جنبش عدم تعهد در تهران...
• برگردان و زیرنویس: ا. م. شیریشبکه پلیم طرح «جاسازی» سلاح کشتار جمعی بواسطه بوش در عراق را متوقف کرد
• اسماعیل هوشیارحواشی دیداربانکی مون !
• ترجمه متن و تأملات از: ا. م. شیریکشتار در قبرستان
• فراخوان برای پایان بخشیدن به خشونت علیه سوریهترجمه توسط حمید محوی
• ترجمه توسط حمید محویسلاح های شیمیایی لیبی در دست «اپوزیسیون» سوریه؟
• ترجمه و یادآوری از: ا. م. شیریدشمنان سوریه هر چه بیشتر گیج شده اند
• ترجمه توسط حمید محویطرح اخضر ابراهیمی
• برگردان : دکتر اسد محسن زادهسارا واگن کنشت : میلیونرها میتوانند یونان را نجات دهند
• ترجمه توسط حمید محویاز کشتار معدنچیان ماریکانا تا کشتار چوپانان افغان
• رئیس جمهور فرانسوآ هولاند با «اپوزیسیون» سوریهترجمه از فرانسه توسط حمید محوی
• دکتر بیژن باران استبداد در خاور میانه
• مترجم: ا. م. شیریدموکراسی* بمثابه ابزار کشتار جمعی
• ترجمه توسط حمید محویاستراتژی امپراتوری برای نظم نوین جهانی
• م . ر ا دایران و شانزدهمین کنفرانس جنبش عدم تعهد
• گزارش از ارسلان مرشدي بشار اسد و استراتژي لبه پرتگاه
• ترجمة مهرداد امامیاشغال وال استریت: قدم بعدی چیست؟
• برگردان رضا میرصالحیمایکل مور : قاتلان تشنه به خون، طلیعه دار فرهنگ آمریکایی
• م . را دحمله به هواپیمای نظامی و فرار فرمانده کل ارتش آمریکا
• برگردان: ا. م. شیریکاندوم برای الهه عدل انگلیس
• دوکتور سید احمد جهشرجحان تفوق طلبی: ترکیه، ناتو و عبور بسوی جنگ
• ترجمه و توضیحات: ا. م. شیریفاجعه سوریه ادامه دارد
• م . ر ا د جان جولیان آسانژ در خطر است
• ترجمه و تفسیر از: ا. م. شیریچگونه غرب در جلو چشم ما توده ها را بانجام انقلابات «رنگی»، تحریک می کند
• نوشته دکتر اسد محسن زادهبهـارســوریــه یا بهـار نــاتـــو*
• ترجمه و توضیحات از: ا. م. شیریسیاستهای بزرگ و مواد مخدر
• اسماعیل هوشیارزلزله و پس لرزه های سیاسی !
• نگارش : شیده رُخ فروزگلوی دردمندان درچنگال خونین مافیای دارو و تجهیزات پزشکی
• ترجمه توسط حمید محویسوریه : نبرد حلب از دیدگان استراتژی از دمشق قابل تفکیک است، ولی معنای یگانه ای دارد!
• ترجمه توسط دکتر احمد مزارعیاعضای سازمان مجاهدین خلق در شهر حلب علیه دولت سوریه می جنگند
• ا. م. شیریلعنت خدا بر تو استالین!
• نویسنده: زلمی خلیلزادآنچه امریکا در سوریه باید انجام دهد
• دکتر بیژن باران علل عدم شکوفانی اقتصادی خاور میانه
• مترجم: ا. م. شیریکارگردانان و تهیه کنندگان نمایش خونین در سوریه
• ترجمه توسط حمید محویسوریه : ایالات متحده و تروریسم بین المللی...
• ترجمه توسط حمید محویافسران ترکیه و عربستان سعودی در حلب
• نیما فرمین آیا اوباما، فطریه ماه رمضان خود را به جمهوری اسلامی می پردازد ؟
• مترجم: ا. . شیرینبرد برای حلب
• مترجم: ا. م. شیریحلب از وجود شبه نظامیان آزاد شد
• نوشتۀ مالینو دینوچیامپریالیسم المپیک
• مترجم: ا. م. شیری«اتحاد مقدس»(۱) ایالات متحده آمریکا و «القاعده»
• نگارش : هرمز دامانوضعیت کنونیِ چپ ایران
• حزب کار ایران نفس ولایت فقیه و رژیم خودکامه مذهبی سرمنشاء مفاسد اقتصادی است
• ترجمه و تفسیر: ا. م. شیریسوریه: تروریستها زندگی ما را از هم پاشیدند
• ترجمه و تحلیل: ا. م. شیریاینک خشونتها در لیبی دیگر برای غرب موضوعیت ندارد
• سید احمد ضیا نوری میانمار : جنایات سنگین بشری در سکوت جهانی
• مجیب الرحمن ساپید سوریې کړکېچ او پایلې
• ترجمه و توضیح: ا. م. شیریجنگ داخلی یا تجاوز خارجی؟
• مترجم: ا. م. شیریلیبی: توحش تازه «انقلاب»
• مترجم: ا. م. شیریترور بمثابه ابزار «نظم جدید جهانی»
• عزیز آریانفر«اتحادیه اروآسیایی» :ساختار دگرگون سازنده جهان آینده
• ترجمه و توضیحات: اکبر تک دهقانچگونه آلمان از بحران بدهیها، سود میبرد!
• مترجم : پیام پرتویسوریه و تبلیغات جنگی
• عبدالحی نزهتبهار عربی !آتشفشان دمشق!
• اسماعیل هوشیارمسئله هسته ای و حقوق بشربهانه است !
• دکتر بیژن بارانشکنجه و استبداد
• سلام خان د پاکستان له خاورې بريدونه د زغم وړ نه دي
• ترجمه از فرانسه توسط حمید محویجنگ در تمام مرزها
• ارسالی ج.پلوشهسوریه سرزمین “انقلابیون آزادیخواه” یا مقری تازه برای القاعده
• حمید قدیمیركود اقتصادی، كابوس پیش روی اقتصاد آلمان
• م. رادجیمز هلمز جوانی که جامعه جهانی را تکان داد
• رسول پویانپس لرزه های آتشین جنگ سرد در خاورمیانه
• برگردان: ا. م. شیریافول غرب
• اکبر تک دهقانتسریع روند سرنگونی رژیم سوریه و تأثیرات آن بر ایران!
• ترجمه و توضیحات: اکبر تک دهقاناروپا و اشتراکی شدن بدهی بانکها و دولتها
• برگردان - دکتور سید احمد جهشروسیه بالای «ان. جی. او.» های غربی « به مثابه ایجنتهای خارجی» شرایط شدید وضع میکند
• سرلوڅ مرادزی د پنجاب د پراختیايي تګلارې نوې پړاو
• ترجمه و توضیحات: اکبر تک دهقاناروپا تحت فشار مؤسسات اعتبار سنجی
• ترجمه از فرانسه توسط حمید محویهنر جنگ : چاه بی انتهای افغانستان
• تکثیراز جهانگیر محبیبا قانون کار ونزوئلا آشنا شویم
• ترجمه توسط حمید محویدیک چنی متهم اصلی در عملیات تروریستی 11 سپتامبر است
• ترجمه و توضیحات: اکبر تک دهقانسودهای صدها میلیاردی تبهکاران بین المللی
• ترجمه و توضیح: اکبر تک دهقانتشدید روند منفی شرایط کار در آلمان
• ترجمه و توضیحات: اکبر تک دهقاننتایج اجلاس سران اروپای متحد
• برگردان: ا. م. شیریمدرسه مرگ در ناتو
• رحمت اله رواندپاکستانی چارواکو دخندا وړڅرګنده ونی
• ترجمه از فرانسه توسط حمید محویآیا جهان می تواند از تکبر واشینگتن جان سالم به در برد؟
• شباهنگ راداستمداد سازمان مجاهدین از سرمایه‏داران بین‏المللی
• ارسالی صمیمیآخرین حلقه از زنجیره رسوایی‌های ارتش آمریکا در افغانستان
• برگردان و پی نوشت از: ا. م. شیریقصیر: همه این چگونه آغاز شد؟
• نگارش : مرجان افتخاریلغو مجازات اعدام بدون هیچ قید وشرطی
• منصور احمد زی ا مریکا د د ښمنیو جوړولو په لټه کی
• اسماعیل هوشیارماراتن انسان و ارتجاع !
• ترجمه توسط حمید محویرئیس جمهور قدیمی آمریکا،اوباما را به قتل متهم دانست
• ترجمه توسط حمید محویاتحاد سه جانبه علیه سوریه
• نیما فرمین برنامه افق، رابطه چکمه و نعلین با سکولاریسم
• ا. م. شیرینقش تاریخی ترکیه در حوادث جهانی و منطقه ای
• برگرداننده: دوکتور علوم جلال بايانی [ احتمال عقد پيمان استراتژيک ايران با فدراتيف روسيه]
• رحمت اله رواندامریکا او پاکستان اړیکی ددښمنی بڼه غوره کوی
• اسماعیل هوشیاردرسوریه چه میگذرد ؟
• حمید محویگزارش پیرامون مراسم گرامی داشت مرگ 4 سرباز فرانسوی درولایت کاپیسا در افغانستان
• نیما فرمین کمپین رضا پهلوی، تاجگذاری بر سر خود و کلاه گذاری بر سر مردم ؟
• یونان در آستانه انتخاباتترجمه و توضیحات: اکبر تک دهقان
• ترجمه توسط حمید محویافشاگری های تازه دربارۀ قربانیان حوله
• ترجمه توسط حمید محویخسارات انسانی در«جنگ علیه تروریسم»
• ترجمه توسط حمید محویجنگ سوریه ممکن است به جنگ جهانی بیانجامد
• ژباړن: مجیب الرحمن ساپیحافظ الأسد، سوریه، بعث
• بر گردان: دکتور جهشباهمکاران نو،سازمان همکاری شانگهای به یک نیرویی برای امنیت، انکشاف و ثبات تبدیل میشود
• ترجمه توسط حمید محویویتنام : یادمان
• ترجمه توسط حمید محویتبلیغات جنگی ناتو : دولت سوریه به اعمال خشونت آمیز توسط اسکادران مرگ متهم شده است
• ترجمه توسط حمید محویواقعۀ حوله نشانی از کاستی های اطلاعاتی غرب در سوریه
• ترجمه توسط حمید محویبررسی عوامل جغرافیای سیاسی در جنگ امپریالیستی علیه سوریه :بخش دوّم
• ترجمه توسط حمید محویبررسی عوامل جغرافیای سیاسی در جنگ امپریالیستی علیه سوریه
• اسماعیل هوشیارشنیدی میگن ؛ مگه 4 ماهه به دنیا اومدی ؟
• شباهنگ رادسازمان دولتی را تنها با سازمان مسلح توده‏ای می‏توان در هم شکست!
• فرامرز دادرسسرزمین پناهندگان و اپوزیسیون‌های سیاسی
• ترجمه توسط حمید محویپس از کشتار حوله، ایالات متحده سوریه را به مداخلۀ نظامی تهدید کرد
• ترجمه توسط حمید محویکشتار شهروندان بی گناه برای توجیه جنگ بشر دوستانه
• سلام خانپاکستان د ترهگرۍ سره په مبارزه کی یو خنډ دئ
• مجیب الرحمن ساپی سوریه او د عنان د پروژې پای
• برگردان: جمیل شیرزاد اجلاس سران ناتو یا نمایش ناتوانی ؟
• نیما فرمینکنفرانس های بی محتوا و به ابتذال کشیدن دموکراسی
• ارسالی صمیمیپشت پای کپنهاگ به مرکل/دانمارک از طرح‌های اقتصادی اولاند حمایت کرد
• ارسالی صمیمیشکنجه به شیوه آمریکایی/83 بار «غرق مصنوعی» یک زندانی در یک ماه
• شباهنگ راداز عمل انقلابی تا بی‏تفاوتی عملی
• ارسالی صمیمیتسلط پوتين بر كابينه جديد دولت روسيه
• سرلوڅ مرادزی ایا د پاکستان ستراتیژی ریښتیا بدله شوې ؟
• برگردان: ا. م. شیرینظریه استالینی مبارزه طبقاتی در جامعه سوسیالیستی و اهمیت تاریخی آن
• سلام خان پاکستان باید خپل اقدامات روښانه کړي
• مجیب الرحمن ساپید چاراکو بدلون؛ بریا که ماتې؟!
• تکثیراز جهانگیر محبیآیا جهان رو به روشنایی است؟
• رحمت اله روانپه پاکستان کی پنځه زره دینی مدرسی ترهګر روزی
• ارسالی صمیمیفرانسوا اولاند كيست؟
• ترجمه : حمید محویبیراهه رفتن های اوباما
• وحید اصغری فعال سایبری حقوق بشر نامه به خانم گلشیفته فراهانی بازیگر سینما
• ترجمه : حمید محویروسیه خود را برای مقابله با حملۀ نظامی اسرائیل و آمریکا علیه ایران آماده می کند
• ترجمه توسط حمید محویدرباب جنایتکارانی به نام مدافع حقوق بشر و سازمان غیر دولتی = ناتو
• نوشته کریم پوپلآیا اسرائیل به مراکز اتمی ایران حمله خواهد کرد
• عبدالحی نزهتعربستان سعودی و بحران افغانستان
• سرلوڅ مرادزی پاکستان له ۲۰۱۴ کال مخکې د تجزيي خطر تهدیدوي
• اسماعیل هوشیارتب سرد سوسیالیست اورپایی !
• ح. حريف حقوق بشر امريکائی؟!
• الماس فرضی (صمد)جامعه ای بیمار و نظامی فاشیستی بنام جمهوری اسلامی
• حمید محویخلاقیت هنری مبارزۀ طبقاتی
• تحليل : دوکتور علوم جلال بايانیتنش ديپلوماتيک امريکا و پاکستان
• سلیمان کبیر نوریسیاهنامه ِ تازهء احمد رشید برای سیاه روزتر کردن افغانها
• اسدالله جعفریهمبستگی جهانی درشهادت هزاره های پاکستان
• کارزار مردمی ایران تریبونالدادگاه جمهوری اسلامی ایران برگزار می شود
• مترجم: کامران امین آوهاتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و کوردستان
• برگردان: ا. م. شیریسازمان ملل متحد از عامل تثبیت کننده صلح جهانی به سازمانگر جنگها بدل شده است
• کریم پوپل‏بازی تنگی هرمز
• تحليل از : دوکتور علوم جلال بايانی [ مرگ دستگاه استخبارات نظامی پاکستان «I . S . I » نزديک است]
• داکتر خلیل وداددرخواستهای جانب افغانی، یادداشت شده در جریان سفر
• دوکتور علوم جلال بايانی«ايران به مسلخگاه اقليت های مختلف بخصوص بلوچ ها مبدل گرديده اســــــــت
• ترجمه توسط حمید محویشکست طرح تعویض رژیم در سوریه
• گزینش وترجمه : رضا نافعیدرحاشیه کمپینِ صلح دراسرائیل
• ا. م. شیریاول یک سوزن به خود و بعد، یک جوالدوز به دیگران
• ظهور مجدد هندوستان در عرصه بين الملی بعد از ترور خانم اندرا گاندیبرگرداننده وتحليل : دوکتور جلال بايانی
• برگردان: ا. م. شیریتبلیغات ویژه و شایعه در جنگ اطلاعاتی
• دوکتور علوم جلال بايانی« امريکا و شرکا ؛ با قيمت خون انسان نــفـــت کار دارد »«!!!»
• اسماعیل هوشیاررفسنجانی بازهم آمد ....!
• ترجمه توسط حمید محویکلاهبرداری واشینگتن در رابطه با «حقوق بشر»
• مجیب الرحمن ساپی عنان او سوریې ته مهلت ورکول
• نوشتۀ جیمز پتراساتحاد سه جانبه علیه سوریه
• برگردان: ا. م. شیری«الجزیره»- سلاح تخریب جمعی
• اسماعیل هوشیاربعد ازنشست سران عرب !؟
• حزب کار ایران توفانآمریکا: رژیم ترور و ریاکاری
• ترجمه توسط حمید محویماجرای محمد مراح : می خواهند ما را گول بزنند
• اقتباس و تحليل از : دوکتور جلال بايانی[ پاکستـان تا سال 2015 ، قطعه ، قطعه و تـجزيه ميگردد ]
• برگردان: ا. م. شیریمکانیسمهای تجزیه اتحاد شوروی و «قاعده دومینو» (بخش پایانی)
• سلام خانښه به دا وی چې پاکستان همکاري وکړي
• ب. الف. بزرگمهر حسنک کجایی؟
• ب. الف. بزرگمهر دروغ هایی که آشکار می شوند!
• ترجمه توسط حمید محویظهور مجدد چین به عنوان قدرت جهانی
• ترجمه و تحليل از : دوکتور علوم جلال بايانی [ رژيم آخوندی ايران افغانستان را به لبنان دوم مبدل ميسازد ]
• ترجمه توسط حمید محویراهی که به مصیبت می انجامد
• یونس شاملیاستراتژی ما
• نوشتۀ ژان- کلود پای پدیدۀ «جنگ تمدن ها»
• ارسالی صمیمیمرگ نابوكو - امید اروپا برای قطع وابستگی به انرژی روسیه بر باد رفت
• عبدالحی نزهتگفتگو های نوروزی دوشنبه و سخن چند در باره ءتاجیکستان
• با مقدمه و برگردان: ا. م. شیریمکانیسمهای تجزیه اتحاد شوروی و «قاعده دومینو» (بخش نخست)
• ژباړه او زیاتونه: مجیب الرحمن ساپیاسراييل؛ استعماري نخشې او بشري حقونه
• تحليل و اقتباس : جلال بايانی[ پايان جهان تک قطبـــــــی ، رؤيای امريــــــــکايی ]
• نوشتۀ ژولی لوسکقتل 17 غیر نظامی افغان : انتقام با نقشۀ قبلی
• مجیب الرحمن ساپیعنان؛ سوریه او روسیه
• ترجمه توسط حمید محویماجرای محمد مراح : تروریسم، سرویس اطلاعاتی و سیاست
• شهباز نخعيوقتي پنتاگون به سوي اقيانوس آرام مي رود
• سلام خانپاکستان د ناورین په درشل کې دئ
• ترجمه توسط حمید محویتروریسم در فرانسه :
• اسماعیل هوشیاروقتی رادیو فردا تیترزد...!؟
• ترجمۀ حمید محویتأملات و مسائلی چند دربارۀ محمد مراح، در جریان حوادث اخیر فرانسه
• ترجمه توسط حمید محویدلایل عمیق پشتیبانی روسیه از سوریه
• شباهنگ راددر یادمان جانباخته‏گان چهارم فروردین شصت
• ترجمه توسط حمید محویفرانسه قهرمان اروپا در فروش اسلحه به عربستان سعودی
• میرویس جواد د ایران نوې توطيه
• ترجمه توسط حمید محویموساد و سیا موافق هستند :که ایران در جستجوی ساخت سلاح اتمی نیست
• ترجمه توسط حمید محویسوریه : سازمان عفو بین الملل به روسیه اولتیماتوم داد
• ب. الف. بزرگمهرما هرگز کشور شما را بمباران نمی کنيم. ما شما را دوست داريم!
• ترجمه توسط حمید محویچه کسی مسئول جنایات به وقوع پیوسته در سوریه است؟
• اسماعیل هوشیارنوروز 1391 !
• اقتباس و تحليل : دوکتور جلال بايانی ( دروغ امريکايـها شــــــــــــاخ دار اســــــــــــــــــــــــــت )
• شباهنگ راداوضاع کاری و معیشتی کارگرانِ ایران
• چیزهایی که مردم لیبی از دست دادند!
• ترجمه توسط حمید محویتاخت و تاز هوایی اسرائیل در آسمان غزه موجب مرگ 21 فلسطینی شد
• جبهه ملی ایران – آلمانبیانیه به مناسبت گرامیداشت 29 اسفند روز ملی شدن صنعت ایران
• ترجمه توسط حمید محویچندین سرباز در کشتار 17 غیر نظامی افغان شرکت داشته اند(1)
• ترجمه توسط حمید محویبی ثبات سازی سیاسی و جنگ منطقه ای طرحی برای قرن جدید آمریکایی
• ترجمه توسط حمید محویاوباما و پنتاگون طرح جنگ علیه سوریه را آماده می کنند
• ترجمه: ا. م. شیریسازمانهای غیردولتی: میسیونرهای امپریالیسم
• ب. الف. بزرگمهر مرده ای عمودی در کنار پرچمی که خود را با آن یکجا فروخت!
• حمید محویفریاد انتقام طالبان پس از کشتار 16 شهروند افغان
• علی کشگرهنر جنگ : ایران، نبرد لوله های گاز
• ترجمه توسط حمید محویچرا ایالات متحده نمی تواند دموکراسی داشته باشد؟
• اسماعیل هوشیارنقطه ؛ سرخط....!
• شباهنگ راددادخواهی تعدادی از زندانیان سیاسی سابق از صدای امریکا
• داکتر خلیل ودادپیرامون بررسی درخواستهای رئیس جمهورافغانستان
• ترجمه توسط حمید محویهلاری کلینتون و جنایات جنگی در خاورمیانه
• ترجمه توسط حمید محویسقوط دولت بشار الاسد حمله علیه ایران را تسهیل می سازد
• سرلوڅ مرادزی د بلوڅو په وړاندې سیمه ییزه جبهه پراخیږي
• ب. الف. بزرگمهررسوایی بازهم بیش تر رژیمی درمانده و آدمکش با فشار به کوشندگان حقوق بشر!
• ب. الف. بزرگمهریک دل میگه برو برو یک دلم میگه نرو نرو ...
• ترجمه توسط حمید محویفرانسه سانسور نظامی برقرار کرده است
• میرویس جوادایران؛ ښکاره ملګری، پټ دښمن
• سرلوڅ مرادزید افغان او پنجابي جګړه ادامه لري
• مجیب الرحمن ساپیبلوچستان؛ د امریکا او چین د سیالۍ ډګر
• ترجمه توسط حمید محویشورش افغانستان علیه اشغالگران آمریکایی
• نیما فرمین چگونه دموکراسی درقانون اساسی مشروطه پایمال شد ؟
• امیرهوشنگ تبریزیبی ثباتی در تصمیم گیری فعالان حرکت ملی در انتخابات به نفع کیست؟
• شباهنگ رادنسلی از تبار اصالت و پایداری
• سرلوڅ مرادزید بلوچستان روستیو پراختیاوو ته یوه کتنه
• برگردان: ا. م. شیریگله «دوستان» سوریه
• ب. الف. بزرگمهرشرایط انقلابی در یونان از هرباره فراهم می شود!
• ب. الف. بزرگمهرکشور مستقل فلسطین کِی و چگونه پدید خواهد آمد؟
• نوشته کریم پوپلچرا بلوچستان کشورآزاد باشد
• رحمت اله روانله بلوچستان نه پرته به د پاکستان وجود نیمګړی وي
• نگارش : یوسف زرکارسیاهکل به تاریخ تعلق دارد
• ا. م. شیریچه کسی باند موسوم به «ارتش آزاد سوریه» را مسلح می کند
• یونس شاملیدر باره پیشنهاد تشکیل شورای ملی
• منوچهر مرزبانيان مانيفستي که کم مانده بود تقدير آمريکا را رقم ديگري زند
• مترجم: ا. م. شیریقطعنامه ضد سوری، گوسفندان در یک ردیف راه می روند
• ترجمه توسط حمید محویشبکه های جاسوسی امپریالیسم جهانی و «بهار عرب»
• گزینش و ترجمه : رضا نافعی پادگان نظامی بزرگی به نام کشور اسرائیل
• کامبیز تبریزیفوتبال ، آذربایجان ، تراکتور سازی : اثبات شعور ملی یا انکار واقعیت ها
• فرامرز دادرس«امنیت از دیدگاه حکومت اسلامی»
• ترجمه: ا. م. شیریحقه بازان در سازمان ملل متحد، یا قطعنامه خونخوار
• حسین سالاریآیا شایسته است که برای رسیدن به چنین سرنوشتی فداکاری کردوجان داد‎
• ترجمه توسط حمید محویسوریه : جنگ بشردوستانۀ آینده توسط ناتو
• ترجمه توسط حمید محویپایان بازی در خاورمیانه
• نیما فرمینتوطئه دیگری برای به ابتذال کشیدن جایزه صلح نوبل
• جوانشیر اورملوهرکه ناموخت ازگذشت روزگار ؛ هیچ ناموزد زهیچ آموزگار
• برگردان: ا. م. شیریسوریه، در آستانه جنگ است؟
• مجیب الرحمن ساپید مصر او امریکا تقابل
• ب. الف. بزرگمهرهمه ی آنها با هم در تبهکاری ها دست دارند!
• نیما فرمین نقش سران نهضت آزادی ستیزدر انقلاب اسلامی
• اسماعیل هوشیاردرک ماهییت تغییر فاز !
• اسماعیل هوشیاربهارو خزان متعارف !
• فرامرز دادرسصدای آمریکا، در دامگه ساواک
• فرامرز دادرس«آیا خلیج فارس گورستان جمهوری اسلامی خواهد شد؟»
• ترجمه از فرانسه توسط حمید محویسوریه : حمص، شهری که در وحشت سازمان یافته توسط گروه های مسلح به سر می برد
• سرلوڅ مرادزید شرارت ځاله او د شیطان استازي
• مجیب الرحمن ساپیسوریه؛ ناتار او ګاونډیان
• ترجمه توسط حمید محویایران در مواجهه با تهاجم اتمی
• فرامرز دادرسچاق کردن چپق در برنامه افق
• برگردان و تفسیر: ا. م. شیریاسرائیل قصد دارد بهار آینده به ایران حمله کند
• ترجمه توسط حمید محویالجزایر : سازمان سیا برای چهار انجمن حقوق بشر پوشش مالی ایجاد کرده است
• اسماعیل هوشیارجنگ طلبان خوش نشین !
• ا. م. شیری«این هنوز از نتایج سحر است...»
• محمد یوسف13 ملیارد کرون در افغانستانستان به مصرف رسیده
• برگردان: ا. م. شیریجنگ بخاطر نفت ایران به تعویق می افتد؟
• جهانگیر محبیانقلاب کوبا وحمایت اززحمتکشان جهان
• نگارش : ی . صفاییچرا؟
• یونس شاملیمطالبه نظام سلطنتی خصومت با مردم ایران است
• محمد عالم افتخاربرژینسکی و آبدیت جهل « نفرین شدگان زمین»
• Frédéric LORDON پول واحد، معادله ای بی پاسخ
• مريم جزايريتحریم ایران، کشمکشهای جهانی، احتمال جنگ و چهباید کرد؟
• سلام خانامریکابه له افغانستان سره اوږودمهاله ستراتيژيکې اړيکې ولري
• برگردان: ا. م. شیریدروغهای جنگ (*)
• ارسالی صمیمینمایش انتخاباتی اوباما در سخنرانی سالانه برای كنگره
• گرداننده به فارسی : دوکتور جهش تصادم تمدن ها
• سلام خاندامریکا او پاکستان اړیکی دبل هر وخت په نسبت ډیری ترینګلي شوی دې
• ب. الف. بزرگمهرروس ها نیک می دانند، آغاز درگیری با ایران چه بسامدی پیرامون آن در پی دارد!
• ب. الف. بزرگمهر چگونه ریشه های بحران از هر سو نادیده گرفته می شود! ـ بازانتشار
• ب. الف. بزرگمهر یانکی ها، کاربرد چُماق «طالبان» را همچنان خوش دارند!
• شباهنگ رادبه پا خیزید! و از هم‏اکنون انقلاب را بدیل جنگ قرار دهید!
• ب. الف. بزرگمهرجاسوسان و مزدوران بیگانه
• ب. الف. بزرگمهراین عالیه!
• ا. م. شیریپنجمین دانشمند هسته ای ایران ترور شد
• ارسال توسط امیر کشفیبیانیۀ راسل - آنشتاین
• ب. الف. بزرگمهربه این می گویند: دوست ناتو!
• شباهنگ رادجهان در سال گذشته!
• ب. الف. بزرگمهر گامی دیگر در فرارویی جنگ پنهانی به جنگی آشکار!
• فرشید یاسائیحکومت اسلامی و سیاست خارجی اش
• پاتریک حیم زادهبرنده جنگ لیبی کیست؟
• ا. م. شیریکلمه رمز: «استالین»
• سلام خانهیلاری کلینتون:طالبان و القاعده را ما بوجود آوردیم
• شباهنگ رادجنگ، تجاوز و عواقب آن
• مجیب الرحمن ساپید ایران نوی فشار
• سرلوڅ مرادزی د یوه لیوني څرګندونې ، که د پنجاب ستراتیژي
• اوکتایشمارش معکوس پایان حکومت شیطانی بنی عباس ایران آغاز شد
• مجیب الرحمن ساپی عراقی ایتلاف د ماتې په درشل کې
• اردوان روزبه «آیا جنگ سرد برای ایران آغاز شده است؟»
• شباهنگ رادحزب حکمتیست و آینده‏ی آن!
• ترجمه توسط حمید محویسوریه : قتل عام ناتو نزدیک است
• برگردان: جمیل شیرزادزمینه سازی برای آیندۀ افغانستان
• مترجم: ا. م. شیریدیکتاتوری مالی جهانی و ایران
• ا. م. شیریواقعیت کدام است و موضع اصولی کدام؟
• فرامرز دادرسرابطه هیولای قندهار و سردار مستطیل
• دو خبط سياسى پاکستان نبى حيدرى معلم
• فواد پامیرینقش پاکستان و ایران در کنفرانس بن دوم
• گزارنده: عزیز آریانفرافغانستان باید پیش از رفتن ارتش امریکا بیطرفی خود را باز یابد
• ترجمه توسط حمید محویتدارکات جنگی علیه سوریه و ایران
• علی دیانتیآیا ملاهای ایران از پروژه اتمی خود دست برمیدارند؟
• ترجمه: ا. م. شیریکودتای بانکداران
• مترجم: ا. م. شیریایران- نامزد نوبتی برای «دمکراتیزاسیون»
• منوچهر صالحیآتش‌بیاران جنگ
• خلیل ودادپیرامون بررسی درخواستهای رئیس جمهورافغانستان
• ودات کورشونانسانیت کجایی؟
• یونس پارسا بنابجهانی گرائی روسپیگری در فاز فعلی گلوبالیزاسیون
• ترجمه: ا. م. شیرینقش جدید ناتو
• مریم جزایریمُدل لیبی!؟
• نویسنده فرامرز دادرس، پژوهشگر و کارشناس اطلاعاتیجنگ بیرحمانه میان برادران قاچاقچی
• صبا راهیتولیدکنندگان سلاح شکنجه و کُشتارجمعی!
• حمید محویتصویر انسان قربانی و بازگشت بربریت
• مصطفی رشیدیتین ایجرهای جنگ جو و بشارت رهایی ایران
• حمید محویچهرۀ جنگ. شهادت کوبندۀ یک سرباز قدیمی
• هاتف رحمانیابرهای جنگ بر فراز ایران
• برگردان یدالله سلطان پوراخباری از جهان
• عدالتدانستن و علاقه به‌دانستن
• حمید محویحقیقت دربارۀ موضع گیری غرب در رابطه با سوریه
• مترجم: ا. م. شیریدیکتاتوری مالی جهانی و ایران
• رضا فانی یزدی مشوقین و توجیه گران حمله نظامی به ایران چه می گویند!؟
• محمد عالم افتخار «جامعـــهء جهــانی» یا کــانون توطئــه هــای جهــانی؟!
• روسيه: هرگز اجازۀ تکرار «سناريوی» ليبی را نمی‌دهيم
• عدالتحمله آمريکا به آفريقا
• عدالتدرس‌های ليبی
• مترجم: هاتف رحمانیبرای سرنگون کردن قدرت انحصارها به جبهه اجتماعی مردم نیازمندیم
• وکیلیندای مسئولیت‌پذیری تشکیلاتی
• خلیل ودادپیرامون گسیل دواطلبان بین المللی تحت نظارت ملل متحد جهت همکاری در امر بازسازی افغانستان
• برگردان یدالله سلطان پورپیران غنی ـ جوانان فقیر
• ترجمه توسط حمید محویایالات متحده نیروهای نظامی ا ش را در خلیج فارس تقویت می کند
• نوشتۀ میکیس تئودوراکیسنامۀ سرگشاده به مردم اروپا
• مترجم: مهرگانانقلاب سوراخ شده
• غزال طبری لطفا ما را با خودتان قاطی نکنید!
• گرداننده به فارسی – دوکتور جهشاستعما ر 2.0 خوش آمدید؟!
• برهان عظیمی ضربات وحشیانه پلیس
• مترجم: ا. م. شیریسیاست کنونی آمریکا در قبال ایران، ناگزیر به جنگ منتهی خواهد شد
• حمید محویعواض تمایلات سرمایه داری لیبرال در فرانسه
• فرامرز دادرسجمهوری اسلامی از هر سوراخی شا نس می آورد!
• عبدالحی نزهتسیاست های دوگانۀ امریکا در منطقه وافغانستان
• مترجم: ا. م. شیری... بهر جنگ آماده شو!
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویناتو در نقش کشتارگرجمعی(بخش سوم)
• عدالتانقلابيون بايد ديوانه باشند
• مرسده محسنی بعد از ۲۳ سال، یادم می آید...
• عدالتددمنشی تکان‌دهنده
• شباهنگ رادلیبی به کدام سو میرود؟
• برگردان یدالله سلطان پورقساوت های کذائی معمر قذافی!
• نوشته از ع . بصیر دهزادغرب و ناتو عامل بحران در شمال افریقا
• جمعه خان صوفيموروثي سياست او حکومت
• ترجمه: احمد مزارعیدر اهتزاز باد پرچم پرافتخار کمونیسم در آسمان وطن
• برگردان ناهيد جعفرپور در باره دخالت نظامی اخير آمريکا به اوگاندا
• شباهنگ راددستآوردها و نارسائی‏های اعتراضات مردمی!
• برگردان میم حجریاخباری از جهان(7)
• رهيابپائيز در بهار
• عدالتنقش نسل کُشانۀ و تجاوز ناتو به ليبی: در خدمت منافع غول‌های نفتی يانکی
• کمينفرمصدای چکمه‌های فاشيسم
• مترجم: ا. م. شیریباشگاه ضد انقلاب
• اردشیر زارعی قنواتی از شرق تا غرب برآشفتگان برآشفته اند
• کمينفرمجان احمد سعدات در خطر است
• مترجم: ا. م. شیریماموریت سازمان ملل متحد در لیبی ــ تلاش برای مشروعیت بخشیدن به تجاوز ناتو
• خلیل ودادپیرامون مذاکرات در کابل و گامهای ممکن بعدی ما در راستای افغانستان
• مترجم: ا. م. شیریپروژه عظیم آبرسانی قذافی*
• محمد عالم افتخاردیکتاتور ها و دیکتاتور ها و دیکتاتور ها و دیگر هیچ !
• فرشید یاسائیآشفتگی های جاری و ثمره آن
• فرامرز دادرساختلاسیون، آسوده بخوابید که اوباما بیدار است!
• مترجم: ا. م. شیریجنگ لیبی از زبان شاهد عینی
• برگردان: احمد مزارعیعوامل پنچ‌گانه‌ای که بشار اسد را در مبارزه با مخالفانش پيروز خواهد گردانيد
• محمد حسين يحيايی بانکداری اسلامی و دزدی های ميلياردی
• اردشیر زارعی قنواتی دوستانی که هیچگاه عاقبت به خیر نشدند
• دو افسانه جهانی سازیمترجم: ا. م. شیری
• عدالتکنفرانس مطبوعاتی هيأت نمايندگی آلبا در دمشق
• برگردان: احمد مزارعیترور مشعل تمو، عضو جنبش مستقل کردهای ترکيه
• برگردان: احمد مزارعیروزشمار مهم تاریخی سرنوشت ملت فلسطین
• عدالتگاه‌شمار فاجعه: چگونه فلسطينی بی‌خانه شد؟
• انجنير سيد عبدالقادردمنځني ختيځ او شمالي افريقا دپاڅونونو احتمالي پايلي !
• رضا خسرویاشغال نوبتی کشورهای «مزاحم» (7) (بخش آخر)
• رضا خسرویخانه از پای بست ویران است
• خلیل ودادپیرامون کمک اضافی نظامی به جمهوری افغانستان
• رضا خسرویاشغال نوبتی کشورهای «مزاحم» (6)
• ا. م. شیریتوطئه و دروغ، چاشنی اصلی جنگ افزار امپریالیسم
• دکتر محمد حسین یحیایی نمک دریاچه اورمیه و زخم رژیم درمانده
• سندرو لومینوسومروری بر قتل عام زندانیان کمونیست در پرو
• رضا خسرویاشغال نوبتی کشورهای «مزاحم» (5)
• عدالتفاز سوم انقلاب مصر
• ب. الف. بزرگمهرکشور مستقل فلسطین کِی و چگونه پدید خواهد آمد؟
• رضا خسرویاشغال نوبتی کشورهای «مزاحم» (4)
• سلام خاناگر آی،ایس،آی بخواهدظرف یکماه امنیت درافغانستان تامین میگردد
• دکتر بیژن باران سازمانهای سکولار و دولت بختیار
• بابک پاکزادسقوط به غرقاب های هولناک – بخش دوم
• رضا خسرویاشغال نوبتی کشورهای «مزاحم» (3)
• مترجم: ا. م. شیریناتو برای نجات یورو در لیبی می جنگد*
• رضا خسرویاشغال نوبتی کشورهای «مزاحم» (2)
• رضا خسرویاشغال نوبتی کشورهای «مزاحم» (1)
• ا. م. شیریپوپولیسم و رسوائی جنایتکاران جنگی
• رضا خسرویسارکوزی با چکمه گشاد «مجنون آلمانی»
• عدالتبوليوی در سازمان ملل امپرياليسم را محکوم کرد
• عدالتنامه‌ای به احزاب کمونيست و کارگری جهان
• بابک پاکزادسقوط به غرقاب های هولناک بخش اول
• ترجمه از دکتور خلیل ودادپیرامون کمکهای اضافی اقتصادی و مالی به جمهوری افغانستان
• توفاننقش نوین ترکیه در منطقه
• عدالتدروغ بی‌شرمانه
• شباهنگ راددر یادمان جانباحته گان دهه ی شصت
• ا. م. شیریمشت دندان شکن کامرون و تف کف کرده سارکوزی
• کمیته حمایت از شاهرخ زمانیزندان تبریز جهنم واقعی در حکومت اسلامی
• احمد مزارعیانقلاب مصر به پیش می‌تازد
• یونس پارسا بناب کشور لیبی در سراشیب تجزیه و درماندگی
• دکتر محمدحسین یحیایی رویکرد ترکیه و دگرگونی های منطقه
• برگردان: خ. طهوریترور زير پرچم دروغین
• ناهید خیرابیبه نام مردم، به کام «امپریالیسم»
• شباهنگ رادجمهوری اسلامی وانتخابات
• سلام خاندستراتیژیک تړون په باب د ايران او پاكستان اندېښنې بې ځايه دي
• حشمت جوانمردامپرياليسم رهايي‌بخش
• عدالتليبی: توپ‌خانه انديشه در مقابل کارخانه دروغ‌سازی
• پاولعذرخواهي پاول به دليل ارائه اطلاعات غلط به آمريكا در لشكركشي به عراق
• برگردان نادر کلهریپس از يازده سپتامبر آيا جنگ تنها راه حل بود؟
• نويد شاملونقش CIA ، کشتار و ايجاد ترس و وحشت در ميان مردم کشور مکزيک
• خ.طهوریکنفرانس تعيين انحصار وراثت
• تهیه شده - توسط عبدالسلام مقیم احمدیتحلیلی برعوامل وقوع حادثه 11سپتامبرامریکا وپیامد های ان در منطقه
• مترجم: سیامند امروز در سوریه «کی کیو می ‏کُشه»؟
• عدالتشورش برنامه‌ريزی شده
• عدالتچاوز: قتل‌عام ناتو در طرابلس محکوم است
• عبدالسلام مقیم احمدیراز های چندی از حادثه 11 سپتامبر در امریکا
• ثناگویان درگاه امپریالیسم، طلایه داران جنگ استعماری علیه ایران
• انجنېر ظهورالدين اند ېشدماتی خوړلي وينې څکونکي امپرياليستي چپاولګرانو په نامه
• سلام خاناګست میاشت په تیرو لسو کلونو کی د امریکایي پوځیانو لپاره خونړۍ وه
• ترجمه توسط حمید محویلیبی : چهرۀ جنایتکار امپریالیسم
• شباهنگ رادلیبی بعد از قذافی
• ن. ناظمی پیروزی هومالا در پرو، خلع یدی دیگر از امپراتوری آمریکا
• ترجمه توسط حمید محویبه سوی تراژدی حذف لیبی؟
• حمید محویناتو شهر سیرت را با بمباران هایش درو کرد
• ترجمه: ا. م. شیریدر حسرت اتحاد شوروی یا سوار شدن بر امواج حسرت گذشته (نوستالژی)
• نویسنده :مهرالدین مشید پنجابی ها دنبال نشه یی اند که جهانگشایان بزرگ در خمارش پا در گل مانده اند
• خلیل ودادپیرامون کمک اضافی اقتصادی و مالی به جمهوری افغانستان
• مهران همایون چرایی عدم شرکت آذری ها در جنبش اخیر ایران
• کوثردر سوریه چه می گذرد؟ جایگاه جنبش چپ کجاست؟
• ترجمه توسط حمید محویلیبی و تبلیغات جنگ
• ا. م. شیریپیشنهاد تأسیس مدال
• جهانگیر محبیسقوط قذافی و جا به جائی حکومت های هار سرمایه
• ترجمه: ا. م. شیریشعار اصلی کمونیستها
• برگردان جمیل شیرزادنیروهای امریکایی شاید تا سال 2024 درافغانستان بمانند
• مهران همایون اتحاد چپ، از آرزو تا واقعیت (2) (بخش آخر)
• عبدالحی نزهتظهور وسقوط یک دیکتاتور
• عدالترويدادهای روزهای آخر مردادماه ۱۳۳٢
• محمد حسين يحيايیبحران فراگير اقتصادی و لابه های رژيم درمانده
• مهران همایون اتحاد چپ، از آرزو تا واقعیت (1)
• ا. م. شیریبازگشت بهایم استعمار به لییی
• ترجمه توسط حمید محویناتو در طرابلس کشتار به راه انداخت
• حمید محویجنگ استعماری علیه سوریه
• دنيای جوانسپاس از شما به خاطر ديوار برلين
• برگردان: ا. م. شیریفصلی از کتاب «پیراهن سیاهان و سرخها: فاشیزم عقلانی و سقوط کمونیسم»قسمت پایانی
• حمید محویافزایش جنایات ناتو
• مترجم بهمن فيروز چرا مارکسيستها با ترور فردی مخالف هستند
• عدالتشيلی: تظاهرات صدهزار نفری برای آموزش رايگان
• نويسنده: پرابهات پاتنايکبحران سقف بدهی آمريکا
• شین میم شینانترناسیونالیست های غیور
• محمد همایون سرخابیدر لندن چه میگذرد
• نگارش: فعالان جنبش لغو کار مُزدیشورش بردگان مزدی عاصی،مستأصل وبی افق
• نگارش: ناصر پایداربورژوازی و امامزاده طبقه متوسط
• ترجمه توسط حمید محویسالگرد بمباران اتمیهیروشیما و ناگازاکی
• سلام خانای،ایس،ای دامریکا ځخه د انتقام په لټه کی دې
• مرضيۀ توانگر58 سال از كودتاي آمريكا و انگليس عليه جنبش ملي ايران گذشت
• توفانبرگزاری کنگره شکوهمند حزب کمونیست کارگران تونس
• فرامرز دادرس جمهوری اسلامی با نیش بنی صدر می گزد
• نگارش: امیر پیامپژواکِ انقلاب اسرائیل
• شباهنگ رادنکاتی درباره‏ی شورای دانش‏جویان و جوانان چپ ایران
• فدراسيون جهانی اتحاديه های کارگریفرازهايی از سخنان دبيرکل WFTU در بارۀ سوريه
• علی‌ آلنگجهانِ ما پس از آندرس!
• مترجم: بابک پاکزاد در شناخت ادواردو گالئانو
• ترجمه توسط حمید محویعکس های لیبی : آن چه را که رسانه های غربی به شما نمی گویند
• عدالتآلمان عربستان سعودی را مسلح می‌کند
• برگردان: احمد مزارعیامپریالیسم و «جنگ اینترنتی»
• هاتف رحمانیهزینه های واقعی جنگ های امریکا
• محمد حسين يحيايی شاهنامه خوان دوره گرد سخنگوی... می شود
• آرش عزیزی نه یک دقیقه سکوت که یک عمر مبارزه!
• علی‌ آلنگ یک تراژدی ساده!
• برگردان: ا. م. شیرینقش ناتو پس از جنگ سرد
• مترجم: م. موناوین رونق تجارت جهانی اسلحه
• ترجمه از دکتور خلیل ودادپیرامون تحویلدهی کالاهای ویژه به جمهوری افغانستان
• برگردان: احمد مزارعیاستراتژی اسرائيل در مورد کردها
• مقدمه و برگردان: ا. م. شیریپنتاگون ابزار مبارزه با تبلیغات در شبکه های اجتماعی می سازد
• رحمت اله روانتروريزم د نړۍ امنيت ته جدي ګواښ دى
• مرضیه ی توانگرشاعر در این زندان شدم ...
• برگردان: ا. م. شیری جرایم سیا در آسیا
• برگردان: ا. م. شیری جهان به اردوگاه بزرگ مرگ تبدیل شده است
• برگردان : مهرگان آیا میهن پرستی مرده است ؟
• برگردان شین میم شینچپ هرگز نباید ایده ملت را به دیگران واگذار کند! (4) (بخش آخر)
• از کریم پوپلراز مرگ پاکستان
• فیضیگروه شبه نظامی افغان سی آی ای:
• مهرالدین مشید امریکا اهداف استراتیژیک خود را در آتش افروزی ها میان افغانستان و پاکستان و ایران دنبال میکند
• برگردان: ا. م. شیریقطع سر، تجاوز به عنف و آدمخواری- ارمغان دمکراسی غربی
• برگردان شین میم شینچپ هرگز نباید ایده ملت را به دیگران واگذار کند! (3)
• نوشته کریم پوپلامریکا درسیاست خودمیخواهد تغیرات وارد کند اما افغنستان بیچاره؟؟؟
• مترجم: بابک پاکزاد حدس بزن کدام کشور ورشکسته اتحادیه اروپا چهارمین وارد کننده تسلیحات در جهان است؟
• فرزاد رمضانی بونشسودای بازگشت روسیه به مرزهای تاجیکستان-افغانستان
• حزب کار ایران (توفان) نژاد پرستی امپریالیستی اروپا و حراست از مرزهای رفاه
• ترجمه: پرویز صداقتپایان قرن طولانی بیستم
• سلام خاند پاکستان او امریکا تر منځ اړیکې ډیرې خړې پړې شوی دې
• ا. م. شیریدر جستجوی «یک مأمور امنیتی»
• حزب کارایرانسوریه به کجا می رود؟
• برگردان شین میم شینچپ هرگز نباید ایده ملت را به دیگران واگذار کند (2)
• برگردان میم حجرینودمین سالگرد تأسیس بزرگترین حزب کمونیست جهان (1)
• برگردان شین میم شینچپ هرگز نباید ایده ملت را به دیگران واگذار کند! (1)
• علی آلنگمصر و ادامه انقلاب
• محمد اعظمیبرای غزال به یاد پدرش، رضا ستوده
• علی آلنگانقلاب 1952 مصر و درس هائی از آن (4) (بخش آخر)
• علی آلنگلیبی از «سوسیالیسم اسلامی» تا شرکت های چند ملیتی (2) (بخش آخر)
• کریم پوپلپیمان نظامی سازمان امنیت دسته جمی
• علی آلنگلیبی از «سوسیالیسم اسلامی» تا شرکت های چند ملیتی (1)
• سوسن دادرس وعده های پوشالی، از هویدا تا احمدی نژاد
• شباهنگ رادبازنویسی تاریخ چریکهای فدائی خلق توسط «اشرف دهقانی»
• علی آلنگانقلاب 1952 مصر و درس هائی از آن (3)
• خلیل ودادپیرامون تحویلدهی کامپلکس راکتهای تاکتیکی
• فرشید یاسائیتوحش در پرتو غرور
• برگردان و تفسیر: ا. م. شیریدولت اسرائیل، بشار اسد رئیس جمهور سوریه را تهدید به قتل می کند
• انجنير سيد عبالقادر ليبيادپاڅون رهبري څنګه پردو په لاس کي ونيول !
• منوچهر مرزبانيانواشنگتن در گذاري پر کش و تاب ميان باتلاق افغانستان و بلند پروازي هاي آسيائي اش
• ويدا اميرمکريچنین می زیند کوباییان
• غلامعلی بیگدلیماًموریتی تازه برای احسان نراقی
• علی آلنگانقلاب 1952 مصر و درس هائی از آن (2)
• دنيای جوانجنگ مفاهيم
• برگردان: ا. م. شیریناتو یکصدمین روز حمله نظامی به لیبی را برگزار می کند
• برگردان میم حجریقرآن در یک دست و فیس بوک در دست دیگر (5)
• برگردان: ا. م. شیری٣۵ قطعه نقره ای پرزیدنت سارکوزی
• علی آلنگانقلاب 1952 مصر و درس هائی از آن (1)
• برگردان : آرش آیا تمام کشورهای غربی به سوی ورشکستگی می روند؟
• ترجمه توسط حمید محویدربارۀ سیاست و جامعه
• حزب کار ایرانقتل عام مردم نیز اعدام است
• رحمت اله رواند پاکستان په پوځ کې د سخت دریځو نفوذ مخ په زیاتیدو دي
• برگردان: ا. م. شیریاتحادیه بدهکاران
• حمید محویدربارۀ انتشار ناممکن کتاب الفبای جنگ
• تارنگاشت عدالتآمریکا مخالف انتخابات آزاد در لیبی!
• مترجم: بابک فقیه هفتادمین سالگرد محاصره لنینگراد
• غلامعلی بیگدلیمحکومیت جهانگیر شادانلو و منوچهر شلالی، دو تن از عوامل وزارت اطلاعات در دادگاه پاریس
• برگردان میم حجریقرآن در یک دست و فیس بوک در دست دیگر (4)
• حسین غمخوار گرانیگاه اختلافات رهبر و رئیس جمهوری اسلامی ایران
• سلام خانامريکا دسولې دنوښت ځخه چې طالبان هم پکې شامليږي ملاتړ کوي
• ترجمه از فرانسه به فارسیتوسط حمید محویادامۀ جنگ استعماری در لیبی.پهپاد و شبکۀ سایه : جنگ سرّی به فرماندهی اوباما
• مترجم: بابک پاکزاد بلوک ارتجاع در مصر
• شباهنگ رادکدامین رفتن‏ها و راه‏کارها؟
• جنبش نان و آزادی عاملان تجاوز به زنان، عوامل و مزدوران خود رژیم هستند
• فرامرز دادرسداستان سردار مدحی و کودکان سپید موی
• رحمت اله روان د پاکستان د پوځ بخت او طالع د چپه کیدو په حال کي دې
• ارسالی حمید محویسربازان آمریکایی شرح میدهند که چگونه میتوانند شهروندان غیر مسلح را به قتل برسانند.
• برگردان: ا. م. شیزلیویروس ضدّ کمونیستی موجب زوال عـقـل می شود
• حزب کارایرانبه بهانه سی امین سالگرد جانباختن رفیق نادررازی
• محمد اسحاق فیاضایمن الظواهری، رهبرجدید القاعده با ریفرم تشکیلاتی جدید
• محمد اسحاق فیاضافغانستان، مهمانی فعال در نشست سران شانگهای
• حسن غمخوار لغو سفر احمدی نژاد به ارمنستان رمزگشایی شد
• بابک پاکزاد انقلاب مصر تحت حمایت صندوق بین المللی پول؟ نه، متشکرم!
• دکتر محمدحسین یحیایی نگاهی گذرا به انتخابات ترکیه و پیآمد های آن
• سلام خانافغانستان د شانگهای ټولنې لپاره یوه مهمه موضوع ګرځیدلې ده
• برگردان میم حجریبا قرآن و فیس بوک (3)
• برگردان: ا. م. شیریکدام راه بسوی ایران؟ (١)
• ليبيادپاڅون رهبري څنګه پردو په لاس کي ونيول ! انجنير سيد عبالقادر
• سلام خاندپاکستان اوامرېکا داړېکو ترمنځ نوي ستونزی را پېدا شوېدی
• برگردان میم حجریبا قرآن و فیس بوک (2)
• نویسنده : مهرالدین مشید پاکستان خاستگاهٔ‌ تروریزم و بزرگترین لانهٔ ترویستان جهان
• برگردان میم حجریبا قرآن و فیس بوک (1)
• نوام چامسکىمنحنی های نظام جهانی
• خلیل ودادپیرامون کمک اضافی به جمهوری افغانستان
• فرشید یاسائیتدابیر غیر انسانی
• اجلال قوامیتراژدی بزرگ وکمدی فلاکت بار پژاک
• حسین غمخوارسالگرد درگذشت آیت الله خمینی صحنه درگیری و کشمکش های سیاسی
• حسین غمخواربهار عربی به اسراییل هم می رسد؟
• شباهنگ رادحمایت ادعایی اوباما و کامرون از اعتراضات مردمی!
• گزارنده: عزیز آریانفرآینده وضعیت بیطرفی افغانستان
• مترجم: ا. م. شیریباشگاه ضد انقلاب
• شباهنگ رادتأملی پیرامون «جریان انحرافی» درونِ نظام!
• مينا احديجاي طناب دار بر گردنشان از خاطرم نميرود….
• نوآم چامسکيواکنش من به مرگ بن لادن
• شین میم شینحزب سوسیالیستی سام وب در قرن بیست و یکم (5)
• ایمل خان فیضی بسوی برگزاری دومین کنفرانس بُـن برای افغانستان
• علی بیگدلی ایرانیان نخود هر آش
• سلام خاناوباما :اوس دا نه وايو چې يوازې امريکا ساتو
• برگردان شین میم شینامواج جدید انقلابات دموکراتیک
• شین میم شینحزب سوسیالیستی سام وب در قرن بیست و یکم (4)
• خلیل ودادپیرامون اقدامات اضافی برای تأثیر بر اوضاع افغانستان
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محوی تولد ارتش سری برای مداخله در خاور میانه و افریقا در امارات متحدۀ عربی
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محوی حمله به کشتی «راشل کوری»
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویاتهام جنایت جنگی علیه قذافی و پسردر دیوان بین المللی کیفری
• شین میم شینحزب سوسیالیستی سام وب در قرن بیست و یکم (3)
• حزب کارایران(توفان)پیرامون توافقنامه حماس و فتح
• شین میم شینحزب سوسیالیستی سام وب در قرن بیست و یکم (2)
• رحمت اله روان ایالات متحده امریکا دیگر به پاکستان اعتبار ندارد
• فرشید یاسائیقدرت مطلق ، فساد مطلق می آورد*
• شین میم شینحزب سوسیالیستی سام وب در قرن بیست و یکم (1)
• حمید محویتجزیۀ لیبی : طرح ایالات متحدۀ آمریکا و ناتو برای تغییر شکل بخشیدن به لیبی
• سلام خانجان کيري: په نړۍ کې د بېلابېلو ترهګريزو بريدونو سرچينه پاکستان دى
• خسرو صادقی بروجنیتقدیر نامشترک مسافران تایتانیک
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویپرندۀ مرگبار بر فراز آسمان لیبی
• عــبـدالــحی نـزهـــــتپاکستان بعد از بن لادن
• سلام خاناوباما پاکستان ته خپل پلان شوی سفر لغوه کړی دې
• ترجمه: ا. م. شیریناتو با بمبهایش دهان تریپولی را می بندد
• Paul Joseph WatsonTop Government Insider: Bin Laden Died In 2001, 9/11 A False Flag
• خلیل ودادپیرامون گزینه ها (واریانتهای) انکشاف بعدی حوادث در جمهوری افغانستان و گامهای ما در عرصهء جنگی
• بر گردان: ر.ح.بازیارآموزش و. ا. لنین در مورد ساختار حزب و دوران معاصر
• درحاشیه ی کشته شدن اسامه بن لادنجهانگیر محبی
• برگردان میم حجریقتل بن لادن هلهله و هورا ندارد!
• برگردان میم حجریمبارزه طبقاتی در تایلند
• ا. م. شیریادامه نوشتار «مُهر باطل شد»!
• برگردان:منوچهر مرزبانياننفت ليبي دست به دست مي شود
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویرویدادهای سوریه و تحریف در رسانه های همگانی
• مترجم : صادق افروزاشغال کوبا ، یک تجربه تاریخی
• ا. م. شیریخلبان جنگنده در ویتنام، فرمانده جنگ استعماری در لیبی
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویبرای درک جنگ در لیبی (بخش 2)
• خلیل ودادپیرامون کمک اضافی به جمهوری افغانستان
• نویسنده سوسن دادرس آیا، کیت میدلتون، عروس آینده خاندان سلطنتی بریتانیا، یهودی است ؟
• رحمت اله روانایا این شرم نیست که انتحار کننده تا دفتر وزیر دفاع می رود
• برگردان یدالله سلطان پورتسلیحات کشتار جمعی اسرائیل (4) (بخش پایانی)
• ترجمه و توضیح: ا. م. شیریمُهر «باطل شد»!
• برگردان یدالله سلطان پورتسلیحات کشتار جمعی اسرائیل (3)
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویسوریه : اپوزیسیون سوریه توسط بوش و همچنین اوباما تأمین مالی می شود
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویبرای درک جنگ در لیبی (3/1)
• ترجمه: آرش عزیزینقش کلیدی زنان درانقلاب مصر
• یونس پارسا بنابجنگ لیبی نمونه ای از یک جنگ جدید مرئی در نظام جهانی سرمایه
• برگردان یدالله سلطان پورتسلیحات کشتار جمعی اسرائیل (2)
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محوی«سلفی مذهبان» القاعده/سیا/موساد ویتوریو آریگونی را کشته اند
• نویسنده : مهرالدین مشید فاشیسم جنایت بار امریکایی خطرناکتر و وحشتناکتر از فاشیسم هتلری است
• برگردان میم حجریسقوط به قهقرای قلدری قرون وسطائی؟
• برگردان یدالله سلطان پورتسلیحات کشتار جمعی اسرائیل (1)
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محوی«مأمور ما در تریپولی» بخش سوم
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محوی«مأمور ما در تریپولی» بخش دوم
• ا. م. شیریقطر نیز به جمع کشورهای صادر کنندۀ «دمکراسی» و مدافع «حقوق بشر» پیوست
• خلیل ودادپیرامون کمک عاجل به جمهوری افغانستان
• محمد اسحاق فیاضگیلانی و اهداف سه ضلعی در سفر به کابل
• حمید محویمأمور ما در تریپولی
• حمید محوی«ابلیس نمایی» مسلمانان و جنگ برای تصاحب نفت
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویشن های روان درجنگ علیه لیبی
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویاورول، ناتو و جنگ علیه لیبی
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویجنگ هوایی بین شکاری های متفقین در آسمان لیبی
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویلیبی : رسانه ها و تبلیغات به نفع شورشیان
• نویسنده فرامرز دادرس، پژوهشگر و کارشناس اطلاعاتی آیا بحرین ، استان چهاردهم عربستان سعودی خواهد شد ؟
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویپهپاد مسلح به اورنیوم ضعیف شده در لیبی
• نویسنده : کاکوجان نیازینگاهی به سیاست خارجی دوسال گذشته ی اوباما در جنوب آسیا و خاورمیانه
• شباهنگ راداصرار به ادامه‏ی روش‏های هزینه‏پرداز در خدمت به کدام سیاست و طبقه است؟
• برگردان میم حجریدر لیبی چه می گذرد؟ (4) (بخش پایانی)
• حمید محویلیبی، جنگ سرّی برای سازمان اطلاعاتی آمریکا
• رزاق ( رحی)دو خط موازی
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویمداخله در لیبی : شیادی جنایت کارانه
• برگردان میم حجریدر لیبی چه می گذرد؟ (3)
• ولی محمد نورزی دلیبیا د خلکو راتلونکي هیلي او د قذافي د واک وروستي شیبي
• ا. م. شیریجنگها استعماری، قمار بر سر سرنوشت نوع بشر
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویلیبی، فوکوشیمای جنگ
• برگردان میم حجریدر لیبی چه می گذرد؟ (2)
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویواشینگتن زیر پوشش ناتو می خواهد به جنگی دراز مدت در لیبی دامن بزند
• حمید محویجنگ تمام عیار علیه لیبی و افزایش بهای نفت خام
• برگردان میم حجریبحران لیبی (3) (بخش پایانی)
• ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویعملیات استعماری علیه لیبی
• فرامرز دادرس حزب بعث عراق به کمک قذافی می شتابد
• برگردان میم حجریبحران لیبی (2)
• رحمت اله روان د ليبيا د جګړې په اړه د روسیی دمشرانو د نظر اختلاف
• نوشته از ع. بصیر دهزاد بحران لیبیا و تفسیری بر قطعنامه ۱۹۷۳
• انجنير سيد عبالقادرپر ليبيا باندي دناټو يرغل د نړيوالو چپتيا او ګيلې !
• ا. م. شیریآیا قذافی واقعا دیوانه است؟
• شباهنگ رادنیت و اهداف امپریالیست‏ها در جنگ با لیبی
• برگردان میم حجریبحران لیبی (1)
• برگردان میم حجریپیش به سوی سواحل تریپولی!
• حمیدمحویضرورت کشف حقیقت دربارۀ جنگ لیبی
• خلیل ودادپرشس وزارت امور دفاع و کمیسیون دولتی شورای وزیران اتحادشوروی
• شباهنگ راددر گرامی‏داشت چهارم فروردین سال شصت ‏و‏ یک
• مجید سربازاز «بمباران برای حقوق بشر» تا «گروهان مرگ» کارنامه سیاه ارتش آمریکا و هراس از قیام مردم افغانستان
• بسمه قضمانیبيداري اعراب چه تغييراتي پديد مي آورد
• hossein salari Afghanistan Abu Ghraib
• الف – محشور قذافی : نمادی از تعصب ، تحجر ، زورگویی ، جهالت و جبن
• ا. م. شیریبلایای طبیعی، «امدادهای غیبی» برای استعمارگران جهانی
• نویسنده فرامرز دادرسافشا گری پسر قذافی، در باره نیکلا سارکوزی
• فرامرز دادرساصلاح طلبان، با پای چپ از روی آتش می پرند
• عبدالحی نزهتمسوولیت ورسالت نسل جوان کشورهای اسلامی
• فرامرز دادرس از ژاپنی ها بیاموزیم، از ژاپن آموز اخلاص عمل
• خلیل ودادپیرامون سفر وزیر دفاع اتحادشوروی به جمهوری افغانستان
• ترجمه توسط حمید محویتلاش کودتا توسط ایالات متحده و ناتو در لیبی
• یونس پارسابنابسیا به روایت سیا
• فرامرز دادرسدالائی لاما هم از سیاست کنار ه گیری کرد
• ترجمه: ا. م. شیریآیا ایالات متحده آمریکا مسئله حمله به لیبی را حل خواهد کرد؟
• حزب کارایران(توفان)ضد انقلاب در شمال آفریقا بسیج می کند
• شباهنگ راددر یادمان عبدالرحیم صبوری و علی‏اصغر زندیه
• ا. م. شیریچرا افتاد مشکلها؟
• رستم پیمانمهره های سوخته
• سرلوڅ مرادزی امریکا ، پنجاب سره له مخامختیا پښې باسي
• نوشته ی : اسماعیل فروغی جهان عرب دگرگون میشود
• فرامرز دادرسنیرو های آمریکا، انگلیس و فرانسه وارد لیبی شدند
• خلیل وداددر مورد استفادهء نیروهای سرحدی شوروی در داخل افغانستان
• عبدالو کیل کوچی شرق میانه در آستانه روز های سر نوشت ساز
• ا. م. شیری نایت هولناک تازه ای در شرف وقوع است!
• برگردان: ا. م. شیریدر باره استالین زدائی و استالین زدایان
• فرامرز دادرسکانال سوئز: ناوگان آمریکا، جلوی کشتی های جنگی ایران را سد کرد
• سلیمان کبیر نوریپاکستان ؛ و هوس شیطانی حاکمیت بلا منازع در افغانستان قسمت سوم
• برگردان: منوچهر مرزبانيانآخر آلمان در افغانستان چه کار دارد؟
• برگردان: ا. م. شیریآنها چهره خود را نمایاندند...
• فرامرز دادرسآیا عماد مغنیه زنده است؟
• فرامرز دادرس بی بی سی و شعار حیا کن و رها کن
• ا. م. شیریانقلاب مصر و کودتای نظامی
• خلیل ودادپیرامون اقدامات مربوط به خروج آینده واحد های نظامی شوروی از افغانستان
• فرامرز دادرسکودتای قانونی در مصر
• فرامرز دادرسچرا مبارک اختیارات را به شورای ارتش واگذار کرد، پشت پرده
• لیکوال: ولی محمد نورزی د مصرغورنګ او د خلکو خپلواک زورد ټولو نړۍ خلکوته د عبرت او پند درس .....
• فرامرز دادرسشبکه خبری البرز نیوز، حزب الله را عامل صهیونیست نامید !
• ترجمه: سایت جنبش کارگریکارگران مصری کلید قیام مردم را در دست دارند
• بهمن شفیقاین جنگ را نباید واگذار کرد
• در پی مرگ علیرضا پسر شاه ایران، یک پرونده شگفت انگیز بسته شد
• عبدالحی نزهتقیام مصر ادامهء انقلاب اسلامی ایران است؟
• فرامرزدادرسدویست روز برای نجات خاورمیانه
• شباهنگ راددر یادمان رستاخیز سیاهکل (19 بهمن 49)
• ســـــید زبیـــــر واعــظینظری مختصر بر تاريخ و تحولات اخير مصـــر
• علی رستمی سقوط اخرین بقایای استعماردرشرقمیانه!
• حمید محویخداحافظ دموکراسی در فرانسه
• شباهنگ راددیروز تونس، امروز مصر، فردا ....
• نویسنده : مهرالدین مشید انقلاب های سبز و مخملین و بهم خوردن توازن نیرو ها در شرق میانه
• ا.م. شیریانقلاب مردم تونس، آغاز موج جدید انقلابات رهائی بخش ملی
• نورالله وثوقلات قاهره
• جهانگیر محبیاخبار دلنشین از تونس
• سرلوڅ مرادزی پنجاب بلاخره مخامخ جګړه پيل کړه
• سرلوڅ مرادزید پاکستان همکاري یوه پوچه نظریه
• فرامرز دادرسخمینی گفت شاه باید برود، اوباما می گوید مبارک باید برود
• زبیر واعظی! قیام بر حق مردم در مصر
• زبیر«واعظی»پارلمان آلمان حضور این کشور در افغانستان راتمدید کرد
• فرامرز دادرسآمریکا، سناریوی واژگونی شاه برای مبارک
• نیما فرمین خامنه ای به محل جرم باز می گردد
• ولی محمد نورزی د تونس غورځنګ د عربی هیوادو خلک د اوږده خوبه را ویښ کړل
• خلیل ودادپیرامون اقدامات مربوط به خروج آیندهء قطعات شوروی از افغانستان
• حمید محویتونس و دیکتاتوری صندوق بین المللی پول
• فرامرز دادرسنجیب میقاتی، نامزد حزب الله یا صیغه حزب الله ؟
• شباهنگ رادتونس در نیمه‏ی راه!
• فرامرز دادرسچهار و نیم میلیارد دلار بودجه اضافی برای سپاه پاسداران
• برگردن: ا. م. شیریبیداری انسان کار
• علی بیگدلی تشکیل جبهه ساختگی اصلاح طلبان در بطن حکومت استبداد
• عبدالحی نزهتنگاهی گذ را به سیاست امریکا
• ا. م. شیریآقای میرحسین موسوی نادان است یا یک تبه کار؟
• فرامرز دادرسرئیس پیشین موساد، پرده از ارتباطش با مقامات حکومت اسلامی برداشت
• حمید محویپیوندهای اپوزیسیون ایران و طرفداران حقوق بشر
• سلیمان کبیر نوریپاکستان ؛ و هوس شیطانی حاکمیت بلا منازع در افغانستان
• لطیف محمودایران به روسیه باج میدهد
• خلیل وداددربارهء کمک مادی به حزب دموکراتیک خلق افغانستان*
• رحمت اله روان پاکستان غواړې له امریکا سره دائمی ستراتیژیک تړون لاسلیک کړې
• سرلوڅ مرادزیپنجاب ته غوڅ پيغام لیږل پکار دي
• فرامرز دادرسبیماری های روانی در میان نیرو های انتظامی جمهوری اسلامی
• خلیل وداددر مورد ظاهرشاه
• رحمت اله روانپاکستان با ریشه‌های عمیق افراطی‌گرایی مواجه می‌باشد
• سرلوڅ مرادزی نصیر الله بابر د افغانانو سرایستلی دوښمن و
• سوسن دادرسسهم جمهوری اسلامی از زنان خبر ساز سال 2010
• شباهنگ رادپیآمد حذف یارانه‏ها بر زندگی توده‏ها
• فرامرز دادرساردک احمدی نژاد
• رحمت اله روانحکومت پاکستان تحت سقوط قرار ګرفته است!
• سلیمان کبیر نوریپاکستان ؛ و هوس شیطانی حاکمیت بلا منازع در افغانستان
• سلام خان آمریکا په افغانستان کی ددایمی اډو غوښتنه لرې
• داکتر خلیل وداد پیرامون پاسخ به رفیق نجیب
• حمید محویزنده باد خلق قهرمان کوبا
• سوسن دادرسرهبر تمام آذری زبان ها ، بیله دیگ بیله چغندر!
• برگردان: خ. طهوریاز رونالد ريگان، جنگ افغانستان، بوش و ۱۱ سپتامبر
• خلیل وداد جلسهء بیروی سیاسی ک.م. ح.ک.ا.ش 20 مارچ 1986
• فرامرز دادرسانشاالله گربه است!
• فرامرز دادرسپشتیبانی از مردم ایران به روش آمریکایی
• نیما فرمینکشتار مردم بی پناه بلوچستان به بهانه جندالله
• فرامرز دادرسنازیسم و آخوند یسم، دو روی یک سکه
• برگردان: ا. م. شیریکوزوو- «دولت کابوس»
• ایمل خان فیضی ماموریت ناکام هولبروک در مثلث افغانستان-پاکستان-هند
• حمید محویبه مناسبت دستگیر شدن فریبرز رییس دانا
• رحمت اله روان پاکستان لانه محفوظ برای ګروه القاعده شمرده می شود
• خلیل وداداطلاعات مجازِ پیرامون فعالیت قطعات محدود نظامی شوروی
• تهیه کننده سلام خان استراتژی و منابع لازم در افغانستان موجود است
• سرلوڅ مرادزی ډیورندکرښه او د ځینیو پوښتنو په اړه څرګندونې
• رحمت اله روان دویکی لیکس په اسنادوکی دایران دبرخلیک په باب معلومات
• شباهنگ راددر پاسخ به چهار جوابِ سلام زیجی
• ترجمه از فرانسه توسط حمید محویایران : «پرونده های کامپیوتر قابل حمل» اسرار آمیز
• فرامرز دادرسبه بهانه آزاد نشدن سکینه آشتیانی
• گاهنامۀ هنر و مبارزهاسرائیل «دوستانی» را در اروپا استخدام می کند
• ا. م. شیریما محکوم به دور هم جمع شدن هستیم!
• فرامرز دادرسچشمک های آمریکا به رژیم اسلامی
• فرامرز دادرسنگاهی به نظر سنجی صدای آمریکا در باره ترور دانشمندان اتمی ایران
• شباهنگ رادشانزده آذر و جنبش دانشجوئی
• ا. م. شیریرژیم جنایت و جنایت مضاعف
• فرامرز دادرسبخش فارسی صدای آمریکا یک بار دیگر به کمک رژیم ایران شتافت
• الف - محشور منافق ، منافق را منافق میگوید
• رحمت اله رواندولت پاكستان در لابلای اسناد ويكي ليكس
• علیرضا فرشیشش ماه حبس تعزیری به عشق دریاچه اورمو (اورمیه) آذربایجان
• سلام خانیو لک شل زره ډالره جائزه وګټئ
• برگردان: فرامرز دادرسسازمان ملل: حکومت اسلامی ایران دستور کشتن رفیق حریری را داده است
• خلیل ودادپیرامون اوضاع افغانستان و اقدامات اضافی برای بهبود آن
• میم حجریجدایى و همانندى میان انقلاب ۵٧ و جنبش ٨٨
• خلیل ودادپیرامون اقدامات اضافی برای امور اطلاعاتی- تبلیغاتی در افغانستان
• ا. م. شیریقند حلال، قند حرام
• شباهنگ رادجمهوری اسلامی نظام توحش و سرکوب
• دایرة المعارف روشنگریفوندامنتالیسم و بیداری خلق های مستعمرات
• فرامرز دادرسدر پشت پرده ویکی لیکس چه می گذرد ؟
• میم حجریجدایى و همانندى میان انقلاب ۵٧ و جنبش ٨٨
• برگردان: ا. م. شیریتفسیر روزنامه «ریزوسپاستیس»، ارگان کمیته مرکزی حزب کمونیست یونان
• برگردان یدالله سلطانپورکودتای آمریکائی و «حکومت نظامی در مقیاس جهانی»[1]
• فرامرز دادرساکبر شاه مظلوم !
• برگردان: ا. م. شیری«ناتوی جدید»- سلاح مدرنیزه شده در دست متجاوزان امپریالیست
• ارسالی دکتر حسین سالاریجنایات نابخشودنی صهیونیست ها علیه مردم بیدفاع فلسطین
• برگردان از فرهنگ ایرانبخش فارسی صدای آمریکا از منافع آخوند ها دفاع می کند
• ا. م. شیرییادداشتی پیرامون یک تحلیل
• ب. الف. بزرگمهر اُمید که قبایش دو شود!
• شباهنگ رادحکمتیست‏ها و «گارد آزادی»
• خلیل ودادپیرامون اقدامات اضافی برای کار اطلاعاتی- تبلیغاتی در جمهوری دموکراتیک افغانستان
• برگردان: منوچهر مرزبانيانمرز ميان افغانستان و پاکستان، هم منشاء جنگ و هم کليد صلح
• برگـــــــــردان: ا. م. شیریسپیده صبح، پایان تاریکی
• سرلوڅ مرادزی سیمې ته د پاچاخان د اندونو بیا اړتیا
• خلیل وداد پلنوم کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحادشوروی
• ارسالی صمیمی22 دليل را براي فروپاشي قريب‌الوقوع آمريكا
• کارزار همبستگیمصاحبه اختصاصی با یرواند آبراهامیان
• ارسالی صمیمیاوباما و آمريكاي پس از انتخابات
• برگردان یدالله سلطانپورچاوشی به نام انقلاب اکتبر
• ترجمه توسط حمید محویپاینده باد کوبا
• سرلوڅ مرادزی د هالبروک روستۍ څرګندونې د شننې وړ دي
• ب. الف. بزرگمهر «هولوکاست»۱ از نگاهی دیگر
• گزارشگر به پارسی صدیق رهپو طرزی «واخان» : جزیره آرامی در میان بحر خشونت و جنگ
• علی رستمی انقلاب اکتوبر وپیامدهای جهانی ان!
• خلیل ودادبه سفیر اتحادشوروی
• نوشته ی: سهراب صبحآیا جمهوری اسلامی درحال فروپاشی ست؟
• ا. م. شیری«فهمیدی چی گفتم طارق! حالا برو!»
• جوينده حقيقتسازمان شفافیت بین الملل، افغانستان را سومین کشور فاسد جهان خواند
• بی بی سیگورباچف: پیروزی نظامی در افغانستان ممکن نیست
• کاملیا همتیلنین و ایران
• سرلوڅ مرادزی د ایران پيسو د کرزي ملي ضد څېره نوره هم رسوا کړه
• ا. م. شیریجایزه ساخاروف، جایزه ننگ و مداخله گری
• شباهنگ رادفرصت‏هایی که به هدر رفت!
• خلیل ودادبه سفیر اتحادشوروی
• ارسالی صمیمیيك فرمانده طالبان: بخش اعظم منابع مالي ما از انگليس تامين مي‌شود
• سرلوڅ مرادزی پنجاب دا مهال څلورو جبهو کې جنګیږي
• ارسالی صمیمی نيويارك تايمز: مقام‌هاي ارشد طالبان در كريدور امن ناتو براي مذاكره با دولت كرزي به افغانستان مي‌آيند
• ا.م. شیریفرانسه در اعتصاب و آتش
• سرلوڅ مرادزی امریکا او پنجاب نور هم ښکر په ښکر شول
• خلیل وداد پیرامون پیشنهادات در مورد حل سیاسی (مسئلهء) افغانستان
• فرستنده: علی دیانتیبمبگذاری در حرم امام رضا توسط وزارت اطلاعات ایران انجام شده بود
• نوشته : دکتر اسد محسن زادهفاجعه پاکستان و سرنوشت خلقهای منطقه
• برگردان از سوسن دادرسترک ها از این پس تنها می تازند
• ا. م. شیریزمینه سازی برای گسترش ”جنگهای صلیبی“ برعلیه بشریت
• خلیل وداد پیرامون دگرگونیها در نومنکلاتور (فهرست صلاحیتها)ی مقامات کمیته مرکزی ح.ک.ا.ش. در کمیتهء امنیت دولتی اتحادشوروی
• سرلوڅ مرادزی ناټو سره د پنجاب نااعلان شوې جګړه
• صمیمیشكنجه شهروندان افغان با مجوز و نظارت ارتش هالند
• برگردان از فرامرز دادرسیکان اسراییلی مظنون به حمله مجازی به ایران شد
• نو شته نذیر ظفرگاو پیر( حمید گل پاکستانی یا فخر طالبان ) کنجاره خواب میبیند
• کاکوجان نیازیبازی های دوگانه ی پاکستان در منطقه و جهان
• ارسالی صمیمی واشنگتن پست: طالبان و دولت كرزاي مذاكرات صلح را آغاز كرده‌اند
• فرامرز دادرساستاکس نت ، مفسد فی الارض ومحارب
• برگردان: ا. م. شیـــریکودتای ضد دولتی در اکوادور
• ارسالی صمیمیمجوز فعاليت يك شركت امنيتي آمريكايي در افغانستان لغو شد
• لوئی امبرمنابع مالی طالبان از کجا تامین می شود
• بی بی سیشروع محاکمه یک سیاستمدار هلندی ضد اسلام
• خلیل ودادبه سفیر اتحادشوروی
• نویسنده: میشل شوسودوسکیجنگ اتمی علیه ایران
• مترجم: حمید محویآیا واشینگتن برای هلوکاست هسته ای طرح ریزی می کند؟ بخش 2
• مترجم: حمید محویآیا واشینگتن برای هلوکاست هسته ای طرح ریزی کرده است؟
• ب. الف. بزرگمهر گامی آگاهانه به پیش یا پیمودن راه کهنه؟
• خلیل ودادبه منشی اول کمیته مرکزی حزب کمونیست کوبا
• ا. م. شیرینمایش مضحکه ”قرآن سوزی“، محصول مشترک ارتجاع اسلامی و امپریالیستی
• محمدشیخیحزب حيات آزاد کردستان
• خلیل وداددر مورد مشی سیاست خارجی آتی ما پیرامون افغانستان در پاسخ به پیام ف. کاسترو
• فرشید یاسائیآزاد اندیشی و اندیشه اعتدال
• شباهنگ رادنه فراموش و نه بخشش
• عزیز آریانفرعمو سام در جستجوی اشباح سرگردان و ارواح خبیثه
• ا. م. شیریشکمی که با خوردن سیر نشود، با لیسیدن هرگز سیر نخواهد شد!
• عزیز آریانفرپر استرویکا در عرصه سیاست خارجی تنها گزینه خردورزانه برای امریکا
• داکتر خلیل وداد در مورد اعطای کمک تخنیکی به جمهوری دموکراتیک افغانستان
• ارسالی صمیمیگاردين:نظاميان آمريكايي براي تفريح غيرنظاميان افغان را ‌كشتند
• عزیز آریانفرشکست امریکا و پیشتازی چین در بازی جیو اکونومیک در آسیای میانه
• داکتر خلیل وداد درمورد اقدامات بعدی برای تأمین منافع دولتی اتحادشوروی در رابطه به حوادث افغانستان
• دکتر اسد محسن زاده پاکستان حریف پنهانی واشنگتن
• جهانگیر محبی تاریخ در باره ما چگونه قضاوت خواهد کرد
• داکتر خلیل وداد معاهدهء میان حکومت جمهموری دموکراتیک افغانستان و حکومت اتحاد جماهیر شوروی
• کیوان باژن صمد بهرنگی و فریاد درد مشترک
• برگردان: دکتر کامران امین آوه‌کوردستان در ابعاد ژئوپلتیک
• شباهنگ رادنگاه چپ از اتحاد (*)
• ولی منگلد حرامزاده پیدایښت
• سارینا پیكرحجاب آشکارترین سنبلِ اسارت زنان است
• شباهنگ رادواقعیت‏ها یا رویاءها؟
• سرلوڅ مرادزیپاکستان کې : ترهګر څوک پالي ، دولت که ټاکلې کړۍ ؟
• داکتر خلیل وداد مذاکرات ا. گرومیکو و شاه محمد دوست
• ا. م. شیریکشتار مردم افغانستان، هم تاکتیک، هم استراتژی
• فرشید یاسائیآزادی و اختیار
• گزارشگر صدیق رهپو طرزیآماج جدید «طالبان»
• م.م. مزدكعلی مسیو مبارز بزرگ راه آزادی و پیشوای گمنام انقلاب مشروطه
• ا. م. شیری«تاریخ جنگ را تحریف نکنید والا، آقای موسوی دهان باز» می کند!
• سرلوڅ مرادزی تر نورو ړومبی ای ایس ای باید په تور لیست کې ونیول شي
• سرلوڅ مرادزی ویکی لیکس : د پنجاب انکارونه او د امریکا دوه مخۍ
• داکتر خلیل ودادپیرامون اوضاع افغانستان
• شباهنگ رادشورای ملی مقاومت، مسئله‏ی اتمی و تحریم‏ها
• سرلوڅ مرادزی ویکي لیکس :او د پنجاب پر وړاندې د ټینګ دریځ اړتیا
• سرلوڅ مرادزی پاکستان سره د چنې وهلو پرځای د اقدام وخت رسیدلی
• ارسالی حقیقت جوانتقاد شدید آمریکا از درز اسناد محرمانه جنگ افغانستان به رسانه ها
• سرلوڅ مرادزید هند نفوذ : د پاکستان پلپسې پلمې
• برگردان: داکتر خلیل وداد پاسخ مستقیم تلیفونی به رییس جمهور کارتر پیرامون مسألهء افغانستان
• سرلوڅ مرادزی د امریکا او پاکستان ترمنځ د ترهګرو پر سر ناندرۍ
• خلیل ودادبه سفیر اتحادشوروی
• امیر جواهری لنگرودیجنبش کارگری ایران پُرجوش وپُرتوان اما پراکنده وپراکنده
• فرشید یاسائیآزادی و خرد
• جهانگیرمحبیسازمان عفو بین الملل خواهان لغو مجازات سنگسار سکینه محمدی آشتیانی شد
• آندره ژرنبلوگ
• خلیل وداداعلامیهء تاس
• ارسالی صمیمیبدهي‌هاي خارجي عموما ساختگي و نامشروع هستند
• سرلوڅ مرادزی پاکستان کې پرترهګرۍاډو د پوځي ګوزار شېبه رارسیدلی ده
• خلیل ودادلشکر کشی به افغانستان
• فیدل کاستروآگاهی به هنگام از حقیقت
• ميثم مردوخبازخواني جنبش توده اي جاری و چشم اندازهاي آتي
• لوموند دیپلماتیک گردهم آئی گروه کشورهای بیست بدون هیچ دستاوردی
• شباهنگ رادبیاد حمید اشرف و دیگر یارانش
• م ی هادیدرامه برکناری جنرال مک کریستال
• بهمن قهرمانیدستاورد بزرگ
• فرشید یاسائیشطرنج با گوریل
• صمیمیچشم انداز ديدار اوباما و مدودف در كاخ سفيد
• شباهنگ رادجمهوری اسلامی فاقد ظرفیت‏های مسالمت آمیز است!
• ارسالی صمیمینيويارك تايمز: پنتاگون مواد معدني در افغانستان به ارزش يك تريليون دالر كشف كرده است
• شباهنگ رادانتخابات در جمهوری اسلامی!
• ب. الف. بزرگمهر کودتایی دیگر، زمینه ساز جنگ داخلی!
• ب. الف. بزرگمهراوضاع اقتصادی در ایران خطرناکتر از انقلاب سبز است!
• شباهنگ رادنظام‏های کنونی قابل دفاع و اصلاح نیستند
• رحمت اله روانپاکستان مکان امنی برای گروه های دهشت افگن
• شباهنگ رادتبعیض‏ در حق زنان
• ب. الف. بزرگمهر پدیده کوچ اندیشمندان و دانش آموختگان
• ب. الف. بزرگمهر بازانتشار نوشتاری کهنه درباره چین: «چند نکته در مورد چین»
• ب. الف. بزرگمهر لاوروف اروپا و ناتو را از تلاش برای دخالت در «کشورهای مشترک المنافع» برحذر داشت!
• شباهنگ راداعتصاب اخیر کُردستان و بازتاب‏های در حول و حوش آن!
• علی فرماندهروانشناسی خیزش ها و خیزشهای روانی
• سلیمان کبیر نوریانقلابات رنگین بعد از جنگ سرد در جهان
• تارنگاشت حزب توده ایرانخسرو روزبه، چهره ای تابناک درتاریخ معاصر ایران
• نوشته ی: فرزاد کمانگردلایل اساسیِ ضعف جنبش کارگری
• ارسالی صمیمیاوباما: من مسئول مرگ غيرنظاميان در افغانستان هستم
• شباهنگ رادپس لرزه‏های اوّل ماه مه بر پیکره‏ی سرمایه
• فرزاد کمانگر قوی باش رفيق*
• برگردان از روسی به فارسی- دری داکتر خلیل وداددر مورد اقدامات ما پیرامون انکشاف اوضاع در افغانستان.*
• ارسالی صمیمیهمه دروغ‌هاي مركل در مورد جنگ افغانستان
• داکتر خلیل وداددر بارهء اوضاع افغانستان
• شباهنگ رادرضا پهلوی !!!
• امیرجواهری لنگرودیکارگران ایرانیم؛ گرسنه ایم ، گرسنه!
• نهادهای همبستگی با جنبش کارگری ایران در خارج ازکشور پیام سومین گردهمایی
• اتحاد زنان آزادیخواه طرح کاهش ساعات کار زنان
• ا. م. شیریدمکراتهای «واقع بین» یا عوامفریبان نوین
• داکتر خلیل وداد پیرامون بعضی اقدامات برای گسترش نفوذ ما در رسانه های گروهی کشورهای روبه رشد
• ا. م. شیریهوسهای هسته ای اوباما و سکوت غم انگیز انساندوستان
• مترجم: احمد نويد، کندزاظهار علاقمندي رهبري عالي طالبان به گفتگوهاي صلح
• شباهنگ رادبازنگری و مروری بر مواضع‏ی اپوزیسیون به اعتراضات اخیر!
• نثا راحمد بهین?ایا سیاست ایران ماجراجویا نه است
• داکتر خلیل وداد در مورد ارائهء کمک اضافی نظامی به جمهوری دموکراتیک افغانستان.*
• ا. م. شیریقیام گرسنگان
• بر گر دان: محمد عا رف عر فانجنگهای تر یاک درافغا نستان
• صمیمينگاهي به سياست‌هاي خارجي پولند در دوره كاچينسكي
• دکتور خلیل ودادپیرامون صلاح نبودن شرکت عمله های هلیکوپترهای نظامی شوروی در سرکوب فعالیتهای ضد انقلابی در جمهوری دموکراتیک افغانستان.*
• برگردان از داکترخلیل وداددر مورد خط مشی آیندهء ما پیرامون اوضاع افغانستان.*
• ا. م. شیریانفجار در متروی مسکو
• کن تیمرمنحقوق بشر، هشدار
• رحمت اله روانوافغانستان ته دبارک اوباما دناځاپی سفرهدف
• فرامرز دادرس، پژوهشگر و کارشناس اطلاعاتیروابط باراک اوباما و نیکلا سارکوزی
• عزیز آریانفرسخنرانی در تهران
• ب. الف. بزرگمهراز نیش کژدم به اژدها پناه بردن
• ترجمه توسط حمید محویزنده باد کوبای آزاد
• ترجمه توسط حمید محویذخائر نفتی دست نخوردۀ آتلانتیک جنوبی
• نثاراحمد بهیند هند ا و پاکستان خبری
• دکتور خلیل ودادجلسهء بیروی سیاسی کمیته مرکزی ح.ک.ا.ش
• برگردان: ر.ح. بازیار حزب – سلاح پرولتاریا
• محمد اسحاق فیاضزخم ناسور شبه قاره
• اکبر تک دهقانسیستان و بلوچستان: سرزمین محرومیت و مقاومت!
• مینا احدی متن سخنرانی در چهارمین کنگره بین المللی علیه اعدام
• شباهنگ راددر یادمان مسعود احمدزاده و دیگر همرزمانش!
• میهن فدا --- محشور پاکستان : مجرم متکرریکه باید اعدام شود
• دکتور خلیل ودادیادداشت مذاکرات* ل. ای. برژنف با نورمحمد تره کی
• شباهنگ رادانتظارات و دورنماهای اعتراضات مردمی
• اکبر تک دهقانمحکومیت اقدام جنایتکارانه دولت پاکستان!
• ا. م. شیریکشتار مردم بی دفاع
• شباهنگ راددر یادمان خسرو گلسرخی و کرامت‏الله دانشیان
• كرېسټوفر تورښياجنګ افغانستان ميراثي است
• رحمت اله روانحامی مجاهدین وبنیاد ګذار جنګ افغانستان درګذشت
• اکبر تک دهقانبیاد سازمانده انقلابی، رفیق یدالله خسروشاهی
• رحمت اله رواند لندن کنفرانس او دبشرد حقوقو بحث
• پروندهء ویژه به اعضای اصلی و علی البدل بیروی سیاسی کمیته ح.ک.ا. شیادداشت مذاکرات* آ. ن. کاسیگین، آ.آ. گرومیکو، دِ. ف. اوستینوف، ل.ن. و پاناماروف با نورمحمد تره کی
• ب. الف. بزرگمهردر مکتب فرانکفورت؛ لیبرالیسم سیاسی، نولیبرالیسم اقتصادی
• فرامرز دادرسفرشته ای که با پلیس آمد!
• رحمت اله روانپاکستان په افغانستان کی دهند حضورخپل ستراتیزیک خطر بللی دي
• مانیدر بارهی مفهوم و محتوای «جمهوری ایرانی»
• م.ا.شیریفاجعه انسانی، بهانه ای برای اشغال مجدد هائیتی
• نوشته احمد رشیدمعامله و آشتی با «طالبان»!؟
• ارسالی صمیمیآزمایش تسلیحاتی امریکا عامل زلزله هائیتی بوده است
• برگردان: ا. م. شیری پیش به سوی حاکمیت زحمتکشان!
• ا. م. شیری دیداری مهلک تر از زهـرمار
• علی بیگدلی مافیای مخوف خامنه ای ـ احمدی نژاد ـ سپاه پاسداران
• دارالانشأ کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحادشورویبه رفقا، بریژنف، کاسیگین، گرومیکو، اوستینوف...
• رحمت اله روانافغانستان ستون فقرات اسیا است
• ا. م. شیری«حرمت شکنی عاشورا»، بهانه دیگری برای مردم ستیزی
• کاوه هامونیمجمع الجزایر افغانستان گرفتار سونامی مدرنیته
• دارالانشأ کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحادشورویپیرامون پیام به کمیته مرکزی حزب کمونیست چکوسلواکیا در بارهء ببرک کارمل
• گزارند ه : عمر محسن زادهواکنشهای از رفیق فیدل کاسترو
• نوشته: دکتر غلام محمد ( اسد ) محسن زادهمـا پـیـروز میـشویـم
• ا. م. شیریعکس پاره، یا تدبیر تازه
• اسدالله جعفریسایه روشن های از زندگی آیت الله العظمی منتظری
• میم -- محشور اسپ های گادی در پاکستان یکبار دیگر (( تور خورده اند ))
• مرادزید جنرال حمیدګل پر څرګندونو لنډه تبصره
• ب. الف. بزرگمهر سرنوشت خلق های ایران و افغانستان بیش از پیش به هم گره می خورد!
• فرشید یاسائیتغییر مطلوب
• رحمت اله رواناوباما ازکمک کشورناروی درمورد افغانستان استقبال نمود
• بارک اوباما متن کامل بیانیه درمورد ستراتیژی جدید امریکا
• ا. م. شیریپرونده هسته ای ایران و جنگهای دائمی
• مرادزی مذهبي سخت دریځي نړۍ ته پښتانه شاړوشډل ورپېژني !
• رحمت اله روانپاکستان د امریکايي ځواکونو د شمیر په زیاتیدو خوشال نه دی
• گزارشگر به زبان پارسی صدیق رهپو طرزیدید نو : برخورد نرم تر
• ارسالی صمیمیبا از دست دادن رياست جمهوري اروپا توني بلر بارديگر تاوان همراهي با جورج بوش را پرداخت كرد
• ا. م. شیریویار اتمی رئیس جمهور
• نوشته ی نیما فرمین نقدی بر قانون اساسی پیشنهادی حقوقدانان جنبش سبز
• ب. الف. بزرگمهرشریک ناخواسته
• اکبر تک دهقاندر صف کلاشینکف!
• ارسالی صمیمیامريكن‌فري‌پرس بررسي كرد:در پشت‌صحنه حوادث جهاني چه مي‌گذرد؟
• احسان عمرافشای حقیقت ذوال طلیعۀ اقبال پاکستان
• فرشید یاسائیسياست داخلی و مشروعیت توحش !
• حسین زربخشهاشمی رفسنجانی، آیت الله خامنه ای و اپوزیسیون داخلی در آینه غبار آلود کشور
• اکبر تک دهقاناحسان فتاحیان باید زنده بماند!
• ا. م. شیری از شکستها بیاموزیم، به آینده فکر کنیم!
• مردازی ایا لوېدیځ په افغانستان کې د فساد ضد مبارزه کې ریښتینی دی ؟
• اکبر تک دهقانصد سال شرایط قومی- بورژوایی قدرت سیاسی در ایران!
• برگر دان – محمد عا رف عر فان پیروزی برای حکو مت بی اعتبار , فا سد وکلاهبردار
• رحمت اله رواندفرانسی دبهرنیو چارو دوزیرخبری دمداخلی په معنا دي
• ا. م. شیری« بلبلان را همه کشتند به فتوای فقیه حالیا، وقت نواخوانی زاغ و زغن است »
• ارسالی صمیمیگاردين:زمان آن فرارسيده كه نيروهاي انگليسي از افغانستان خارج شوند
• ترجمه: ا. م. شیریاز شناخت تا سازندگی
• برگردان: محمد عا رف عر فان چرخش نیرو های نا تو بسوی جنگ سا لا ران
• فرستاده شده به وسیله ب. الف. بزرگمهرسرمایه داری ”اسلامی“، زحمتکشان و گسترش فقر در کشور!
• برگردان: ا. م. شیزلیآمریکا با کمک گرجستان طرح «مسموم کردن» میکروبی ایران را برنامه ریزی می کند؟
• علی رستمیانقلاب اکتوبر وتاثیر ان بالای جنبشهای رهایی بخش ملی در جهان!
• صدیق رهپو طرزیبیگانه گان،چهره های ناخوش آیند
• ا. م. شیریهدفمند کردن یارانه ها و یا به خاک سیاه نشاندن مردم!
• بر گردان :محمد عارف عر فان جا ده صلح تنها بو سیله دمو کرا سی اعمار شده نمیتواند
• ا. م. شیری ریش دست شما و قیچی، دست شماست
• مرادزی د ۲۰۰۹ کال د شرارت جایزه باید پاکستان ته ورکړل شي
• فرستنده : زلمی رزمی (مجید)پیروزی حزب سوسیالیست درانتخابات یونان
• ا. م. شیریباز هم سخنی چند با آیت الله منتظری اندر باب مفهوم استالین ستیزی
• فرامرز دادرسپشت پرده گفتگو های ژنو
• فرستنده : زلمی رزمی آلمان درآستانه تشکیل دولتی تازه
• دکتر فریدون راداز استفتاء تا خواب نما !
• ا. م. شیریبه بهانه عزای عمومی در ایتالیا
• نوشته «احمد رشید» بـُن بست در «افغانستان»
• برگردان به دری از : سحر سیندخت و هنوز پایان جنگ المانها در افغانستان پیدا نیست!
• نویسنده: فرامرز دادرسبسته پیشنهادی یا قوطی بگیر و بنشا ن !
• ب. الف. بزرگمهراز کهنه جاسوس ها نیز می توان و باید آموخت!
• ا. م. شیریدزدان ”مهربان“، ”دموکراتهای“ دیکتاتور
• برگردان از فرامرز دادرسغرب در برابر چیستان پارسی
• نگارنده : زلمی رزمی یازدهم سپتامبرسالروزفاجعه انفجارمرکزتجارت جهانی
• ب. الف. بزرگمهر استکوشش برای تغییر عقیده از طریق اعمال فشار و زور بیهوده است!
• ارسالی صمیمیافغانستان؟ باتلاق گوردون براون
• نویسنده: سوسن دادرسفرشتگان بال و پر سوخته احمدی نژاد
• ا. م. شیری«گوسفند پای بره اش را لگد نمی کند»
• برگردان از فرامرز دادرسفریاد نیمه شب در زندان اوین
• فرستنده : زلمی رزمیشکست حزب دموکرات مسیحی (C.D.U) درانتخابات ایالتی آلمان
• برگردان: ا. م. شیریدر دفاع از حقایق جنگ
• برگردان از سوسن دادرسفرشتگان احمدی نژاد
• رحمت اله رواننظرسنجی درمورد خطرناك‌ترين كشورهاي جهان
• نوشته ی نیما فرمین بررسی کوتاهی از قانون اساسی درباره ی انتخابات و بنیادهای سیاسی جمهوری اسلامی
• ترجمه: ا. م. شیری هفت دشنه بر قلب آمریکا
• برگردان: رضا نافعیاین آغاز ِپایان رژیم است! *
• ب. الف. بزرگمهرسخنی با آقای صادق شکیب
• ا. م. شیری از این سخنان گوش مان پر است
• ا. م. شیری دو اولین دولت، دو روز تاریخی و یک فاجعه عظیم تاریخی
• رحمت اله روانمنشی جدید ناتو : افغان ها باید صاحبان اصلی خانه ی خود باشد
• برگردان از فرامرز دادرسشجاعت ایرانیان در برابر خامنه ای
• ا. م. شیری ”کلوخ انداز را پاداش سنگ است“
• ا. م. شیری ”ما بارگه دادیم“
• برگردان از فرامرز دادرسجنگ روحانیون
• برگردان از سوسن دادرسخبرگزاری فرانسه: گرد همایی های جهانی، در پشتیبانی از مخالفان رژیم ایران
• برگردان از سوسن دادرسرژیم در قربانگاه جنگ قدرت
• ا. م. شیریتبادل شعار در ”جنگ خانوادگی“
• مرادزئ د پاکستان پرلپسې اعترافونه
• برگردان از فرامرز دادرسنجات رژیم، ماًموریت تازه پاسداران
• ا. م. شیرینزاع خطیبان، نقش پامنبریها و وظایف ما
• برگردان از سوسن دادرسبسیجی ها برای کشتن تربیت شده اند
• رحمت اله روان طالبان به هیڅکله مات نه شي
• دکتر فریدون راد در پاسخ هوشنگ معین زاده، برای پیام دلسوزانه او به خامنه ای
• دکتر فریدون رادگرد همایی روزنامه فروشان دوره ی شاه و ملا در پاریس
• برگردان از فرامرز دادرس هیلاری کلینتون، افزایش فشار بر تهران
• هوشنگ معین زادهپيامی به آقای خامنه ای
• رحمت اله روان پا کستان له خپل دوه مخي سیاست څخه لاس نه اخلې
• برگردان از سوسن دادرسمسکو معامله با غرب بر سر ایران را رد کرد
• ا. م. شیریدر جمهوری خلق چین چه می گذرد؟
• مرادزئد پاکستان تاریخي شرموونکئ اعتراف
• ارسالی الف.ب.بزرگمهردر دفاع از جنبش مردم ایران برای حقوق و آزادی های دموکراتیک
• ا. م. شیریمرزها مخدوش گردید، فرصتی بر باد رفت
• رحمت اله رواناعلا میه مشترک روسیه وامریکا در مورد افغا نستان
• آرش برومندبس تجربه کردیم در این دیر مکافات ...
• رحمت اله روانازاستعداد افغانها عراقی ها استفاده بعمل اورد
• نوشته : داکتر م. ار. ارونوواوخامت شدید اوضاع در افغانستان
• ا. م. شیریبه خونخواهی ”ندا“پیشنهاد عملی
• ارسالی ب.الف. بزرگمهرتأملی در اوضاع حساس و پیچیدهٔ ایران
• ا. م. شیریترفندهای دشمن را بشناسیم و راه راست در پیش گیریم!
• محمد مباشریانتخابات یا تغییر نوع نظام ایران به فاشیسم اسلامی
• گاردينبگرام نسخه جديدي از زندان گوانتانامو است
• رحمت اله روانمافیای مخفی درانګلستان وجود دارد
• سازمان 19 بهمنگسترش اعتراضات توده‌ای در شهرهای ایران
• ا. م. شیریایران در خطر است!
• اشرف هاشمی بازی با ریش ملا(اخند)
• اشرف دهقانیتاریخ را توده ها می سازند !
• نمایندگان جبهه ملی ایرانقطعنامه؛ خطاب به سفیر محترم فدارسیون روسیه در کشور پادشاهی هلند
• محمد کاظم آذین مهندس موسوی و ماهیت بحران کنونی
• سندیکای کارگران شرکت واحد هرگونه سرکوب و تهدید نهاد های مدنی محکوم است
• رحمت اله روانکرنیلان پا کستانې دیګر نمیتواند جهان رافریب دهد
• ا. م. شیریهشدار به جویندگان آزادی و عدالت
• حسین زربخش انتخابات ریاست جمهوری و بحران مشروعیت مدارک تحصیلی
• مرادزئپنجاب وارختا دئ اپلتې وايي
• ا. م. شیریفینال بازیها و بازنده نهائی آن
• نوریحقیقت تلخ
• ترجمه: ا. م. شیریسخنرانی اوبا و حقه بازی لیبرمان
• مرادزئ لوېدیځ په پښتونخوا کې د ملتپالو پرځای ترهګر پياوړي کول
• نویسنده : مهرالدین مشید همگرایی با جهان اسلام زیر پوشش طرح اسلام افراطی و صلح جویانه؟!
• فرشید یاسائیانتخابات ریاست جمهوری در ایران
• مرادزئمشرف بیا هم پر اور تېل پاشي
• ا. م. شیریآزمایش هسته ای و موشکی جمهوری دموکراتیک خلق کره و جنجال آفرینی های آمریکا
• ا. م. شیریواقعیت «تغییر» در سیاست آمریکا
• برگردان: ا. م. شیریاگر اوباما در فکر فشار بر اسرائیل باشد، از حاکمیت کنار می رود
• فرستاده شده به وسیله ب. الف. بزرگمهر انتخابات و تشکل های کارگری
• مرادزئ پاکستان ترهګرو ته په درېو جبهو کې اړتیا لري
• سلطان حسینعصریک جنگ
• ب. الف. بزرگمهر رابطه دیالکتیکی «جزء» و «کل» با یکدیگر
• سوسن محمدخانی غیاثوندگفتمان اصوگرایی، اعتقادی به آزادی و حقوق بشر ندارد
• نویسنده: مهندس مهدی حق وردی طاقانکینبرد عروسکی
• ارسالي ب.الف بزرگمهرپیروزی زحمتکشان در آفریقای جنوبی!
• محمد اسحاق فیاضگرجستان، تاوان اشتباه يك رهبر
• خبرگزاری دیدبان حقوق بشر کردستانکارگران در سلول انفرادی 240 هستند
• ا. م. شیری”من آنچه شرط بلاغ است با تو می گویم خواهی از سخنم پند گیر و خواهی ملال“
• ارسالی بهروزبه مناسبت 21 اردیبهشت ماه، سالگرد تیرباران خسرو روزبه : مشعل فروزان امید و پیکار
• اتحاد زنان آزادیخواهدلارا ، دختری که در زندان رنگ ها را گم کرد...
• برگر دان -محمد عا رف عر فان ازجویبارخون تا در یا های نفت
• ا. م. شیزلـیمناسبت شصت وچهارمین سالگرد پیروزی بر فـاشـیـسـم
• هوشنگ اسدیبرادر حسين راست می گويد
• ا. م. شیری”عقل سالم در بدن سالم“
• برگردان: بریالی جویانمروری بر روزنامه های چاپ پاکستان
• برگردان: بریالی جویان در افغانستان اصلاً مسئله بر سر چه است؟
• هوشنگ معین زادهاشتباه بزرگ غرب پس از سی سال
• ارسالي صميميفیدل کاسترو: اوباما باید احساس شرمنده گی کند
• داکتر خاکستر قدرت نرم و روابط نابرابر
• نوریایران و القاعده دشمنان دیروز دوستان امروز
• نوریانتخابات در ایران، مردم سالاری یا ملا سالاری
• برگردان از:حميدنديم.100 روز اول حكومت اوباما تفاوتي با دوران بوش نداشت
• مترجم: بریالی جویانرئیس جمهور اوباما یک خانم مسلمان را به حیث مشاور خود مقرر کرد
• برگردان: بریالی جویان "انقلاب خواهدآمد!"
• ا. م. شیزلیضرورت حضور مستقل چپ در انتخابات
• محمد اسحاق فیاضپاکستان، بازی با دولبه قیچی
• عزیز آریانفرراهبرد نوکاخ سفید:نوید بهروزی یا پیک سیه روزی؟
• ابراهیم شیری”کسی که حقیقت را نمی داند، صرفا یک نادان است. اما، کسی که حقیقت را می داند و آن را کتمان می کند، یک تبه کار است“.
• عبدالرزاق طلوعطالبان از پاکستان کمک میشوند
• احزاب کمونیست و کارگری اعلامیه مشترک بمناسبت٦۰- مین سالگرد پیمان نظامی ناتو
• محمد اسحاق فیاضسوات، آغاز نبرد دیگردردومین نقض آتش بس
• ا. م. شیزلی(شیری) ”انقلاب سبز“ در مولداوی
• صباحپاکستان بازي باورقهاي کهنه درقماري تروريزم
• ترجمه: ا. م. شیزلی(شیری) سریال قاتلان بی مجازات
• صباحاستراتيژي جديد اوباما وده ها سوال بي پاسخ
• اشرف هاشمیایا امریکا یک ببر کاغذی است؟
• محمد امین میرزادکابل ومسکو، فرازدیپلماتیک پس از فرود طولانی
• برگردان: ا. م. شیزلیدهها کشور جهان در آستانه ورشکستگی قرار گرفته است
• ا. م. شیزلی وقتی که امام جماعت بی وضو به نماز می ایستد
• فرستنده:علی دیانتیدخالتهای رژیم ایران در افغانستان
• نوشته احمد رشیدلغزش بر سرشیبی هـَـرج و مــَرج و آشوب و فتنه
• داوی - روشانپشت پرده صلح اسلام آباد با طالبان سوات
• ا. م. شیزلیسرمایه داری در لبه پرتگاه
• محمد عوض نبی زا ده میراث منفی حکومت هشت سالهء بوش به مردمان امریکا وجهان
• ا. م. شیزلی از ازل چنین نبود و تا ابد نیز چنین نخواهد ماند
• ا. م. شیزلی دردها و خاطره افغانستان
• اتحاد زنان آزاديخواهتغییر قوانین ارث ، تظاهر "خیرخواهانه" رژیم زن ستیز جمهوری اسلامی
• هوشنگ اسدي آقاي خامنه اي و هم سلولي هايش
• ا. م . شیزلی انقلاب طوفان زده
• ا. م. شیزلیحباب سرمایه داری ترکید
• تهيه وپژوهش ازصباحجاودانه بودن ماندلا درچيست؟
• صباحسرانجام پاکستانيها به وجود تروريزم اعتراف کردند
• گردآورنده صباح چرا شوروي منحل شد ؟
• ارسالي صميميگاردين: باتلاق افغانستان براي ناتو عميقتر از شوروي سابق است
• برگردان: ا. م. شیزلی ویروس ضدّ کمونیستی موجب زوال عـقـل می شود
• رستم پیمان پیروزی ایده و آرمان بر زر، زور و تزویر
• ا. م. شیزلی طغیان حقیقت
• تهيه وتنظيم ازدکتربصير حرفهاي ناگفته ي ازعمليات تروريستي ۱۱ سپتامبر
• ترجمه: ا. م. شیزلی هدیه روسیه سرمایه داری به ٤٤- مین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا
• ا. م. شیزلی نه هر که چشم پدر درآرد، کور اوغلویش نامند
• تهيه يي گزارش ازصباححمایت پارلمان قرقیزستان از تصمیم دولت برای تعطیلی پایگاه مناس
• صدیق رهپو طرزی پایان و مرگ خیال
• برگردان:ا. م. شیزلی خیره سری اوباما
• برگردان: ا. م. شیزلی اوباما مشتها را باز می کند
• اسدالله جعفریمشت تاریخی اردوغان، بر دهان اسرائیل
• میوند حقایقی درباره هفت سال ماموریت نیروهای خارجی وجامعه بین المللی درافغانستان
• انجنير سيد عبدالقادر دغزي اتله !
• نوشته :خلیل سلحشور حیتی روزنامه نگار افغان درترکیهتحقیقات دوسیه ارگنه کن در ترکیه
• اسد بوداباراک حسين اوباما؛ حاکمِ وضعيت اضطرار
• ا. م. شیزلی ”دیو چو بیرون رود، فرشته در آید“؟
• محمد امین میرزادتعطیلی گوانتانامو، اولین اقدام اوباما
• ا. م. شیزلی آدم جواب اینو چی بده؟
• م ی هادی امید افزائی های فریبنده ودیوارهای شکسته عاقبت خوب ندارد
• ا. م. شیزلی پیلان چگونه می میرند؟
• حسین زربخشبعد از گرجستان نوبت چه کشوریست ؟
• ا. م. شیزلی پرچمی در اهتزاز، دو پرچم در زیر پا
• ا. م. شیزلی غزّه، خاکریز اول در حمله امپریالیسم به مردم جهان
• ا. م. شیزلی توده ها شکست ناپذیرند
• کانديداکادميسن ظاهر افق اوباما ته پيغام
• ا. م. شیزلی قتل عام فلسطینیان، برنامه آمریکا برای خروج از بحران مالی
• انجنير سيد عبدالقادرديوويشتم قرن کربلا
• برگردان: ا. م. شیزلی جنگ گاز، در خدمت انحراف اذهان عمومی از حمله اسرائیل به غزّه
• اسدالله جعفریبرادر وخواهر فلسطینیم،دیروز، غرب کابل غزه امروز بود
• ا. م. شیزلی فاجعه غزّه، جنگ یا تروریسم دولتی
• محمد اسحاق فیاضمستی در جشن حنوکا و رقص خون درغزه
• ا. م. شیزلیصد ساعت با فیدل (بخش آخر)
• ا. م. شیزلی حبابهای «تغییر» می ترکد؟
• ا. م. شیزلی نوادگان بالفور و نسل کشی در فلسطین
• ا. م. شیزلی صد ساعت با فیدل (بخش چهارم)
• ترجمه: ا.م . شیزلی بحران مالی-اقتصادی روسیه، حاصل اصلاحات لیبرالی است
• پژوهشي ازصباحبوش ازبغداد تاکابل
• عبدالغفارپوپلفایننشل تایمز" دورځپاڼې چلونکي،او افغان ملګروته یې ګواښ لیک
• میر عبدالواحد ساداتحادثۀ عبرت انگیز
• ا. م. شیزلی صد ساعت با فیدل (بخش سوم)
• محمد اسحاق فیاض11 سپتامبر دیگر در بمبئی هند
• ارسالي صادق اسفنديار7 خوان رسیدن به دلائل کشتار تروریستی در هند
• ا. م. شزلی صد ساعت با فیدل (بخش دوم)
• ا. م. شیزلی دو گرایش
• ترجمه: ا. م. شیزلی صد ساعت با فیدل (بخش اول)
• ارسالي صميميروش هاي اداره ي امپراطوري ِ رو به زوال
• ا. م. شیزلی بی اعتنائی به اغنیای گرسنه، قربانیان ثروت!
• بهمن آرام"اوباما"توطئه‌ی دیگری از امپریالیسم
• محمد عوض نبی زا دهبارک اوباما نمادی ازدفن اندیشهء نژا د گرایانه تاریخ آمریکا درقصرسفید
• حقيقت جو جورج دبليو بوش بزرگترين جنايتکارجنگی قرن
• ا. م. شیزلی اوباما، سمبول تغییر؟
• ارایه کننده وبرگردان : داکتر حمیدالله مفید حزب سیز های آلمان رهبر جدیدی برگزید
• ظاهردقیقبارک آباما اولین رئیس جمهور سیاه پوست امریکا سمبول آرزوها وخوشبینی ها
• محمد اسحاق فیاضاوباما اولین سیاه پوست کاخ سفید
• اسدالله جعفريسياهان از بام كعبه تا قلب كاخ سفيد
• ارسالی : حقبين گرجستان متهم به ارتکاب جنایات جنگی شد
• ارسالي صميميكابل پايتخت عراق شد
• ارسالي صميميدولت استرالیا درباره"کشته شدگان" افغان تحقیق می کند
• برگرداننده به فارسی: ن. معصوم با طالبان مذاکره نکنید !
• ا. م. شیزلی کشف "بزرگ" لیبرالهای وطنی
• ا. م. شیزلی مدال استونی، نشان تقدیر نازیسم را تکمیل کرد
• ن. معصومیک حامد کرزی برای عراق یا یک نوری المالکی برای افغانستان ؟
• برگردان: ا. م. شیزلی جوانب تاریک "سوسیالیسم" چینی
• برگردان: ا. م. شیزلی چشم انداز سرمایه داری متکی بر کار زندانیان
• ارسالي صميمي آبزرور: گفتگوهاي محرمانه طالبان با عربستان و انگليس فاش شد
• ا. م. شیزلی رئیس جمهور ایران، تریبون سازمان ملل متحد را با منبر مساجد ایران اشتباه گرفته بود
• م. شیزلیاستعمار و دموکراسی
• محمد اسحاق فياضسقوط دولت نارنجي درتداوم جنگ سرد جديد
• ن. معصومنقش مدارس مذهبی و دینی در پاکستان
• برگردان: ا. م. شیزلی «سناریوی شیلی» تکرار نخواهد شد
• برگردان: ا. م. شیزلی جهان را بدین ترتیب ترساندند
• ترجمه: ا. م. شیزلی از بهترینها حراست می کنیم، عالی ترینها را می سازیم
• متر جم : استاد محمد یو سف سیمگر ( با ختری)افغا نستان در چنگال تر یاک
• ا. م. شیزلیگرامی باد یاد قربانیان فاجعه هفدهم شهریور ١٣۵٧، روز جمعه سیاه
• ن. معصوم پاکستان بعد از مشرف : مزید شدن چالش ها برای ایالات متحده
• برگردان از ميلادافزایش فوق العاده خشونت در افغانستان
• نوشته : زلمی رزمی سالروزعملیات وحشتناک یازدهم سپتامبر
• محمد اسحاق فياضكي واقعيت ها را درك نكرده روسيه يا غرب؟
• برگردان: ا. م. شیزلیموضع پراگماتیستهای ریاکار فائق شد
• عارف جهشسالروز تولد لنین و سالمرگ یلتسین
• به گزارش حمید محویافغانستان در خطر انقراض نسل
• محمد اسحاق فياضگرجستان، ميدان رقابت هاي قدرت هاي بزرگ
• جوادتعميق بحران سياسي در پاكستان
• ژباړونکی ((عزیزاحمد خوارمل ))په منځنـــی ختيځ کــې ،دبوش ددمــوکــــراســـی شعـــار یوازی دسیاسی مــوخـــودلاس ته راوړلــو دپاره دی!
• نیلاب م. سلامیک میلیون نام در « لست تروریستان » امریکا
• محمد اسحاق فياضدست هاي نامرئي پاكستان و تصميمات شتاب آلود
• ارسالي صميميظهور مجدد طالبان در افغانستان
• ژباړونکی عزیزاحمد خوارمل واشینګټن پست ولیکل : امریکا دایران په تحریک کولو پسی دی !
• محمد اسحاق فياضامريكا به مرز هاي روسيه نزديك مي شود
• محمد اسحاق فياضآياآتش بس ميان طالبان و دولت پاكستان خاتمه يافته است؟
• قادر یامانترکیه در دوراهی کمالیزم و اسلامیزم
• میرعنایت الله ساداتچرا پاکستان همیشه به صدورافراط گرایی وتروریزم متوسل میشود؟
• محمد اسحاق فياضكابل و اسلام آباد واكنش هاي دور از واقعيت
• زيميرواسکاريجنگ وکشمکشهاي سياسي واقتصادي ازعراق تا افغانستان
• تتبع ونگارش : امین الدین « سعیدی » جدائی دین از سیاست در امریکا
• برگزیده: عارف جهشرئیس جمهور جدید روسیه برای یکسال یک شرکت بزرگ را اداره نکرده
• عبدالقدير ميرزاييامریکا در مورد کمک هایش به پاکستان باید تجدید نظر کند
• دو کتور ؛ م؛ پکتیا وا ل د نا پیلو د غوره ملی هیواد نوغور ځنګ
• ترجمه از فرانسه توسط حمید محویالجزایر
• محمداسحاق فياضتلاش هاي جديد انتقال گاز و نفت تركمنستان به شبه قاره
• برگردان: ع . ق . فضلیبیست سال از امضای موافقت نامه های ژینیو میگذرد
• میهن فدا محشورشریف و مشرف باید فضلات اتومی خود را پس ببرند
• محمد اسحاق فياضمشعل المپيك با شورش هاي سياسي استقبال شد
• بهمن آرامسودمندی جنبش‌های خودبه‌خودی
• حمید محویجنبش مبارزین اروپایی
• فرزادبهنامچشم انداز معادلات و معاملات سياسي در پاكستان
• الف .سفيد سنگ ناتو بايد نام خود را تغيير بدهد
• محمد اسحاق فياضآيا ناتو تصميم جدي به عمليات فرامرزي دارد؟
• حمید محویهیروشیما بغداد
• یوسف آرینا شورای امنیت سازمان ملل متحد،جائیکه آغای خلیلزاد از سیاست های امریکا نمایندگی میکند
• صديق رهپو طرزی«پوتین»، شاهنشاه «روسیه»، جامه بدل می کند
• قادر یامانآیا شعار "مرگ بر امپریالیزم می تواند چپ و راست را به هم پیوند دهد ؟
• پوپلدپاكستان پارلماني ټاكنې به دافغانستان پراوضاع څه اغيزه وكړي
• جوادنصرياناستقلال كوزوو؛ چالش جديد در روابط روسيه و آمريكا
• جواد نصريانتلاش امريكا براي جلب رضايت اروپا به اعزام نيروي نظامي به افغانستان
• مقصود اميريانكابوس "مك كين" براي دمكراتها در انتخابات رياست جمهوري آمريكا
• محمد اسحاق فياضشبه نظاميان قبايل، مسكن موقت براي بحران عراق
• تلخیص و نگارش: عارف جهشترور و ایجاد وحشت دو سلاح هیتلر، پیش از جنگ
• الف. سفيدسنگپاکستان آبستن فاجعهء بزرگ
• محمد عوض نبی زا ده دفن تابوت دا عیه دار دموکراسی درپاکستان
• محمدامين ميرزادآيا كابل و اسلام آباد عليه تروريسم مبارزه مشترك خواهد كرد؟
• محمد اسحاق فياضتاكيد مجدد دوستي پاريس و كابل درسفر ساركوزي
• فرستنده منتقد گمنامخواب احيايي امپراتوري جديد انگليس در آسياي ميانه
• محمد اسحاق فياضانفجار بيروت، زنگ خطرآغازجنگ داخلي در لبنان
• محمد اسحاق فياضدومين گام مشرف براي دموكراسي درپاكستان
• محمد اسحاق فياضطرح مليشه سازي آمريكا در ايالت سرحدپاكستان
• تهيه وپژوهش ازشمشاددرکانادا چه ميگذرد؟
• محمداسحاق فياضدوسيه اتمي ايران كدام مسير را طي خواهد كرد؟
• محمداسحاق فياضآناپوليس، آغازي مكرربراي صلح تحق ناپذير
• عتيق الله انقلاب مخملي گرجستان راخطرنابودي تهديد ميکند
• تهيه وپژوهش دوشي چينقش پاکستان دررشد تروريزم ودسيسه هاي پيدا وپنهان
• راد مرددرحياط خلوت آمريکا چه ميگذرد ؟
• زيميروچراپاکستان درآتش ميسوزد؟
• سلیمان کبیر نوریبه بهانه ی مرگِ امپراتور تر یاک
• محمد اسحاق فياضادامه بحران در لبنان، آيا معجزه اي رخ خواهد داد؟
• شمشادپوتين سياستمدارومرد آهنين قرن بيست ويکم
• تهيه وپژوهش دوشي چينقش پاکستان دررشد تروريزم ودسيسه هاي پيدا وپنهان
• محمد اسحاق فياضلبنان، روزهاي دشوارانتخابات رياست جمهوري
• جانبازنبردآيارقابتهاي ناسالم اقتصادي جهان رابسوي آشوب نميکشاند؟
• راد مرددرحياط خلوت آمريکا چه ميگذرد ؟
• تهيه وپژوهش دوشي چينقش پاکستان دررشد تروريزم ودسيسه هاي پيدا وپنهان
• دوشي چي پاکستان وافغانستان تاريخي که تکرارشد
• دوشي چي پاکستان آتش زيرخاکستر
• الف محشورپاکستان بدون مارشالا مي ميرد
• رستاخيزخطربي توجه اي آمريکا وروسيه جهان را تهديد مينمايد ؟
• تهيه وپژوهش دوشي چينقش پاکستان دررشد تروريزم ودسيسه هاي پيدا وپنهان
• محمد عوض نبی زاده مروری اجما لی بر اوضاع سیاسی پاکستان
• تهيه وپژوهش دوشي چينقش پاکستان دررشد تروريزم ودسيسه هاي پيدا وپنهان
• ر- م - شمشاد د ست آورد واقعي ۱۱ سپتامبر کدام است؟
• ژباړونکی (عزيزاحمدخوارمل)دامريكي نو ی زاړه پال ,دنړي دويجاړيونظر وركوونكي دي !
• ارسالي صميمينگاهي به اقدام تاريخي حزب كمونيست چين در گنجاندن واژه مذهب درآيين نامه اين حزب
• ارسالي صميميشايعه ترور پوتين طبق نقشه آمريكا براي تيرگي روابط مسكو و تهران صورت گرفت
• دوشي چي اشتباهات وماجراجوي هاي که فاجعه آفريد
• رستاخيزانگليس ازبلرتا براون
• حساس اورياواقعيت های پشت پرده حادثه 11 سپتامبر
• شمشاددرمسيرجنگ سرد دوم
• امیرجواهری لنگرودیزمان سکوت نیست، فردا خیلی دیراست!
• ارسالي صميمي بوش باز هم گاف داد
• نویسنده : آریاجنگ با ایران ووضعیت افغانستان
• رادمردبانک جهاني وعملکردهاي استعماري
• ژباړونکی : عزيزاحمد خوارملديوسلواوياوو(۱۷۰)کلونو په موده کښې څلورخونړي جګړې !
• شمشاداروپا و آمريکا ، تنشها وچالشها
• شمشاد -زيميروقرن بيست ويک چگونه تهديد ميشود؟
• جواد فیروزمند خاطرات من با مجاهدین خلق در 11 سپتامبر
• راد مرد اسکاري چشم اندازي تحولات پاکستان وتاثيرآن براوضاع افغانستان
• راد مرد اسکاري چشم اندازي تحولات پاکستان وتاثيرآن براوضاع افغانستان
• گ - نبرد جنگ سرد چگونه کليد رقم خورد؟
• ژباړونکی : عزيزاحمد خوارملد امـــريکــی دوتـنـه پخــوانــــې امنيتــي اوسياســي جګپوړي چارواکې وويل :واشينګتن په افغانستان کې هم جګړه بايلې !
• دوشي چيجهان مترقي واهداف سرمايداري
• ژباړونکی : عزيزاحمد خوارملدچين دخلکودآزادی غوښتونکی اردوبريالی يرغل پرپنتاګون باندی !
• ژباړونکی : عزیزاحمد(خوارمل )واشینګټن په ایران کې دنویوپیښواوګډوډیود رامنځته کولوپه لټه کې دی !
• رستاخيزآيا حوادث يازده سپتامبر جهان را بسختی تكان نداد؟
• ژبارونکی : عزيزاحمد خوارملدشانګهای تړون او په راتلوونکی کې دڅوقطبي نظام را منځته کيدل !
• آکام مکريوضع زندانيان کرد وخيم تر شده
• ژبارونکی : عزيزاحمد خوارملتــــــورکــــــړن ليک !
• ژبارونکی : عزيزاحمد خوارملامريکايې سناتوروايی:بوش يو«ناپوهه » انسان دی !
• سامان رسول پوردو پرسش از ملت و حکومت
• دوشي چي چگونه چهره آمريكا در جهان تخريب شد
• ژبارونکی : عزیزاحمد خوارملدامریکی مخ په ډوبیدواوپه ورکیدو امپرطوری !
• ارسالي صميمياعتراف انگليس به افزايش توليد مواد مخدر در افغانستان
• ارسالي صميميآیا ایران هدف بعدی است؟
• رستاخيزمرغ بوش يک بال دارد
• وطن پوردر کانادا چه ميگذرد؟
• ارسالی صمیمیمذاكره براي تعيين نخست وزير موقت پاكستان جدي شد
• محمد اسحاق فياضانتخابات زودرس تركيه، نمايشي از اقتدار مردم سالاري
• محمد اسحاق فياضخاورميانه، انباري براي سلاحهاي مدرن
• محمد اسحاق فياضبازگشت چودري به قضاوت، اجبار يا مصالحه؟
• زيميروکشتي شکسته اتحاديه اروپا ساحل اميد يا طوفان خود خواهي ها؟
• نویسنده : م.ر.اریانگاهی به نقش ملل متحد
• اسکاريجهان چگونه تهديد ميشود؟
• محمد اسحاق فياضمسجد لال پايتختي در درون پايتخت
• محمد اسحاق فياضامريكا درآزمايش سخت ديگر درعراق
• محمد اسحاق فياضدر شاخ آفريقا لويه جرگه برگزار مي شود
• تهيه وپژوهش دوشي چي چرا پاکستان درآتش تنش وتشنج ميسوزد؟
• اسکاريدوجنگ ، دردوکشورو يک شکست
• ر م - راستين چاوز، آمريکا وآمريکاي لاتين
• شمشاددسيسه هاي پنهان ازپاکستان تا افغانستان
• ر - م -حقيقتچگونه روسيه به جنگ سرد کشيد ه شد ؟
• تهيه وپژوهش دوشي چي چرا پاکستان درآتش تنش وتشنج ميسوزد؟
• رستاخيزروسيه وچين مانورعسکري يا نمايش قدرت نظامي
• محمد اسحاق فياضآيا دولت مشرف برافراط گرايي پيروز خواهد شد؟
• محمد اسحاق فياض كورياي شمالي تسليم شد
• محمد اسحاق فياضقدرت در دست مشرف باقي مي ماند
• محمد اسحاق فياضمنشورحقوق اساسی اتحادیه اروپا موضوع جديد نشست بروكسل
• رستاخيزبالاخره پوتين فشاربوش را بالابرد
• تهيه وپژوهش { دوشي چي }چرا پاکستان درآتش تنش وتشنج ميسوزد؟
• رستاخيزجاده ي بسوي بن بست
• شمشادتنش بين روسيه وآمريکابه تشنج کشيد ه ميشود
• محمد اسحاق فياضسامرا ميدان عقده گشايي هاي تروريستي
• محمد اسحاق فياضتجزيه دولت فلسطين
• دوشي چينومحافظه کاران خنجري درد ناک ديگري خورد
• اسکاریدراجلاس جي هشت چه گذشت؟
• راد مرد سال 2007 سال بين‌المللي قطب‌ها و آب شدن يخ‌ها
• راد مردسرانجام توني بلررفتني شد
• بخش پنجم - تهيه وپژوهش دوشي چي چرا پاکستان درآتش تنش وتشنج ميسوزد؟
• وطن پوراستفاده ازنام دموکراسي لکه ننگي است برجبين دموکراسي
• اسکاريروسيه با پوتين وروسيه بي پوتين
• تهيه وپژوهش { دوشي چي }چرا پاکستان درآتش تنش وتشنج ميسوزد؟
• محمد اسحاق فياضآياكوزوو قرباني رقابت ابرقدرت ها مي شود؟
• اسکاريروسيه با پوتين وروسيه بي پوتين
• بخش سوم - تهيه وپژوهش دوشي چي چرا پاکستان درآتش تنش وتشنج ميسوزد؟
• دوشي چي تاريخ چگونه تکرارشد ؟
• راد مردتقصيرازکيست؟
• ارسالي رستاخيزدروغ‌هاي آمريكايي جنگ عراق، ويتنام و توان اتمي ايران
• تهيه وپژوهش دوشي چي چرا پاکستان درآتش تنش وتشنج ميسوزد؟
• شريف شجاعت آيا دموکراسي واقعي درآمريکا وجود دارد ؟
• تهيه وپژوهش { دوشي چي }چرا پاکستان درآتش تنش وتشنج ميسوزد؟
• محمد اسحاق فياضاز شاخه هاي درخت زيتون خون جاريست!
• محمد اسحاق فياضحمايت ازچودري، چالش ديگر دولت مشرف
• محمد اسحاق فياضبلر مي رود،آيا سياست خارجي انگليس تغيير خواهد كرد؟
• مترجم : نسيم سحر چاويز يک راه ديگري نشان ميدهد
• محمد اسحاق فياضسومالي، تراژيدي عصبيت هاي قومي و قبيله اي
• بهسودیوزيرستان شمالي، جنگ مهمان و ميزبان
• محمد امین وکیلیپاکستان و سناریو های محتمل
• ژباړونکی:( عزيزاحمدخوارمل )برژينسكي دبوش وسياسي پاليسيو ته يې د صفر نمبرورکړ !
• ژباړونکی: عزيزاحمدخوارملتردااوسه په عراق کې یوملیون غیرنظامي وګړي وژل سویدي!
• ژباړونکی:(عزيزاحمدخوارمل ) دروسيی کلک ګواښ اوګوت څڼدنه امريکی ته
• برگردان: فاروق بهزادبحران پوشیده در روابط بین ایالات متحده امریکا و افغانستان ادامه دارد
• ترجمه داکتر محمد سالم سپارتکدر آلمان 68 فيصد مردم از انتقاد پوتين پشتيبانی ميکنند
• محمداسحاق فياضامتيازخط لوله گازتركمنستان، از دست مي رود
• محمد امین وکیلی پاکستان و دشواری های حاکمیت مشرف
• وطن پورجنگ عراق انگيزه ها وتصميم گيري ها
• دستگېر خروټی لوبې نه، يوه رښتيانی جگړه ده
• محمداسحاق فياضپاكستان و نا تواني در برابر جريانهاي افراطي
• تهيه وپژوهش -وطن پورنگاهي به ديوارها ي خائينانه مرزي جهان
• محمداسحاق فياضتركمنستان، درآزمون جديد بعد از نيازاف
• هــ. هدايتانتخابات رياست جمهوری در بلغارستان
• برگردان : ع . ق . فضلیافغانستان در سال ۲۰۰۶
• تهيه وپژوهش -وطن پورنگاهي به ديوارها ي خائينانه مرزي جهان
• محمداسحاق فياضافغانستان و پاكستان در سياست جديد آمريكا
• محمداسحاق فياضعمليات فرامرزي عليه تروريزم، پندار يا واقعيت؟
• خلیل الرحمن سلحشوروحدت وهمبستگی وچالش هاي آن در جهان اسلام
• پژوهش از -ر- م رسوايي استراتژيک
• محمد اسحاق فياضسازماندهي القاعده گسترش مي يابد
• الف. نیکیارديدی نا متعارف درباره يکي از مسائل بسيار متعارف
• حقيقتانتظاری که افغانها وعراقيها ازدموکراتها درآمريکا دارند ؟
• حقيقتآيا جها ن را خطرجديد تهديد نميکند؟
• برگردان : ع . ق . فضلیافغانستان و ادامۀ عملیاتِ « آزادیِ پایدار » (!)
• رادمردتنشهاي جديد بين روسيه وآمريکا
• ترجمه از نسيم سحر تهاجم به عراق يک کابوس براي جورج بوش
• حقيقتآمريکا وانگليس تا گلودربا تلاق جنگ عراق وافغانستان
• ارسالي صميميرهبراکثریت مجلس نمایندگان آمریکا ؛ زنی با بیش از چهاردهه تجربه سیاسی
• ترجمه از نسيم سحر تهاجم به عراق يک کابوس براي جورج بوش
• حقيقتازپيروزي 1948 تا شکست 2006
• برگردان از : ع . ق . فضلیکُمک های آمریکا برای افغانستان کجا به مصرف میرسند ؟
• نجيب الله عظيميشورش اكتوبر چه گونه در روسيه براه انداخته شد و چه نوع قيامي بود؟
• تهيه وپژوهش (راد مرد)درپشت پرده جنگ چه ميگذرد؟
• رادمردمشرف : در خط آتش” (In the line of Fire “
• جواد فیروزمند خانه های ویران شده (1)
• تهيه وپژوهش (راد مرد)آمريکاازياوه گوي تا ما جرا جوي
• تهيه وگردآورنده – (رادمرد)آياتروريسم دروغ، حيله، فريب و تحريف حقايق نيست؟
• تهيه وگردآورنده (حقيقت)جنگ لبنان ونقش رسانه هاي غربي
• عارف ایرانیآه دکتر مصدق !
• پژوهش وگردآورنده حقيقت حزب الله وافسانه شکست ناپذيري اسراييل
• پژوهش وگردآورنده حقيقت برنده وبا زنده جنگ لبنان کيست؟
• راد مردآمريکا ازناکامي نظامي تا سراسيمه گي سياسي
• نظرمحمد قرغزستان میتواند به افغانستان دوم مبدل گردد
• سيامک سالاربگیرش که نه گیرید
• راد مرد بوش درمخالفت يا حمايت ازتروريزم ؟
• تهيه ، تدوين ، ويرايش وگردآورنده يما فريدونفاجعه قانا
• منصور حکمت روياهاى ممنوع مجاهد چرا دولت مجاهدينى غيرممکن است؟
• ارسالي يما فريدونصبح بخير بيروت زيبا
• گل بازفقيربوش وايهود اولمرت درپي نابودي انسان آسيايي کمربسته اند
• داکتربصيرآيا ناتودرافغانستان شکست نخورده است؟
• ارسالي صميميمسأله‌ی فلسطين و اتفاقات جديد
• راد مردکشورلبنان ، وحشت بي پايان ، جنايت بي پرسان وکشتارگاه انسان
• ترجمه از نسيم سحربوش بازنده بزرگ نشست گروه هشت
• ا . م . شیزلی فـاشیسم را می بـینـیـد ؟
• تهيه وتنظيم ازرا د مرددوازده سال بعد نظام‌هاي غربي و قدرت‌هاي جهاني ازهم ميپاشد
• مترجم : خ . گوارادادگاه ها قانوني نيستند
• مسعود باورادامه‌ي بحران در سرزمين‌هاي اشغالي
• حضرت ظريفيخون ناحق دست از دامان قاتل بر نداشت
• ترجمه : خان گوارادرحال حاضر عراق نبرد نوي را آغاز ميکند
• کمانگيرسازمان همكاريهاي شانگهاي وماجراجويي هاي غرب
• محمد میراکی مرگ " ساخت " آمریکا
• ترجمه از نسيم سحريک اشغال در زوال اخلاقي
• ارسالي صميميوقوع اولين موارد خودکشی در گوانتانامو
• سيد انور رزمندهآغاز و پايان ابومصعب الزرقاوي
• ژباړونکی :((عزیزاحمدخوارمل)) دامریکــــی دملــــی امنیت پرنــــــــوي کړنلاری بانــــدی یــــوه څیړنــــدويه ګـــــــزارش !
• مترجم : نورمحمد ( خرمی) فصل بهاری کشتار در افغانستان
• ژباړونکی :(عزیزاحمدخوارمل)د بخښني (عفوي)نړيوال سازمان د "بوش" کړنی یې د"پينوشت" دکړنوپه شان یوشان ته وباله!
• شامل سالارنقش پاکستان درروند کنوني افغانستان
• ژباړونکی :(عزیزاحمدخوارمل) دامریکی اوانګلیس نوي استراتیژی دایران سره دټکرپه هکله!
• ژباړونکی : (عزیزاحمدخوارمل) کوچینی بوش له پخوانه زیات کوچینی تره دامریکائیانوپه منځ کې !
• ارسالي صميميتاسيس «شوراي حقوق بشر»
• پارسا پيلتنچهلمين سالگرد خاموش انقلاب فرهنگی مائو در چين
• ژباړونکی :(عزیزاحمدخوارمل) په امریکايی جیلونوکښې دبندیانوپه زوره ونو،وهلو،ټکه ولواوپه شکنجي ورکولوباندی اقراروکړ !
• ژباړونکی :(عزیزاحمدخوارمل) دبوش ددولت د نړ یدلوسیاسي طوفان پیل شوي دی!
• متن نامه احمدی نژادمـــتـــن كـــامـــل نـــامـــه احــمـــدي‌نـــژاد بـــه جـــورج بـــوش
• ژباړونکی : (عزیزاحمدخوارمل) دامریکی په ټولنی کي نژادی توپیرریښي یې ځغلولی دی
• ژباړونکی :(عزیزاحمدخوارمل) افغانستان دډیروکړکیچونواوګډوډی سره مخامخ دی!
• ژباړونکی (عزیزاحمدخوارمل) ماجراجوي اوماجراغوښتني
• ژباړونکی : (عزیزاحمدخوارمل) ناتـــودامــــریکی اوایـــران منځ کـــــې په افــــغانســـــتان کښـــې !
• آصف المپاکستان بمثابه يک زخم ملتهب و تشنجزا در منطقه
• ژباړونکی :(عزیزاحمدخوارمل) دامــــریکـــی غلطــــه محـــــاســـبــــه !
• ترجمه از نسيم سحراوج سطح جديد بهاي نفت
• ژباړونکی: (عزیزاحمدخوارمل) دپوتین وړاندیزدمنځني ختیځ دپاره!
• ژباړونکی : (عزیزاحمدخوارمل) روسی کارپوهان وایې:امریکا په سیمی کښی دبل نوی ګډوډی اواخو ډب په لټه کی دی !
• ژباړونکی: (عزیزاحمدخوارمل)یونامتوامریکایي ورځپاڼه لیکوونکی وايي :جورج ډبلیوبوش یودرواغجن دی!
• برگردان: داکتر محمد سالم سپارتکچين تا دريای خزر(بحيرهء کسپين) می آيد
• ترجمه ازنسيم سحرناروي اسيران جنگي آلماني را به کارپاکسازي ماين ها وادار نمودند
• ژباړونکی: (عزیزاحمدخوارمل)نامتو امریکایې ورځپاڼه لیکوونکی: دبوش دولت یې دظالمانو دولت وباله !
• ژباړونکی: ((عزیزاحمدخوارمل)) په سلوګونی نښی دراکتی یرغل له پاره پرایران باندی نښانی سویدی دی
• ژباړونکی: ((عزیزاحمدخوارمل))ایران او امریکا دواړه پوهیږی چې په نږدیوراتلوونکی کومی پیښي رامنځته کیږی
• ژباړونکی: ((عزیزاحمدخوارمل))دامریکی د نظامی محرمواوپټواطلاعاتوخرڅلاو دافغانستان په بازاونوکښی !
• ژباړونکی: ((عزیزاحمدخوارمل)) دوه تنه انګلیسی څیړونکی پرایران باندی یرغل يوخطرناکه اواحمقانه سیاست وبلل!
• سراج الدین ادیبمارتین لوتر کینگ مبارز، راه مقاومت، آزادی وعدالت
• ا.نیکیارمیلوسیویچ- مظلوم سرفراز دوران دشوار گذار
• عظيم بابکپيامد های سياست تنش زايي با پاکستان
• ارسالي جواد نصرياندرگذشت ميلوشويچ در زندان
• ((عزیزاحمدخوارمل)) دنوي سړۍ جګړۍ پیل!
• ژباړونکی((عزیزاحمدخوارمل)) دسل هاوزروعراقیانودمصیبتونواوبدبختیوپه خاطر څوک دی باید امریکامحاکمه کړی؟
• ژباړونکی: ((عزیزاحمدخوارمل)) سپینه ماڼی دایران پراټومی مرکزبمباري ته ځان چمتوکوی!
• سرور منگل جنرال های پاکستانی خشمگین اند
• بقلم: ا.نیکیار جدل امروزی ؛ حکم پهنای تاریخ
• ارسالي منصور درويشتحليل لوس آنجلس تايمز از: سايه عراق بر مسئله هسته اي ايران
• ارسالي صميميدرسی و تجربه ای
• ارسالي منصور درويشدر مسیر زندگی شارون
• برگردان : سراج الدین ادیبدولت و رژیم ایران باید بداند که با آتش بازی میکند
• س . اديباسرائیل بعد از ارئیل شارون
• ارسالي جواد نصريانمروری بر روزنامه های بريتانيا در باره افغانستان
• عظيم بابک استراتيژی(راهبرد) منطقه يي ايران در رابطه با افغانستان
• عظيم بابکجنگ افغانستان : از برژنف تا گرباچف
• ارسالي جواد نصريانچرا لوكاشنكو «بهترين» رئيس جمهور است؟
• ارسالي بهمن بهمنيهيتلر يك نام بيشتر نبود
• ارسالي بشردوستيك بام و دو هوا
• داکترضيا صديقيناقوس های بي صدای مرگ از هندوکش تا بابيلون
• ارسالي علي اميدیاز ترور تا جنگ
• فردوس آژندچين وآمريکا ، اختلافات درخفاو رقابت آشکارا
• ارسالي جواد نصريانشصتمين سالگرد تولد سازمان يونسكو
• سراج الدين اديبخشم و آتش در فرانسه
• پاينده کارگرعوامل ام-آي-5 انگليسي در 70 انفجار تروريستي عليه شيعيان عراق دست داشته‌اند
• ارسالي بشردوستپاريس چرا می‌سوزد؟
• ارسالي جواد نصريانيكسال پس از مرگ ياسر عرفات، رهبر مردم فلسطين
• ارسالي جواد نصريانمداركي جديد در تاييد وجود زندان‌های مخفي آمريكا
• ارسالي صميميافول امپرياليسم بوش
• فروغ نیری تمیمیجامعه چندفرهنگی در هلند و بنیادگرایی اسلامی
• عظيم بابکدموکراسی افغانستان در خطر است .
• دستگيرصادقيخطر جهاد اتومي
• عظيم بابکافغانستان- پس ازگذشت چهار سال
• ارسالي بهمن بهمني60 سالگی سازمان ملل ؛ رنسانس یا واپسگرایی
• ارسالي بهمن بهمنيمعماى قتل حريرى و افزايش فشار بر سوريه
• ارسالي جواد نصريانپارلمان آينده افغانستان؛ مجلسی هزار رنگ
• ارسالي بهمن بهمنيرفراندوم فاجعه
• ارسالي بشردوستمشكل شما عرب‌ها چيز ديگری است!
• عظيم بابکبد نام ساختن دموکراسی
• کمانگيرقفقاز، اسلام وبنياد گرايي
• صباحکشمکش هاي فرهنگي درآسياي مركزي و قفقاز
• داکترصيقلهوارد دين ، رئيس جديد حزب دموكرات آمريکا
• ارسالي جواد نصريان پايان دوره صدارت گرهارد شرودر در آلمان
• رستاخيزچهل سال انتظار
• تهيه و تدوين از امير بغلانيتركيه چهل سال در اتاق انتظار
• ارسالي بهمن بهمنيگفت وگو با ساپاته رو نخست وزير سوسياليست اسپانيا
• خيرالدينآياآمريکا ازعراق عقب نشيني خواهد کرد؟
• شهسوارپاکستان ورشد روزافزون وهابيت
• ارسالي هوشنگ حيدرزادهپاول : سخنراني‌ام درسازمان ملل
• ارسالي بشردوستماجراي بصره، بخشي از پشت پرده حوادث تروريستي عراق را آشکار کرد
• ارسالي جواد نصريانتروريسم ربطى به فقدان دموكراسى ندارد
• ارسالي خجستهآيا مي گذارند که گاز ايران به هند برود؟
• احسان عمرزیاوكراين از انقلاب نارنجى تا انحلال دولت تيموشنكو
• تهيه وگردآورنده ساحل – صباح گزارشي كامل از مجمع عمومي سازمان ملل
• ارسالي جواد نصريانآخرين نطق سالوادور آلنده رادیو ماگالانس ساعت 9:03
• ارسالي بشردوستسرنوشت ايران درنيويارک تعيين خواهد شد؟
• تر جمهء عظيم بابک چگونه سی آی ای اسامه بن لادن را ساخت.
• ارسالي خديجه سالاردرعمق حوادث يازده سپتامبر
• صيقلمرورى بر درگيرى اعراب و اسرائيل در ۱۹۷۳
• تهيه و تدوين از امير بغلانيگزارش – يو اس نيوز
• ارسالي صميمي اینترنت وسیله‌ای در خدمت بن لادن
• تهيه و تدوين از بصيرشررانتخابات واوضاع نا به سامان فيليپين
• عزيز عدالتترکيه ا زشموليت دراتحاديه اروپا چه ميخواهد ؟
• رستاخيزآياسازمان‌ همكاري‌ شانگهاي پيمان سيا سي فعلي ونظامي بعدي کشورهاي شرقي نيست؟
• عينيبه بهانه شصتمين سالگرد استقلال‌ ويتنام
• توفيقتوفان در آمريكا خشونت بارآورد
• ارسالي بشردوستعراق سال ‌2005 و آمريكاي سال ‌1787
• آزمونجهان ناآرام ترازهميشه
• عينيآيا پاکستان واقعآ ميخواهد مدارس بنيادگرايي را ببندد؟
• بامدادسرنوشت انتخابات آلمان در شرق اين كشور رقم خواهد خورد
• ارسالي بشردوست«كاندوليسا رايس» وتحقق جديد « دكترين مارشال»
• عيني روند اجتناب ناپذيرچند قطبى شدن جهان
• تهيه وترتيب – ساحل صباح کوفی عنان در مصاحبه با روزنامه U.S. A. Today
• راویتنشها برسرمحاکمه صدام حسين
• ارسالي صميميانتقاد از تصمیم اخیر آمریکا درباره زندانیان گوآنتانامو
• شرفرابرت مك ناماراوزير دفاع سابق آمريكا
• ارسالي صميميملک فهد، پادشاه دوران پر فراز و فرود عربستان سعودی
• محبوب رزمندهخود آمريكا را چه كسى خلع سلاح مى كند
• عتيق اللهمصا حبه هاي جالب خانم البرايت قبلآ وزيرخارجه آمريکا
• ارسالي صميميتروريست ها، آنها و ما
• اميرشاه کامرانرستاخيزي چپي هاي نو در آلمان
• ارسالي صميميافغانی محبوب بوش
• مطيع اللهجنگ منجر به دموكراسى نشد و نمى شود
• رستا خيزدموکراسي رسوايي با ر آورد
• ارسالي بشردوستجنرال مشرف و گروههاى افراطي اسلا مي
• ارسالي عظيم نورزیشکست اتحاد شوروي که بار سنگيني به همراه داشت
• ارسالي صميميجناح بازي رژيم تمام شد، رژيم اسلامي درآخر خط!
• ارسالي بنفشه ميتراکودکان اسير در بازداشتگاههای آمریکا در عراق و افغانستان
• ارسالي عظيم نورزیچارت تشكيلاتی القاعده
• ارسالي نصيرجمالپس لرزه انقلاب اسلامی
• ارسالي صميمياحمدي‌نژاد، محصول شكاف‌هاي سه‌گانه
• ارسالي صميميپس از انتخابات....
• ارسالي صميميکارشناس پاکستانی: حمله امریکا به افغانستان اشتباهی بزرگ بود
• ارسالي بشردوستمردان ريشو و شاه کوچک
• استاد صباحبررسي تنشهاي جد يد بين روسيه وآمريکا
• ا ستا د(صبا ح )نگا هي برحوا دث اخيرازبکستا ن
• ويرايش وتلخيص از بنفشه ميترانا مهربا ني د رظاهرمهربا ن
• رستا خیزسيلي ديگري بردهن جا معه بين المللي
• ارسالي بصيرشررجالبترين مطالب خواندني ا زسراسردنيا
• وفاجهان جديد واهدا ف جد يد
• ارسالي بصيرهوشمندمروري برحواد ث مهم وجديد جها ن طي چندروزاخير
• ويرايش وتلخيص از استاد صباحانتخا با ت انگلستان وپرابلم هاي توني بلر
• ارسالي ب. مومن اعترافات ويکتور چرکاسين کارمند دستگاه ک . گ. ب
• عينيمبارزه با بنياد گرايي وتروريسم
• رستاخيزبنيادگرايان درگذرگاه تاريخ
• تهيه وتلخيص صيقلتقسیمات جدید جغرافیائی جهان توسط پنتاگون
• ارسالي سيدمحمدعاذلسرنوشت مبهم
• ارسالي عزيزاحمدیكسپاروف شطرنج را كنار گذاشت تا پوتين را شكست بدهد
• ارسالي علي احمد موسویسكته‌ مغزي‌ صدام‌ مرگ‌ يا قتل‌؟
• ارسالي فياض شمشادجها ن بشريت وخطربنيا دگرايي
• ارسالي خنجرپايگاه سري آمريكا در اقيانوس هند
• ارسالي آرش پيمانآنچه که آنها ميل ندارند ما بدانيم
• ارسالي صميميآمريکا به سياست ديگری نيازمند است
• تهيه وتلخيص راوي روا يت کرده اند !
• ارسالي جواد نصريانجنگ ووسايل اطلاعات جمعي
• تهيه وگردآورنده صيقلرويدادهای مهم سال 2004
• ارسالي صميمي'آزار زندانيان در بازداشتگاههای آمريکا در افغانستان'
• ارسالي صميميکلينتون: ما ايران را از داشتن دمکراسی محروم کرديم
• سراج الدين اديب آئينه جهان نما
• نيک انديشديدی نا متعارف درباره يکي از مسائل بسيار متعارف
• سراج الدين اديبماندلا ، نماد جهاني صلح و دوستي
• سراج الدين اديبرويدا د های مهم جهان
• ارسالي فهيم آرشجهان غرب چگونه می تواند از اصلاحات در جهان اسلام حمایت کند؟
• ارسالي رومان پايندهجها ن که درآن توازن قدرت برهم خورده ا ست
• ارسالي وحيد صمدیاردوگاه يا زندان
• ارسالي ميرويس همرازقرباني معصوم ترينها ي عراق
• ارسالي خاطره خجستهروسيه و ايالات متحده وچالشهاي موجود
• ارسالي صميميبمب‌ساز محبوب در آغوش پاكستان
• ارسالي فردوس آرياپيکنگ در قرن بيست و يکم
• رستاخيزگفتني هاي پيرامون انتخا با ت قريب الوقع عراق
• ارسالي رامين آرشآيا جها ن را خطرجنگ سوم جها ني تهديد نميکند؟
• ارسالي احسان عرفانوضع سيا سي عراق چگونه ا ست؟
• داکتربصيرصلح واقعی چه زما ني مي تواند تا مين شود؟
• ارسالي فردوس پرويزاز دختر رانده‌شده تا معمار قرن 21
• ارسالي صميميدر جستجوي نفوذي اسامه در سازمان CIA
• فرانسيس پيسميا / ايرنادکترين‌هاى‌ امنيت ملى‌ آمريکا
• ارسالي صميميانتخابات، اوکرائين را به کجا خواهد کشاند؟
• ارسالي صميميادامه جنگ سرد با ابزار و شيوه‌هايي ديگر؟
• ارسالي صميميبازيگران قدرت در گرجستان چه کساني هستند؟
• ارسالي فرهاد عزيزیافغانستان و مواد مخدره
• ارسالي سرور صلاح فلسطين درآزمونکاه تاريخ
• ارسالي سالار صباحجنگ ودموکراسي
• مهندس مهدي حق وردي طاقانكيدمو کراسي را با خون مي نويسند
• ارسالي احمد مريد رهيابآیاافغانستان بار ديگر به باد فراموشي سپرده نخواهد شد؟
• ارسالي سمِر سروشحادثه 11 سپتامبر وعملکرد ها ي بعدي
• ارسالي سرور صلاح نظاميعرفات مرد اسطوره يي درگذشت
• ارسالي مصطفي کارورزچرا امريكا فقط ۲ حزب بزرگ دارد
• ارسالي شامل سالارسياست امريکا در برابر فلسطين
• ارسالي فريد هوشمندسعودي، وهابيت و بحران مشروعيت
• ارسالي فرزاد پيروزنقش امريکا د رحوادث افغانستان
• ارسالي افشين سالارفلسطين بدون عرفات
• ارسالي صميميرويای او باقی است
• ارسالي سيمين رادبوش انتخابات را به نفع خود پایان داد
• ارسالي صميميسياست‌هايی متفاوت؟
• ارسالي فردوس پرويزانتخابات جنجالي امريكا فردا برگزار مي شود
• ارسالي کامبيز انوشرای به جان کری از دو منظر متفاوت
• ارسالي داکتر بصيرسلطه دموكراتيك
• ارسالي خسرو مصدقبوش، انتخابات آمريکا و تلاش براي سرکردگي جهاني
• ارسالي جواد بهزادنقش مذهب در امريكا
• ارسالي سالارپيشتازمروري برنقشه ها وماجرا جويهاي ايالات متحده
• ع .رسولياجندای پوشیده واشنگتن
• ارسالي اعجازبوش و كرى
• ارسالي هوشمندچرا قذافي بدون درنگ تسليم شد؟
• ارسالي داکترفهيم آژندآیاایالات متحده قدرت بزرگ جها ن است؟
• شيوا بهنامجهاني شدن در معرض سوال
• داکتر م.ب .سپاهیکاهش نیروهای نظامی امریکا در خارج چه پیامدهای دارد
• خالد فروغجنگ و قاچاق مواد مخدردرافغانستان
• بصيرآفاقاقدامات امريکا در منطقه تهديد يا فرصت؟
• ميلاد بهروزارتش‌ و سياست‌ در اسراييل‌
• ارسالي بيژن بختيارعدالت در پاي ديوار
• ارسالي مسعود نصريانقدرت ها وحکومت ها
• ارسالي داکتر بصيرآمريکا چه ميخواهد؟
• ارسالي حميدسلطانامریکا و " دموکراسی" !!
• درويشپرابلم های پيش بيني ناشده در دولت بوش